Beyin sağlığı için bulmaca çözün
Beynin sağlıklı kalması için bulmaca çözün, spor yapın, bahçeyle ilgilenin
Sağlıklı bir beyin, düşünmek, hatırlamak, çalışmak gibi gün içinde yapılan her şeyde önemli bir rol üstlenir. İnsan vücudunun diğer parçaları gibi, beyin de yaşlandıkça bazı becerilerini kaybedebilir. Eğer dikkat edilmezse, bu kayıplar daha fazla olabilir. Ancak insanların yaşam tarzlarında yapacağı bir takım değişiklikler ile sağlıklı bir beyne sahip olmak ve yaşam kalitesini artırması mümkün.
Memorial Hastanesi Nöroloji Bölümü'nden Uz. Dr. Abdullah Özkardeş, "Beynin sağlıklı kalması için yapılması gerekenler" hakkında açıklamalarda bulundu. Yaşlandıkça görülen mental azalmanın, beyin hücreleri arasındaki ilişkilerin değişmesine bağlı olduğunu anlatan Özkardeş, yapılan araştırmaların, beynin aktif tutulmasının, onun canlılığını artırdığını ve sinir hücrelerini ve onların birbiriyle olan ilişkilerini koruduğunu gösterdiğini söyledi.
Düşük seviyeli eğitimin, hayat boyunca daha yüksek bir Alzheimer hastalığı riski taşıdığının bilindiğini belirten Özkardeş, "Bu belki de uzun süreli mental uyarı eksikliğine bağlı olabilir. Diğer bir söyleyişle yüksek seviyeli eğitim, muhtemelen beyin hücrelerini ve onların birbirleriyle ilişkilerini daha güçlü yaptığı için, Alzheimer hastalığına karşı koruyucu bir etki sağlar." dedi.
Abdullah Özkardeş, beyni daha da aktif hale getirmenin yollarını şöyle sıraladı: "Meraklı olun, hayat boyu öğrenmeye çalışın. Yazın, okuyun, bulmaca ve diğer puzzle'ları çalışın. Konferans ve oyunlara katılın. Çevrenizde bulunan eğitimle ilgili merkezlerin kurslarına katılın. Oyun oynayın. Bahçeyle ilgilenin.Hafıza egzersizleri deneyin. Sosyal olarak aktif kalın"
Sürekli olarak sosyal faaliyetlere katılan insanlarda beyin canlılığının devam ettiğini anlatan Abdullah Özkardeş, yapılan son çalışmada, fiziksel, mental ve sosyal aktiviteleri birleştiren eğlenceli faaliyetlerin, bunamayı engelleyebildiğinin gözlendiğini dile getirdi. Böyle insanlarda bunama gelişme riskinin oldukça az olduğuna işaret eden Özkardeş, spor, kültürel faaliyetler, duygusal destek ve yakın kişisel ilişkilerin bunamaya karşı koruyucu bir etki gösterdiğini vurguladı.
-FİZİKSEL EGZERSİZ BEYNİNİZİ DE CANLI TUTAR-
Fiziksel egzersizlerin beyne yeterli kan gitmesi için önemli olduğunu anlatan Abdullah Özkardeş, ayrıca, kalp krizi, inme ve şeker hastalığını da önemli derecede azalttığını ve bu nedenle Alzheimer hastalığının risklerine karşı koruyucu etki sağladığını belirtti. Egzersizlerin düzenli yapıldığında etkili olacağını söyleyen Özkardeş, "Aerobik egzersizler, beyin fonksiyonlarına faydası olan oksijen tüketimini düzeltir. Aerobik fitness, yaşlı insanlarda beyinde hücre kaybını engeller. Yaklaşık günde 30 dakika yapılacak, yürüme, bisiklete binme, bahçe işleri ve diğer aktiviteler vücudu hareketlendirir, kalbinizi güçlendirir." dedi.
-BEYİN DOSTU BİR DİYET UYGULAYIN-
Yapılan çalışmaların ışığında, beyin dostu bir diyet, kalp ve şeker hastalığı riskini azalttığını ve beyne giden kan miktarını artırdığını da söyleyen Abdullah Özkardeş,"Beyin dostu diyetin yağ ve kolesterol oranı düşüktür. Kalp gibi beyin de, iyi çalışmak için besinlerin dengeli olmasına ihtiyaç duyar." şeklinde konuştu. Özkardeş şu tavsiyelerde bulundu: "Vücut ağırlığını kontrol edin. Orta yaşlı fazla kilolu kişilerde, hayatlarının daha sonraki yıllarında bunama gelişme riski hemen hemen 2 kat olarak bulunmuştur. Hele bu kişilerde yüksek kolesterol ve yüksek kan basıncı da varsa, bu risk 6 kata kadar yükselmektedir.Yüksek miktarda yağ ve kolesterol içeren gıda alımını azaltın: Yüksek miktarda yağ ve kolesterol alımı kan damarlarını tıkamaktadır, bu da Alzheimer hastalığı için yüksek risk taşır. Bunun yanında, HDL kolesterol (iyi kolesterol), beyin hücrelerinin korunmasına yardım edebilir. Bu yüzden zeytinyağı gibi doymamış yağlar kullanmak gerekir. Kızartma yerine fırın ve ızgara kullanılmalıdır. Koruyucu gıda alımını artırın. Bazı gıdalar kalp ve beyin damar hastalıkları riskini azaltır ve beyin hücrelerini korurlar.Genellikle koyu renkli meyve ve sebzeler, doğal olarak en yüksek antioksidan seviyelerine sahiptirler. Bu sebzeler: kara lahana, ıspanak, Brüksel lahanası, brokoli, pancar, kırmızı dolmalık biber, soğan mısır ve patlıcan. Meyveler ise erik, kuru üzüm, yaban mersini, çilek, böğürtlen, ahududu, portakal, üzüm, kiraz. Soğuk su balıkları faydalı omega-3 yağ asidi içerirler. Pisi balığı, uskumru, alabalık, somon balığı, tuna. Bazı kabuklu yemişler diyetin faydalı bir bölümü olabilirler. Fındık ve ceviz antioksidan E vitamini için iyi bir kaynaktırlar. Vitamin E ve C ayrı ayrı veya birlikte ve vitamin B12 ve folat Alzheimer hastalığı gelişme riskini azaltır. "
-KALP İÇİN İYİ OLANIN BEYİN İÇİN DE İYİ OLDUĞUNU UNUTMAYIN-
Beyninizi çalışır olarak hissetmediğiniz zaman bile, vücuttaki en aktif organlardan biri olduğunu biliyor muydunuz? Kalp vücuttaki tüm kanın yaklaşık yüzde 20'sini beyine pompalar. Eğer kalp beynin ihtiyacı olan kanı pompalayamaz veya beynin kan damarları hasarlanmış ise, beyin hücreleri ihtiyaç duydukları tüm gıda ve oksijeni almakta problem yaşayacaklardır. "Kalp yoluyla beyin sağlığını nasıl sağlayabiliriz?" sorusuna Abdullah Özkardeş şu yanıtları veriyor: "Uzun süreli kalp dostu bir hayat stiline adapte olmak (beslenme, kilo, kolesterol ve kan basıncı), yağ ve kolesterol alımını azaltmak, egzersiz yapmak, sigara içmemek"