'Herkese ev' formülü hazır
Mortgage'da Türkiye'ye özgü modelin işlemesi için "İpotek Finansman Kuruluşu" kuruluyor. Sistem işlemeye başladığında vatandaşlar, 100 bin YTL'lik evi aylık 912 YTL'ye alabilecek.
Bankaların konut kredisinde faiz yarışına girip faiz oranlarını yüzde 1.69'a vadeyi de 20 yıla çıkarmalarının nedeni anlaşıldı. Sermaye Piyasası Kurulu'nun hazırlıklarını yürüttüğü uzun vadeli kredi ile konut alma olanağı sağlayan Mortgage sisteminde son dönemece girildi. Mortgage sisteminin başlayacağı yıl sonunda, Merkez Bankası beklenti anketine göre yıllık faiz yüzde 13'e gerilediğinde vatandaşlar 100 bin YTL'lik evin 25 bin lirasını peyin ödeyecek geri kalan parayı aylık 912 YTL'lik taksitler halinde ödeyecek. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Doğan Cansızlar, vatandaşı kira öder gibi ev sahibi yapabilmek için Türkiye'ye özgü bir "İpotek Finansman Kuruluşu" oluşturulacağını açıkladı. Cansızlar, mortgage taksitlerine ödenen faizlerin vergiden düşülebileceğini de vurguladı. Cansızlar, "kira öder gibi ev sahibi olma sistemi" Mortgage tasarısının, Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener'e sunulduğunu söyleyerek şunları kaydetti: "İki yıldır, mortgage üzerinde çalışıyoruz. İncelemelerimiz sonucunda Türkiye'ye has karma bir model oluşturduk. Başbakanlığa önerdiğimiz sistem banka odaklı bir sistem değil." Cansızlar'ın verdiği bilgilere göre mortgage sisteminden yararlanılması için öncelikle konutun bitmiş olması şart. Yeni evin eski olması hiç önemli değil. İkinci olarak imarı uygun, ruhsat alınmış ve depreme dayanıklı olacak. Son olarak sistem ev almanın dışında yenileme projesi, güçlendirme projesi gibi projeler için de geçerli. Vatandaşın kendisinin bulduğu ve almayı planladığı konutla ilgili bir değerlendirme yapılacak.
ŞİRKET BELİRLEYECEK
Bu değerlendirmeyi yapabilecek bir şirket kurulacak ve evin değeri o şirket
tarafından belirlenecek. Asgari
olarak dörtte biri peşin ödenecek. Yani 100 bin YTL'lik evin 25 bin lirası peşin
ödenecek. Banka, geri kalan kısmını ipotekli konut kredisi çerçevesinde vatandaşa
ödeyecek. Vatandaş da aldığı parayı müteahhite ya da konutunu satmak isteyen
mal sahibine götürüp ödeyecek. Ardından banka isterse bunu kendi bünyesinde
tutabilecek ve kendisi sermaye piyasalarına menkul kıymetleştirme yoluyla bunu
arz edebilecek. İsterse banka yeni kurulacak ipotek finans kuruluşuna bunu götürüp
satacak ya da devredecek.
İKİNCİ EV İÇİN VERGİ YOK
Sistemde herhangi bir kısıtlama olmadığının bildiren Cansızlar, şunları kaydetti:
" 2 eve kadar alınacak bu tür kredilerle ilgili ödenecek faizlerin vergi
matrahından düşürülmesi ile ilgili teşvik mekanizması getiriyoruz. Rakamsal
bir kısıtlama da yok. İstenirse 100 bin YTL'lik bir konut da alınabilir, istenirse
500 YTL'lik bir konut da..."
SİGORTALI OLACAK
Ayrıca ödeme güçlüğü ile ilgili bir sigorta sistemi de öngörülüyor. Kişi taksitlerini
ödemede bir zorluk çekiyorsa sigorta sistemi devreye girecek ve 2-3 ay bu taksitleri
ödeyecek. Böylece taksitler garantiye alınacak. Tabii ödenecek taksitlerin içerisinde
bu sigortadan yararlanabilmek için prim de olacak. Sigorta 3- 4 ay bu taksitleri
öder ve kişinin durumu düzelmezse yani sorun devam ederse konut nakde çevrilecek.
Kamuya ait lojmanların da bu sisteme dahi olabileceğini sözlerine ekleyen SPK
Başkanı, "Çünkü bizim için esas olan bitmiş bir konut olmasıdır. Yeter
ki hükümetin vereceği bir karar olsun" dedi.
sabah