Kamu İhale Kanunu'ndaki değişiklikler Meclisten geçti
- TBMM Genel Kurulunda, Kamu İhale Kanunu ile Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununda değişiklik öngören tasarı kabul edilerek yasalaştı.
Kanuna göre, Kamu İhale Kanunu kapsamında sağlık hizmeti veren tüm idareler, birbirlerinden teşhis ve tedaviye yönelik mal ve hizmet alabilecekler.
Ar-Ge faaliyetleri kapsamında TÜBİTAK'ın yapacağı mal, hizmet ve danışmanlık hizmet alımlarıyla, savunma, güvenlik ve istihbaratla ilgili alımlar, Kamu İhale Kanunu kapsamı dışında olacak.
Kanun kapsamındaki idarelerin, Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü ana statüsündeki hizmetleriyle, et ve et ürünleri için Et ve Balık Kurumu Genel Müdürlüğünden, ray üstünde çekilen araçlarda kullanılan monoblok tekerlek takımları için Makine Kimya Enstitüsünden yapacakları alımlar da Kamu İhale Kanunu kapsamı dışında olacak.
Uluslararası mükellefiyetlerden doğan veya ulusal amaçlı, savunma, güvenlik, insani yardım gibi durumlarda ortaya çıkabilecek acil ihtiyaçların, süratli ve etkin bir biçimde temini amacıyla, önceden güvenceler alınmasına olanak sağlayan anlaşma veya sözleşme yaparak, mal ve hizmet alımları yapılabilecek.
Ülkesinde ya da yabancı ülkede kamu görevlilerine rüşvet vermekten hüküm giyenler ihalelere katılamayacak.
Belli istekliler arasında ihale usulü ve açık ihale usulüyle yapılacak ön ihaleler, Resmi Gazete yerine Kamu İhale Bülteninde ilan edilecek.
İlanların elektronik araçlarla yapılması halinde, ilan süresi 7 gün kısaltılabilecek. Böylece süre, 40 günden 33 güne düşürülebilecek.
İlan ile ihale ve ön yeterlik dokümanına Elektronik Kamu Alımları Platformu üzerinden doğrudan erişim sağlanması halinde ilan, ihaleden 35 gün önce yapılacak. Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılacak ihalelerde de ön yeterliği belirlenen adaylara yapılacak 40 günlük davet süresi 5 gün kısaltılabilecek.
İdareler, yaklaşık maliyeti genel bütçeli idarelerde 300 bin YTL, diğer idarelerde 500 bin YTL değerde veya bu değerleri aşan ihaleler için Kamu İhale Bülteninde ön ilan yapabilecek.
Uluslararası ilan yapılan haller dahil ön ilan yapılması halinde 40 günlük ilan ve davet süresi 24 güne kadar indirilebilecek.
Ön ilan yapılmış olması, idareye ihale yapma yükümlülüğü getirmeyecek. Ön ilan yapılan hallerde ihalenin açık ihale veya belli istekliler arasında ihale usullerinden biriyle gerçekleştirilmesi zorunlu tutulacak. Ön ilanlar, Kamu İhale Bülteninde ücretsiz yayımlanacak.
Ön yeterlik ilanında ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, yeterlikleri tespit edilenler arasından dokümanda belirtilen kriterlere göre sınırlanarak listeye alınan belli sayıda istekli veya yeterli bulunan isteklilerin tamamı teklif vermeye davet edilebilecek.
Yapım işleri, hizmet ve mal alım ihalelerinden işin özelliğinin uzmanlık veya ileri teknoloji gerektirmesi nedeniyle açık ihale usulünün uygulanamadığı işlerin ihalesiyle, yaklaşık maliyeti eşik değerin yarısını aşan yapım işi ihaleleri bu usule göre yaptırılabilecek. Teklif vermeye davet edilmeyenlere, davet edilmeme gerekçeleri yazılı olarak bildirilecek.
İdarenin 50 bin YTL'ye kadar olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımlarıyla, doğal afetler, salgın hastalıklar, idarenin önceden öngöremediği can kaybına yol açacak olaylar veya savunma ve güvenlikle ilgili özel durumların ortaya çıkması halinde ilan yapılmayacak.
İlan yapılmayan hallerde en az 3 istekli davet edilerek yeterlik belgelerini ve fiyat tekliflerini birlikte vermeleri istenecek.
