Sezer, Mahalli İdare Birlikleri Kanunu'nu onayladı

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Mahalli İdare Birlikleri Kanunu'nu onayladı.

Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden yapılan açıklamaya göre, Sezer, 55 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanunu'nu yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderdi.

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in onayladığı "Mahalli İdare Birlikleri Kanunu", mahalli idare birliklerinin hukuki statüsünü, kuruluşunu, organlarını, yönetimini, görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esaslarını düzenliyor.

Yasaya göre, birden fazla mahalli idare, yürütmekle görevli olduğu hizmetlerden bazılarını birlikte görmek üzere kendi aralarında, kamu tüzel kişiliği niteliğinde mahalli idare birliği kurabilecek.

Birlik, tüzüğünün kesinleşmesinden sonra Bakanlar Kurulu'nun izni ile kurulacak ve tüzel kişilik kazanacak. Kurulmuş bir birliğe üyelik, üye olmak isteyen mahalli idare meclisinin kararı ve buna dayalı başvuru üzerine, birlik meclisinin kabulü ile olacak. Bu durumda Bakanlar Kurulu'nun izni aranmayacak. Ayrılmada da ilgili mahalli idare meclisinin kararı yeterli olacak.

Su, atık su, katı atık ve benzeri altyapı hizmetleri ile çevre ve ekolojik dengenin korunmasına ilişkin projelerin zorunlu kılması durumunda Bakanlar Kurulu, ilgili mahalli idarelerin bu amaçla kurulmuş birliğe katılmasına karar verebilecek. Bu şekilde katılınan birlikten ayrılması da Bakanlar Kurulu'nun iznine bağlı tutulacak.

Mahalli idarelerin bütün görevlerini kapsayacak şekilde genel amaçlı veya amacı açıkça belirlenmemiş birlik kurulamayacak.

Birlik tüzüğü, birlik kuracak mahalli idarelerin meclislerinde üye tam sayısının üçte iki çoğunluğuyla kabul edildikten sonra valinin, birlik; birden fazla ildeki mahalli idarelerin katılımı ile kuruluyorsa İçişleri Bakanı'nın onayı ile kesinleşecek.

Mahalli idare birlikleri, tüzükte birliğe devredilmesi öngörülen mahalli müşterek nitelikli hizmetlere ilişkin olarak üye mahalli idarelerin hak ve yetkilerine sahip olacak.
Mahalli idare birliği, "birlik meclisi", "birlik encümeni" ve "birlik başkanı"ndan oluşacak.

Birlik meclisi, birliğin karar organı olacak ve birlik üyesi mahalli idarelerin meclislerinin kendi üyeleri veya belediye meclis üyeliğine seçilmeye haiz kişiler arasından, birlik tüzüğünde belirlenen sayıda ve gizli oyla seçecekleri üyelerden oluşacak. Asıl üye sayısının yarısı kadar yedek üye seçilecek.

Birliğin üyesi olan il özel idaresi için vali, belediye için belediye başkanı ve köy için muhtar, birlik meclisinin doğal üyesi olacak. Birlik meclisinde bunların dışında doğal üye bulunmayacak.

Vali ve büyükşehir belediye başkanı birlik meclisinde kendisini temsil etmek üzere meclis üyelerinden birine yetki verebilecek.

Birlik meclisi, birliğin kuruluşundan mahalli idare genel seçim sonuçlarının Yüksek Seçim Kurulu'nca ilanından itibaren 30 gün içinde birlik merkezinin bulunduğu mahallin mülki idare amiri tarafından toplantıya çağrılacak. Meclis en yaşlı üyenin başkanlığında toplanarak, ilk 2 yıl için görev yapmak üzere üyeleri arasından gizli oyla birlik başkanını, meclis birinci ve ikinci başkan vekili ile katip üyeleri seçecek. İlk iki yıldan sonra seçilecek başkanlık divanı üyeleri, yapılacak ilk mahalli idareler seçimine kadar görev yapacak.

Üyelerinin tamamı il özel idaresinden oluşan birliklerde birlik başkanı, birlik merkezinin bulunduğu ilin valisi olacak.

Birlik encümeni, birlik başkanı ile birlik meclisinin dönem başı toplantısında kendi üyeleri arasından bir yıllığına görev yapmak üzere gizli oyla seçeceği 4 üyeden oluşacak. Encümen 15 günde bir toplanacak. Birlik başkanı encümenin de başkanı olacak.

Başkanlık divanında boşalma durumunda, kalan süreyi tamamlamak üzere yeni üye seçilecek.

KÖY HİZMET BİRLİKLERİ

İlçelerde; köylere ait hizmetlerin yürütülmesine yardımcı olmak, tarım ürünlerinin üretim ve pazarlanması hariç, gerektiğinde bu hizmetleri bizzat yapmak ve kırsal kalkınmayı sağlamak üzere tüm köylerin iştiraki ile o ilçenin adını taşıyan köy hizmet birlikleri kurulabilecek. Birlik başkanı merkez ilçede vali yardımcısı, diğer ilçelerde ise kaymakam olacak.

Köy hizmet birliğinin meclisi, kaymakam, birliğe üye köy muhtarları ve o ilçeden seçilen il genel meclisi üyelerinden oluşacak.

Köy hizmet birliğinin 4 kişilik encümeninde, il genel meclisi üyelerinden biri mutlaka bulunacak.

İl özel idareleri ile diğer kamu kurum ve kuruluşları, köye yönelik hizmetlere ilişkin olarak yapım, bakım ve onarım işlerini, aralarında yapacakları anlaşmaya göre köy hizmet birlikleri aracılığıyla gerçekleştirebilecek. Bunun için gerekli kaynak bu birliklere aktarılacak ve söz konusu iş, birliğin tabi olduğu esas ve usullere göre sonuçlanacak.

İl özel idaresi gelirlerinin yüzde 10'una kadar olan kısmı köy hizmet birliklerine aktarılacak.

ÜLKE DÜZEYİNDE BİRLİK KURULMASI

Mahalli idarelerin menfaatlerinin korunması, gelişmelerine yardımcı olunması, personelinin eğitilmesi ve mahalli idarelerle ilgili kanun hazırlıklarında görüş bildirilmesi amacıyla il özel idareleri ve belediyeleri temsil etmek üzere ülke düzeyinde sadece birer birlik kurabilecek.

Bu durum, ülke düzeyinde olmaksızın bu amaçlarla başka mahalli idare birliği kurulmasına engel olmayacak. İl özel idareleri ve belediyeler, ülke düzeyinde kurulan birliklerden kendilerine ait olanların doğal üyesi sayılacak.

MEVCUT BİRLİKLERİN DURUMU

Kanunun yürürlüğe girmesinden önce kurulmuş olan mahalli idare birlikleri, durumlarını en geç 6 ay içinde bu kanun hükümlerine uygun hale getirecek. Bu süre içinde durumlarını kanuna uygun hale getirmeyen birliklere, İçişleri Bakanlığı tarafından 2 ay ek süre verilecek. Bu süre içinde de gerekli değişiklikleri yapmayan birlikler kendiliğinden dağılmış sayılacak ve tüzüklerindeki hükümlere göre tasfiye edilecek.

Uluslararası nitelikteki birlikler bu sınırlamanın dışında tutulacak.