Kredi kartına taksitle döviz
Sürekli işleri azalan ve sayıları 846'ya kadar düşen döviz büroları kepenk kapatmamak
için çareyi kredi kartına döviz satmakta buldu. 1 ay içinde uygulama başlıyor.
Döviz Merkez Bankası'nın alım müdahaleleriyle zorla ayakta dururken batışın eşiğine gelen döviz büroları kepenk kapatmamak için çareyi güvenli liman olarak görülen YTL'ye sığınmakta buldu. Sürekli işleri azalan ve sayıları 2001'den sonra bin 200'ün üzerinden 846'ya kadar düşen bürolar 'Belki işlerimiz açılır' diye kredi kartıyla döviz satacak. Hatta kartla dövize taksit de yapacak.
"Acil çare bulmazsanız bir sene içinde çoğumuz kepenk kapatırız" diyen Döviz Büroları Derneği, Hazine Müsteşarlığı'mn kapısını çalıp "Bize kredi kartıyla döviz satış izni verin" talebinde bulundu. Dernek Başkanı Seyran Çakmakçı, "Hazine talebimize 'Tamam' yanıti verdi. Bu ay içinde tebliğde yapılacak tek maddelik değişiklikle kredi kartıyla saüş yapabilmemize dair maddeyi onaylayacaklar. Temmuz başında kredi kartıyla döviz satışına başlayacağız" dedi.
100'e yakın döviz büfesi satışa çıktı
Dalgalı kura geçtikten sonra döviz kurlarında sağlanan istikrar ekonomide çalkantılı, hatta kendi deyimleriyle 'puslu' havayı seven döviz bürolarının bitirdi. 2001'den sonra 400'den fazla büro kepenk indirirken sahipleri simitçilik, inşaat, turizm gibi işalanlarma kaydı. Ancak erime hala bitmiş değil. Döviz Büroları Derneği Başkanı Seyran Çakmakçı sadece kendilerinin bildiği 50'nin üzerinde büronun satılık olduğunu bunun yarısından fazlasının ise istanbul'da bulunduğunu söyledi. Çoğu büronun giderlerim karşılayamadığını kaydeden Çakmakçı, şöyle devam etti:
Kendi dövizlerini bile bozdurdular
"1994-2001 döneminde çok iyi paralar kazandık. Günde 40-50 bin dolar kazanç sağlayan büro biliyorum. Ama şimdi gün boyunca sadece 20-30 bin dolar işlem gerçekleştiren bürolar var. Maaşını alan, 50-100 dolar da olsa bize gelip döviz alıyordu. Şimdi bunlar yok. İnsanlar gidip kredi karü borcu ödüyor. Yatırıma dövizden iyice uzaklaştı. Bu sözler daha önce de söylendi ama bu kez gerçekten farklı. Kemikleşmiş döviz yatırımcısı çözüldü. Zaten biz bile paramızın önemli bir bölümünü dövizden çekip YTL'ye geçirdik."
Hava paraları da artık alınamıyor
Döviz bürolarının düştüğü durum sektörde el değiştirmeler sırasında alınan peştamaliyeye de (hava parası) yansımış. Seyran Çakmakçı'ya göre bir dönem l milyon dolara dayanan hava paraları bugün neredeyse sıfırlanmış. En iyi iş yapan döviz bürosu bile sadece 40-50 bin dolar hava parasıyla alınabiliyor. Sektördeki çoğu işletme için buna bile gerek yok. Sadece Hazine'ye yatırılan 80 bin euroyu ödemek kaydıyla döviz büroları el değiştirebiliyor. Ancak yine de alıcı yok. Dernek Başkam Çakmakçı, özellikle Anadolu'daki büroların halinin içler acısı olduğunu ifade ederek, "Bu işten artık para kazanamıyorlar. Ancak mesleğin halk gözünde bir itibarı olduğu için kapatamıyorlar da" diye konuştu.
Faliyetteki döviz bürolarının yarısını temsil eden ve sektörün tek temsilcisi konumunda bulunan Yetkili Müesseseler Derneği 'kurtuluş operasyonu' için hafta başında Hazine Müsteşarlığı'm ziyaret etti. Dernek yetkilileri sektörün ayakta tutulabilmesi için gerekli değişiklikleri Banka ve Kambiyo Genel Müdürlüğü'ne aktardı. Talepler arasında kredi kartıyla döviz satişı, Avrupa'daki 'change ofice'lerin benzeri cep döviz büroları, 80 bin euroluk teminatların serbest bırakılması, Kapalıçarşı'daki Tahtakale'nin yerini alacak bir kambiyo borsası ve dövizin dışında altın ticarteyle uğraşabilmek de yer aldı. Dernek Başkanı Seyran Çakmakçı, teminatların iade edilmesi ve cep döviz büroları konusuna Hazine yetkililerinin sıcak bakmadığını kaydediyor. Çakmakçı buna karşın tıpkı kredi kartıyla satışta olduğu gibi altın ticareti konusunda da 'olur' cevabı aldıklarını vurguladı. Böylece yapılacak düzenlemeyle döviz büroları da kuyumcular gibi altın alım satımıyla uğraşabilecek.
Oğuz KARAMUK/Vatan