Kamu santralleri olmasaydı elektrik zammı abonelere yüzde 34 yansıyacaktı

Elektriğin toptan satışına 1 Ekim'den itibaren geçerli olmak üzere yapılan yüzde 34'lük zam, abonelere yüzde 15 civarında yansıyacak.

Vatandaş zammın yüzde 34 oranında faturalarına yansımamasından, kamu santrallerinin ürettiği ucuz maliyetli elektrik sayesinde kurtuluyor. Yılbaşından bu yana elektriğe üçüncü kez yapılan fiyat ayarlamasıyla 8 aylık artış yüzde 50'yi geçmiş olacak. Son elektrik zammı ilginç bir ayrıntıyı da ortaya çıkardı; Türkiye Elektrik Ticaret AŞ (TETAŞ), maliyet artışları gerekçesiyle yüzde 34 zam isteğiyle Enerji Üst Kurulu'na başvurdu. Kurul, bu talebe olumlu cevap verdi. Ancak yüksek zam, abonelere aynı oranda yansımayacak. Nedeni ise Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ (TEDAŞ), abonelere sattığı elektriğin bir bölümünü; pahalı elektrik üreten özel sektör şirketlerinden alıp satan TETAŞ'tan, bir bölümünü ise daha ucuz üretim yapan ve yine kamu şirketi olan Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ)'den alıyor. Kamunun ucuz elektriği sayesinde TEDAŞ, abonelere uyguladığı zam oranını düşük tutuyor.

TETAŞ, sattığı elektriğin bir bölümünü yap-işlet, yap-işlet-devret yöntemleriyle kurulan özel sektör santrallerinden alıyor ve elektrik dağıtım şirketine satıyor. Dağıtım şirketi bu pahalı elektriğin yanında daha ucuz üretim yapan EÜAŞ'tan da elektrik alıyor. İki girdinin ortalaması hesaplanarak faturalara yansıyacak rakam belirleniyor.

Petrol ve gaz fiyatları düşüyor

Otomatik fiyatlandırma sistemi 1 Temmuz'da yürürlüğe girdi. Buna göre elektrik birim fiyatları döviz, faiz, petrol, doğalgaz vb. girdi maliyetlerindeki hareketlere göre yılda üç kez belirlenecek. Son dönemde petrol fiyatları sürekli arttığı için elektrik ve doğalgaz fiyatlarına zam yapıldı. Sistem gereği 1 Ekim'de elektrik fiyatları yeniden belirlenecek. Ancak, zammın petrol fiyatlarının yüzde 30 civarında düştüğü bir döneme denk gelmesi ilginç bulundu.