Yapma uyarısı 'öz güven' kaybettiriyor

- Uzmanlar, anne-babanın, "Oraya çıkmaya çalışma, düşersin", "Merdivenden tek başına inmeye kalkma, bacağın kırılır" gibi baskılayıcı tutumlarının, çocukta öz güven kaybına yol açabileceği uyarısında bulundu.

Çocuk İstismarını ve İhmalini Önleme Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatri Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Runa İdil Uslu, çocuğun anne ve babası başta olmak üzere kendisine bakım veren kişiyle ve okul döneminde öğretmeni ile kurduğu yoğun bağ ve kuvvetli ilişkinin, çocuğun ruhsal gelişimi ve kişilik kazanımı için çok önemli olduğunu vurguladı.

Bakım ve eğitim veren kişilerin, çocuğu koruma ve kollamaya yönelik davranış ve tutumlarında dikkatli olmaları gerektiğine işaret eden Uslu, şunları kaydetti:

"Ebeveyn tarafından 'Oraya çıkmaya çalışma, düşersin, sonra kolun kanar', 'Merdivenden tek başına inmeye kalkma, düşersin bacağın kırılır', 'Koşma, canın yanar, hastaneye götürmek zorunda kalırız, doktor iğne yapar' gibi, çocuğun özerk ve girişimci nitelikteki davranışlarının, sürekli felaketlerle yol açabileceği duygusunun verilmesi yanlıştır.

Anne-babanın bu tür eylemleri, çocuğun girişimciliğini kısıtlayan müdahalelerdir. Çocuğu, kendi başına karar veremeyen, ürkek, pasif, çekingen hale getirebilir, öz güven kaybına yol açabilir."

KORKUTMAK, AYRILMA KAYGISI YARATIYOR

Uslu, ebeveynlerin, çocuklarını korumak zorunda olduğunu ancak bunu yaparken dozunun ayarlanması gerektiğini ifade ederek, "Bu ayarlanırken çocuk, eylemlerinin sonuçlarına ilişkin korkutulmamalıdır. Bu tür tutumlar, çocuğun, 'anne ve babadan ayrılacağım' kaygısı yaşamasına yol açabilir. O zaman da çocuk, yanında anne babası olmadan hareket edemez, karar veremez, birey olamaz ve özerkliğini kazanamaz" uyarısında bulundu.

Bazı anne-babaların, "çocuğun yerine her şeyi yapma" eğiliminde olduğuna işaret eden Uslu, bu tutumun çocuğun okul öncesi dönemde kazanabileceği becerileri olumsuz yönde etkilediğini vurgulayarak, bu durumun da "okul reddi"ne yol açabileceğini bildirdi.

Uslu, özellikle öz güven kaybı ve endişe yüzünden okula giderken sorun yaratan çocuklara karşı, ailelerin, anlayışlı olmasını tavsiye ederken, çocuğun okula gitmekten çekinmesinin başkalarıyla paylaşılmaması, çevrenin çocuğa yorumda bulunmalarına izin verilmemesi gerektiğinin altını çizdi.