Dana eti diye domuz eti yiyoruz
Her zaman güvenilir markaların tercih edilmesi gerektiğini söyleyen uzmanlar '1 YTL'ye satılan sucuktan şüphelenin. Bu sucukta dana değil domuz eti vardır' diyor.
Piyasada 1 YTL'ye sucuk, salam ve sosis satılıyor. Dana etinin kilosunun en az 15 YTL olduğu düşünülürse, bu sucuğun içine ne katıldığı merak uyandırıyor. Uzmanlar, 1 YTL'lik sucuğun içinde dana etinin bulunmasının mümkün olmadığını vurguluyor. Ayrıca Türkiye'deki domuz çiftliklerinde 3 milyon kilogram civarında et üretiliyor ve bu et değişik yollarla piyasaya sunuluyor. Bu rakam neredeyse kırmızı et üretiminin yarısı. Medical Park Bahçelievler Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Emel Unutmaz, piyasada 3 milyon kilogram domuz eti bulunduğunu, bu domuz etinin sucuk, salam, sosis ve pastırma gibi işlenmiş gıdaların içerisine rahatlıkla katılmasının mümkün olduğunu söylüyor.
NEREDE SATILIYOR?
Öte yandan uzmanlar, üretilen domuzların otellere, yemek fabrikalarına ve marketlere kıyma şeklinde satıldığını belirtiyor. Domuz yetiştiriciliğinin tercih nedenleri ise şöyle sıralanıyor:
75 kilo yağ çıkıyor
*Normal şartlarda evcil bir domuzun yüzde 30'u yağ olarak ayrılabilirken, bu rakam bazen yüzde 50'yi bulabiliyor. Yani, 150 kiloluk bir domuzdan 75 kilo yağ elde edilebiliyor. Bu da, dana ya da koyuna göre tercih edilmesinde önemli bir etken.
* Domuz, üretken bir hayvan olduğu için de tercih ediliyor. Cinslerine ve yaşına göre yılda 1-2, bazen 3 kez ve her doğumda 15-20'ye yakın yavru dünyaya getirebiliyor.
Rakamlarla işlenmiş gıda sektörü
* İşlenmiş et ürünleri pazarının genel satış hacminin yüzde 44.3'ünü sucuk oluşturuyor.
* Geri kalanın yüzde 25.1'ini sosis ve yüzde 28'ini ise salam ürünleri alıyor.
* Pazarın büyüklüğü 800 milyon YTL.
* Yüzde 100 dana etli sucukların fiyatları 30 YTL'ye kadar çıkarken, dana etinin yanı sıra hindi ve tavuk eti karışımlı sucuklar 15 YTL'ye alıcı buluyor.
* Fiyatlar, piliç etli sucuklarda ise 8 YTL'ye kadar düşüyor.
* Sucuk sektöründe üretimin yüzde 70'ini 20 ulusal firma gerçekleştiriyor.
* Pazardaki ilk 3 markanın, pazarın yüzde 35'ini kontrol ettiği tahmin ediliyor.
* Üretilen sucuklar arasında baharatlı ve acılı olanların payı yüzde 85'le liderliği elinde bulundururken; az yağlı ve az baharatlı olanların payı yüzde 15'lerde kalıyor.
Ölume Neden Oluyor
İnsanlara domuz etinden 'trişin' adlı bir parazit bulaşıyor. Doğrudan kalp kasına yerleşen bu parazit, son derece tehlikeli ve ölüme sebebiyet veriyor.
Domuz etinin zararlarını Memorial Hastanesi Beslenme Uzmanı Şefika Aydın, şöyle anlattı:
* Domuz eti ile insana trişin hastalığı bulaşır. Trişin parazitinin sebep olduğu bu hastalıkta parazit doğrudan kalp kasına yerleşebilir. Bu hastalığın tek kaynağı domuzlardır. Trişin, domuzlarda ağır bir hastalık yapmaz. İnsanlarda çok tehlikeli ve öldürücü olabilir.
* Domuz eti çok yağlıdır. Atar damarların sertleşmesine, tansiyon yükselmesine ve kalp enfarktüsüne sebep olur.
* Domuz yağı içerisinde 'sutoksin' denilen zehirli maddeler mevcuttur. Bu, çocuklarda lenf düğümlerinin iltihaplanmasına yol açar.
* Kükürt yönünden zengindir. Kükürt, eklem iltihabı, kireçlenme ve bel fıtığı gibi hastalıklara neden olur.
* Domuz eti ve alkolün birlikte sık tüketilmesi siroza yol açabilir.
* Domuzda, büyüme hormonu da çok fazladır. Doku şişlikleri ve iltihaplanmalara yol açar. En kötüsü de, kanserin gelişmesine zemin hazırlar. Obezite sebebidir.
* Egzama, dermatit, nörodermatit gibi iltihabik deri hastalıklarına zemin hazırlar.
Cezalar caydırıcı değil!
Taklit tişört satanlar 3 yıl hapis, hileli gıdacılar ise para cezasına çarptırılıyor.
Bir gömlek markasını taklit edene verilen ceza, gıdada hile yapana verilenden daha fazla. Kopya tişört satan bir satıcı 3 yıl hapisle cezalandırılırken, hileli gıda satıcısı para cezası ile kurtuluyor. Bu da, hileli gıda satıcılarını caydırmıyor. Gıdaların hileli olduğu ise denetim ve laboratuvar ortamındaki testlerle ortaya çıkıyor. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na bağlı ekipler geçtiğimiz yıl İstanbul'daki 18 bin 239 satış yerini, 7 bin 839 toplu tüketim noktalarını ve 5 bin 175 imalathaneyi denetledi. Toplam 31 bin 233 işyerinden alınan gıdalar tahlil için laboratuvara gönderildi.
DENETİM SONUÇLARI...
Bakanlık denetçileri, tahliller sonucunda bin 157 adet iş yerine bin 200 YTL ile 6 bin YTL arasında para cezası, 62 iş yerine faaliyet durdurma, 19 üreticiye ise üretimden men cezası verdi.
Hazırlayan: ÖZLEM KAMER