Genel veya mahalli seçimler ile Anayasa değişikliklerinin halk oyuna sunulması durumunda, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından yapılacak bazı mal ve hizmet alımlarıyla, mahalli seçimlerle ilgili İl Seçim Kurulu Başkanlıkları tarafından yapılacak oy pusulası basım hizmetleri de doğrudan satın alınabilecek.
Mevcut düzenlemede yer alan, "Kurum gerekli gördüğü takdirde, bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık bulunduğuna ilişkin iddiaları da inceler ve sonuçlandırır" hükmü yürürlükten kaldırılacak.
İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını iddia eden aday veya istekliler, şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilecekler.
Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yolları olacak.
Kamu İhale Kanununda belirlenen tutardaki ihaleler, yerel basında da ilan edilmeye devam edecek.
AAKamu İhale Kanunu'na 17'nci tırpan Meclis'ten geçti
NEDİM ŞENER - GÜLÇİN ÜSTÜN
Daha önceki değişikliklerle kapsamı daraltılan Kamu İhale Kanunu'nda 17. kez değişiklik öngören tasarı Meclis'te kabul edildi
Meclis'te Kamu İhale Kanunu'nda değişiklik yapılmasını öngören tasarı kabul edildi. Tasarının görüşmeleri sert tartışmalara sahne oldu. Hükümetin, yasada sık sık yaptığı değişikliklerle giderek daha fazla kuruluşun ihalelerini denetim dışına çıkardığı ileri sürüldü.
CHP Zonguldak Milletvekili Ali Koçal'ın, AKP'lilere yönelik ?ihale takipçiliği' sözleri kavgaya yol açtı. Gerginlik nedeniyle birleşime ara verildi. Yasada şu önemli değişiklikler oldu:
1. Kurul üyeleri, görevden ayrılmaları durumunda kazanılmış haklarına uygun bir kadroya atanıncaya kadar maaş almaya devam edecek. Bu kapsamdaki ödemeler, 3 ayı geçemeyecek.
2. ?Kurum gerekli gördüğü takdirde, bu kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık bulunduğuna ilişkin iddiaları da inceler ve sonuçlandırır? şeklindeki düzenleme yasadan çıkarıldı. Böylece KİK'in resen inceleme yetkisi elinden alınmış oldu.
3. Kurul kararları, yerindelik denetimine tabi tutulamayacak. CHP'liler görüşmeler sırasında bu değişiklik nedeniyle kurum kararlarının idare mahkemesine taşınamayacağını öne sürdü.
Parayla ders serbest
4. Kurul üyeleri telif ücreti karşılığı bilimsel yayın yapabilecek, ücret karşılığı ders verebilecekler. (CHP'liler, bunun Kurul üyelerine rüşvet vermenin yolunu açacağını ve kılıf hazırlayacağını savundu.)
5. Kamu İhale Kanunu kapsamında sağlık hizmeti veren tüm idareler, birbirlerinden mal ve hizmet alabilecekler.
6. TÜBİTAK'ın Ar-Ge amaçlı alımlarıyla, savunma, güvenlik ve istihbaratla ilgili alımlar kapsam dışında olacak.
7. Devlet Malzeme Ofisi, Et-Balık ve Makine Kimya'nın alımları kapsam dışı olacak.
8. Savunma, güvenlik, insani yardım gibi durumlarda ortaya çıkabilecek acil ihtiyaçlar için önceden güvenceler alınmasına olanak sağlayan anlaşmalar veya sözleşmeler yapılarak, mal ve hizmet alımı yapılabilecek.
9. Belli istekliler arasında ihale usulü ve açık ihale usulüyle yapılacak ön ihaleler, Resmi Gazete yerine Kamu İhale Bülteni'nde ilan edilecek.
İlan edilmeyecek alımlar...
10. İdarenin 50 bin YTL'ye kadar olan alımlarıyla, afet, salgın hastalık, can kaybına yol açacak olaylar veya savunma ve güvenlikle ilgili özel durumların ortaya çıkması halinde yapılan alımlar için ilan yapılmayacak. En az 3 istekli davet edilerek yeterlik belgelerini ve fiyat tekliflerini birlikte vermeleri istenecek.
11.
Stoklanması ekonomik olmayan veya acil durumlarda kullanılacak ilaçlar doğrudan sağlanabilecek.
Denetim yetkisi daraldı
Şikâyet başvurusunda bulunanlardan, mal ve hizmet alımı ihalelerinde; yaklaşık maliyeti 500 bin YTL'ye kadar olanlarda bin YTL, 500 bin ile 1 milyon YTL arasında olanlarda 2 bin YTL, 1 milyon YTL ve üzerinde olanlarda 3 bin YTL alınacak.
