Fonda 14.4 katrilyon lira birikti, işsizlere 372.6 trilyon ödendi
KİT'in sıkıntısı İşsizlik Fonu'nda ?çok para birikmesi'
İşsizlik Sigortası Fonu'nda bugüne kadar 14.4 katrilyon lira birikirken, işsizlere yapılan ödeme sadece 372.6 trilyon lirada kaldı. TBMM KİT Komisyonu, 14.4 katrilyon liranın nasıl eritileceğine formül ararken, Fon'un gelirlerinin azaltılması da planlanıyor.
YILLARDIR kamu açıklarıyla boğuşan TBMM KİT Komisyonu, bugünlerde sürpriz bir kamu fazlasıyla uğraşıyor. Kamu kuruluşlarını denetlemekle görevli olan KİT Komisyonu, Türkiye İş Kurumu tarafından yönetilen İşsizlik Sigortası'nda müthiş bir fazla kaynakla karşılaştı.
Komisyon, şimdi İşsizlik Sigortası Fonu'nda biriken 14.4 katrilyon liranın nasıl eritileceği konusunda arayış başlattı. İşsizlik Fonu'nda 4 yılda tam 14.4 katrilyon lira birikirken, bu fondan işsizlere 2 yıl içinde sadece 372.6 trilyon lira işsizlik ödeneği verildi. Mevcut yasayla gelir ve gider arasındaki büyük dengesizliğin giderilemeyeceğini anlayan İş Kurumu yönetimi, şimdi giderleri bir yandan azaltıp bir yandan da işsizlik sigortası ödemelerini artırarak parayı eritmenin yolunu arıyor. TBMM KİT Komisyonu Üyesi CHP Yozgat Milletvekili Emin Koç, ?İşsizlik Sigortası'nda biriken bu paranın işçiler lehine daha etkin kullanımı için Komisyon olarak yapılacak yeni yasaya destek olacağız' dedi. Koç, devletin yıllardır sosyal güvenlik kurumlarında oluşan dev açıklarla uğraştığını anımsatarak, ?Burada oluşan fazlayı, devletin mali imkanları ölçüsünde daha etkin bir şekilde kullanmak gerekir. İşsizlik Sigortası'na daha işlevsel bir düzenleme kurmak gerekiyor' dedi.
PARAYI AZALTMA HAZIRLIĞI:
İşsizlik Sigortası Fonu'nu yöneten Türkiye İş Kurumu, fonun para kaynağı olan işçilerden kesilen işsizlik ödeneğinin azaltarak, işsizlere ödenen paranın artırılmasını öngören bir yasa taslağı hazırladı. İş-Kur yönetimince hazırlanarak Çalışma Bakanlığı ile TBMM KİT Komisyonu üyelerine de verilen yasa taslağında, yasadan yararlanmak için 120 gün kesintisiz prim ödeme zorunluluğunun kaldırılması, işsizlik sigortası yardımından yararlanma koşullarının kolaylaştırılması, işsizlik sigortası ödenti tutarlarında sigortalılar lehine iyileştirmeler yapılması öngörülüyor.
İŞSİZLİK ÖDEMESİ:
4857 sayılı yasaya göre halen işsizlik maaşı almaya hak kazananlara, asgari ücret tutarından fazla işsizlik ödemesi yapılamıyor. Kurum tarafından hazırlanan yasa taslağında bu konuda da yeni bir düzenleme getiriliyor. Buna göre, işsizlik sigortası primlerinin, brüt maaşlar üzerinden kesilmesi mantığından hareketle, yüksek prim ödeyenlere asgari ücretin üzerinde işsizlik sigortası ödemesi yapılması da öngörülüyor.
Kimler işsizlik maaşı alıyor?
SİGORTALI işsizlerden son üç yıl içinde 600 gün prim ödeyenler 180 gün, 900 gün prim ödeyenler 240 gün, 1080 gün prim ödeyenler ise 300 gün süreyle işsizlik ödeneği alıyor. Verilen bu işsizlik maaşları, asgari ücreti geçemiyor. Bu kişilere ayrıca danışmanlık, işe yerleştirme ve meslek eğitimi hizmetleri verilerek hastalık ve analık sigortası primleri ödenerek sağlık hizmetlerinin devam etmesi sağlanıyor. Bugüne kadar 396 bin 197 kişiye toplam 372 milyon 682 bin YTL işsizlik ödeneği verildi.
14.4 katrilyon nasıl birikti
21 Şubat 2005 tarihi itibariyle İşsizlik Fonu'nda biriken toplam para 14 katrilyon 430 trilyon lira. Bu paranın 4 katrilyon 475 trilyon lirası işçi ve işveren primlerinden, 1 katrilyon 511 trilyon lirası devlet katkısından, 7 trilyon 244 milyar lirası idari para cezalarından ve 8 katrilyon 436 trilyon lirası da faiz gelirlerinden elde edildi.
İşveren ödeyemezse maaş Fon'dan
MEVCUT yasada sosyal nitelikli çok sayıda düzenleme olmasına karşılık, bu düzenlemelerin sağlıklı şekilde uygulanamadığı da KİT Komisyonu tarafından tespit edildi. Yasada zor duruma düşen işyerlerinde çalışan işçiler için ?Ücret Garanti Fonu' bulunuyor. Buna göre, ödeme güçlüğüne düşen işvereninden ücretini alamayan işçilere, İş Kurumu birimlerine başvurmaları halinde son üç aylık ücretleri 30 gün içinde ücret garanti fonundan ödeniyor. İşçinin mesaisinin azalarak maaşının düşmesi durumunda, İş-Kur ücret takviyesi yapıyor. 4857 sayılı İş Kanununun 65. maddesine göre, haftalık çalışma süresi geçici olarak azalan veya faaliyeti tamamen veya kısmen geçici olarak durdurulan işverenin işçilerine, çalıştırılmadıkları üç aylık süre için işsizlik sigortasından kısa çalışma ödeneği veriliyor.
hürriyet