Türk Lirası'nın seyri 'dalgalı'

Türk Lirası'nın (TL) değeri Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) bazlı reel efektif döviz kuru karşısında 2005 yılından bu yana dalgalı bir seyir izliyor.

AA muhabirinin Merkez Bankası verilerinden yaptığı değerlendirmeye göre, 1995=100 bazlı reel efektif döviz kuru endeksi 2005 yılının Ocak ayında 150,6 düzeyinde bulunuyordu. Liranın TÜFE bazında Ağustos 2005'te 160,9'a ulaşan değeri, Kasım 2005'te de 170,8 oldu.

Liranın Haziran 2006'da yine TÜFE bazında 142,1 ile yaklaşık 5 yılın en düşük seviyesine gerileyen değeri, Temmuz 2006 ile Şubat 2007 arasında ise küçük bir düşüş dışında sürekli yükseldi. Liranın değeri TÜFE bazında 2007 Temmuzunda 176,9'a Ekim 2007'de ise 187,2'ye ulaştı.

Liranın Aralık 2007'de 190,3 olan olan değeri, Ağustos 2008'e kadar dalgalı bir seyir izledi ancak Ağustos 2008'de 194,1 ile zirve yaptı. Türk Lirasının bu ayı izleyen 7 ayda ise sürekli gerileyen değeri, 2009 Mart ayında 159,5 oldu.

2009 Mart ayından Eylül ayına kadar sırasıyla 166,8, 168,4, 165,3, 168,2 ve 169,3 seviyesini gören liranın değeri, Eylül ayında ise 2,8 puanlık azalışla 166,5 oldu.

-KRİZ DÖNEMİ-

Küresel ekonomik krizin çıktığı 2008 Eylül ayından bu yana bir değerlendirmeye gidildiğinde ise Türk Lirasının değeri 1 yılda TÜFE bazında 25,5 oranında azaldı.

Liranın değeri 2008 Eylül ayında TÜFE bazında 192,0 düzeyindeyken, Mart 2009'a gelindiğinde 159,5'e kadar geriledi.

Liranın değeri, Nisan 2009'da 166,8'e Mayıs 2009'da ise 168,4'e yükseldi. Haziran 2009'da 165,3'e gerileyen bu rakam, Temmuz'da 168,2, Ağustos'ta 169,3 oldu ancak Eylül'de 166,5'e geriledi.

Merkez Bankası verilerine göre, çeşitli dönemler itibariyle TL'nin değerinde meydana gelen 1995=100 bazlı TÜFE ve ÜFE değişimleri şöyle:

DÖNEM TÜFE BAZLI ÜFE BAZLI

----------- ---------- ---------

2005 OCAK 150,6 136,0

2005 AĞUSTOS 160,9 144,9

2005 KASIM 170,8 147,1

2006 HAZİRAN 142,1 129,6

2006 TEMMUZ 147,0 133,5

2006 AĞUSTOS 153,7 138,7

2006 EYLÜL 155,5 138,8

2006 EKİM 158,3 140,5

2006 KASIM 160,7 140,1

2006 ARALIK 160,1 139,3

2007 OCAK 165,0 141,8

2007 ŞUBAT 167,9 144,9

2007 TEMMUZ 176,9 152,4

2007 EKİM 187,2 159,3

2007 ARALIK 190,3 159,7

2008 AĞUSTOS 194,1 165,5

2008 EYLÜL 192,0 162,0

2008 EKİM 174,1 146,2

2008 KASIM 170,2 143,7

2008 ARALIK 168,8 139,5

2009 OCAK 166,5 138,1(*)

2009 ŞUBAT 163,4 138,7(*)

2009 MART 159,5 135,0(*)

2009 NİSAN 166,8 142,8(*)

2009 MAYIS 168,4 143,0(*)

2009 HAZİRAN 165,3 141,1(*)

2009 TEMMUZ 168,2 142,3(*)

2009 AĞUSTOS 169,3(*) 146,0(*)

2009 EYLÜL 166,5(*) 144,3(*)

(*) geçici veriler