İhale Kanunu'nda yapılan önemli değişiklikler
Kamu İhale Kanunu (KİK) çıkarıldığı 2002 yılından bu yana toplam 16 kez değiştirildi. 17. değişikliğin görüşmeleri sürüyor. Değişiklikler ihale sisteminde köklü yeniliklere yola açarken, bazıları da kurumlara bir defaya mahsus muafiyet tanımak için çıkarıldı.
KİK, 2003'te 2, 2004'te 3, 2005'te 2 kez, 2007'de ve 2008'de 4'er kez olmak üzere toplam 15 kez değiştirildi. Yasada yapılan önemli değişiklikler şöyle:
1 - İlk değişiklik, 12 Haziran 2002'de 4761 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'la gerçekleştirildi. Sermayesinin yarıdan fazlası kamuya ait olmayan kuruluşların KİK'e tabi olma zorunluluğu kaldırıldı.
Büyük tırpan
2 - 30 Temmuz 2003'te, ticari ve sınai amaçla faaliyette bulunan kuruluşların doğrudan üretime yönelik alımları kapsam dışına alındı. Başka bir ifade ile enerji, su, ulaştırma ve telekomünikasyon sektöründe faaliyet gösteren kuruluşların alımları Kurul denetimi dışına çıktı. Belli tutardaki ihalelerin pazarlık usulü ile yapılması ve ilanının mahalli gazetelerde yapılması olanağı getirildi. Bu gelişme kurulun yetkisine en büyük tırpan oldu.
3 - 12 Aralık 2003'teki değişiklikle Türk ve yabancı avukatlardan hizmet alımları yasa dışına çıkarıldı.
4 - Özelleştirme ihalelerine danışmanlık yapacak firmalardan alınacak hizmetler de kapsam dışı yapıldı.
5 - 14 Temmuz 2004'te kültür varlıklarının rölöve, restorasyon, restitüsyon, çevre düzenleme projeleri, muhafaza, nakil işleri ve kazı çalışmalarına ilişkin mal ve hizmet alımları yasa dışına çıkarıldı.
6 - Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanun'un 3 Mart 2005'te yürürlüğe girmesiyle ihale mevzuatında 7 kez değişiklik yapılmış oldu. Deniz çevresinin zararlı maddelerle kirlenmesine neden olan acil durumlarda çıkılacak ihaleler kapsam dışına çıktı.
TPAO kapsam dışı
7 - Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile (Aralık 2005) TPAO'nun denizlerde petrol ve doğalgaz arama faaliyetleriyle ilgili mal ve hizmet alımlarında parasal limit şartı aranmayacağı hükme bağlandı.
8 - 2007 yılında Futbol Müsabakalarında Müşterek Bahisler Tertibi Hakkında Kanun, Gelir Vergisi Kanunu, Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, Kamu İhale Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun çıkartılarak ihale mevzuatında yeni bir daraltma yapıldı.
BOTAŞ'ın gaz ithalatı
9 - 26 Nisan 2007'deki değişiklikle idarenin arsa temini, mülkiyet ve kamulaştırma işlemlerinin tamamlanması şartının, baraj ve büyük sulama, içmesuyu isale hattı, enerji nakil hattı, trafo, trafo merkezleri, şalt tesisleri, kaptajlar, su depoları, karayolu, liman ve havaalanı, demiryolu, petrol ve doğalgaz boru hattı projelerinde aranmayacağı hükme bağlandı. Böylece bu ihalelerin tamamı kapsam dışına çıktı.
10 - Ocak 2008'de Tanık Koruma Kanunu ile yapıldı. Düzenleme ile tanıkların korunması için yapılacak alımlar kamu ihale mevzuatı dışına çıkarıldı.
11 - 27 Şubat 2008'de yasaya tabi olmayan Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün ihalelerinde Maliye ve Kamu İhale Kurumu'nun görüşünün alınması şartı getirildi.
12 - 26 Mayıs 2008'deki değişiklikle Türkiye İş Kurumunun hizmet alımlarında ihale komisyonu kurma ve yeterlik kurallarını arama zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılarak ihtiyaçlar temin edimesi imkânı getirildi.
13 - 26 Temmuz 2008'deki değişiklikle BOTAŞ'ın spot sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) alımları, -ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç- kanuna dışına çıkarıldı.
MİLLİYET