Üst kurullar çerçeve yasa tasarısı taslağı ile kurul üyelerinin yeni baştan değişimine imkan sağlanıyor.
Üst kurullar çerçeve yasa tasarısı taslağı ile kurul üyelerinin yeni baştan değişimine imkan sağlanıyor.
Üst kurullar olarak bilinen özerk kurulların statü ve çalışma esaslarında değişikliğe gitmeye hazırlanan AKP hükümetinin hazırladığı yasa taslağı, kurul üyelerini topun ağzına koyuyor
Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu (BDDK) başta olmak üzere bağımsız
kurullarda değişiklik yapmak isteyen AKP hükümeti, fomülü 'Çerçeve Yasa' ile
buldu. Eylül ayında tartışmaya açılacak yasa taslağı ile kurulların üye sayısı,
atanacakların nitelikleri, çalışma usul ve esasları yeniden belirlenirken, kurulların
yeni yasaya da 3 ay içinde uyum sağlamaları isteniyor. Bu düzenleme kurullara
tasfiye kapısını açıyor.
Kamuoyunda üst kurullar olarak da adlandırılan, düzenleyici ve denetleyici idari
özerkliğe sahip kurumlarla ilgili taslak, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Başdanışmanı
Prof. Ömer Dinçer başkanlığında 4 Eylül'de Ankara'da düzenlenecek geniş katılımlı
bir toplantıda tartışılacak. Çerçeve yasa taslağının kısa sürede olgunlaştırılarak
yeni yasama döneminde TBMM'de görüşülmesi hedefleniyor. Böylelikle, AKP'nin
iktidara gelir gelmez başlattığı kurullarla ilgili tartışma da sonuca bağlanmış
olacak.
Prof. Dinçer'in ilgili kurumlara gönderdiği yasa taslağın tartışmaları bitirmek
bir yana daha çok tartışmayı da gündeme getirecek nitelikte hükümler taşıyor.
Kamu Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması Reformu kapsamında uzmanlar grubu
tarafından hazırlandığı vurgulanan metin, kurul üyelerinin yeni baştan değişimi
için zemin hazırlıyor.
Üç ayda uyum
Taslak metinde yer alan geçici maddeyle mevcut dokuz kurumdan getirilecek hükümlere
de üç ay içinde uyum sağlamaları isteniyor. Taslak, kurullardaki üye sayısını
yediye indiriyor. Buna göre, 11 üyeli Rekabet Kurumu'nda dört, 10 üyeli Kamu
İhale Kurumu'nda üç ve dokuz üyeli RTÜK-te iki üyenin görevleri sona erecek.
Ancak, uyum üye sayısının yedide eşitlenmesiyle sınırlı değil. Üyelerde aranacak
nitelikler de yeniden belirleniyor. Buna göre, RTÜK üyeleri TBMM yerine Bakanlar
Kurulu'nca belirlenecek. BDDK gibi kurumlarda görev alacak kişilerin bankacılık
alanında eğitim almış olmaları şartı aranmayacak. İlgili bakanlıklar ve kuruluşlar
kurullara üye olmayacak. Yeni atama kriterleri de kurulların mevcut üyelerinin
tamamının değişmesi için kapı açacak nitelikte değerlendiriliyor.
Görev süresi altı yıl
Üst kurulların görev süreleri de altı yılda eşitlenecek. SPK ve Rekabet Kurumu'nda
altı yıl olan görev süreleri diğer kurullarda beş yıl olarak uygulanıyor. Bu
süre bir yıl uzatılacak. Kurul üyelerinde aranacak nitelikler ve üyelik için
öneride bulunabilecek kurumlar yeniden düzenleniyor.
Buna göre, tüm kurullardaki yedi üyeden biri Üniversitelerarası Kurul'ca belirlenecek,
hukuk, iktisat, işletme, maliye, kamu yönetimi, uluslararası ilişkiler ve çalışma
ekonomisi alanında ve kurumun görev alanlarıyla doğrudan ilgili yükseköğretim
kurumlarında an az beş yıl öğretim üyeliği yapanlar arasından önerilecek iki
isimden biri Bakanlar Kurulu tarafından atanacak.
Kurullara, TOBB yönetimince önerilecek en az 10 yıl oda ve borsa üyesi saygın
tüccar-sanayiciler de bir üye verecek. Kamu veya özel sektörde 10 yıl profesyonel
yöneticilik yapmış olanlar arasından bir kişi, kurumların meslek personelinin
ve kurul üyelerinin önereceği birer üye de kurullarda görev alacak. Kurul üyelerinin
üçte biri de 2 yılda bir yenilenecek. Bu sistem bazı kurumlarda halen uygulanıyor.
Yasaklar getiriliyor
Kurul üyeliklerine seçilen kişiler sahibi oldukları menkul kıymetleri ellerinden
çıkaracak. Ancak özel sektörde çalışırken kurul üyeliğine atanan kişiler ise
bu zorunluluğa uymayabilecek. Kurum personeli 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na
tabi olacak. Kurul üyeleri ve personeli Türk Ceza Kanunu açısından memur muamelesiyle
yargılanacak.
Kurul üyeliklerine atanan devlet memurları görevleri bitiminde mükteseplerine
uygun göreve atanacak. Atama yapılmadığı sürece kuruldaki ücretlerini almaya
devam edecekler. Özel sektörden gelenler bir işe başlayana kadar kuruldaki ücretlerini
alacak. Ancak, bu süre 3 ayı geçemeyecek.
Dokuz kurum kapsama alınıyor
'Üst kurullar çerçeve yasa tasarısı taslağı' ile tüm kurulların yapısı, üyelerin
atama şekilleri, görev süreleri, ücret, mali denetim, hesap verme ve bilgilendirme
gibi konularının ortak hüküm altında toplanması öngörülüyor. Düzenlemenin kapsamında
yer alan 9 kurul şunlar:
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK),
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK),
Kamu İhale Kurumu (KİK),
Radyo Televizyon Üst Kurumu (RTÜK)
Rekabet Kurumu (RK),
Sermaye Piyasası Kurumu (SPK),
Şeker Kurumu (ŞK), Telekomünikasyon Kurumu (TK),
Tütün, Tütün Mamullri ve Alkollü İçkiler Piyasa Düzenleme Kurumu (TTMAiPDK)
radikal