Yolsuzlukla ilişkili tüm paralar 'karapara' sayılacak, takip ve tahsil görevi Hazine'de olacak. Hazine avukatları 'savcılara yakın' yetkilerle çalışacak.

Adalet Bakanlığı'nca hazırlanan yolsuzluklarla etkili mücadele amaçlı tasarı taslağında 'yapanın yanına kalmaması' ve neden olunan kamu zararının ödetilmesi hedefiyle çarpıcı düzenlemelere yer verilecek. Mevcut sistemi kimi noktalarda ters yüz edeceğinden tartışma yaratabilecek taslakla, yolsuzluklara konu tüm paralar 'kara para' kapsamına alınacak, bu paraların tümü Hazine'de toplanacak, batık bankaların borçlarından tahsil edilen paralar da BDDK yerine Hazine'ye gidecek. Hazine avukatları, bakan onayı beklemeden zanlıların malına tedbir koydurabilecek.
Halen 2-10 yıl arasında uygulanan zamanaşımı 20 yıla çıkarılırken, oluşan kamu zararının geri alınması için de 10 yıl geriye gidilebilecek. Yolsuzluktan soruşturulan kişilerin devir ve kiralama sözleşmelerinin geçersiz sayılmasını sağlayacak tasarıyla, bu suçlarda halen uygulananın aksine ispat külfeti davacı kamu yerine, davalılara yükletilecek. Bakanlık bünyesindeki yolsuzluk komisyonunun hazırladığı taslağın daha da gecikmemesi için bazı (SPK, Sigortacılık) değişiklikleri başka tasarıya bıraktı. Düzenlemenin TBMM gündemindeki Bilgi Edinme Yasası ve Devlet Sırrı konusunu yeniden düzenleyecek tasarıyla üçlü paket halinde yasalaştırılması planlanıyor.

Sistemi değiştiren 10 bomba
Taslakta, kamu zararının tahsili-tazmini hedefi öne çıkarıldığı için, mevcut TCK veya TBMM gündeminde bulunan TCK tasarısında yolsuzluk suçlarına (rüşvet, zimmet, sahtecilik, irtikap, görevi kötüye kullanma-ihmal, dolandırıcılık vd) öngörülen yaptırımlar ise büyük ölçüde korundu. İlgili kurumlardan toplanan görüşleri de yansıtan, önümüzdeki hafta Başbakanlığa, ekim başında TBMM'ye sevki hedeflenen taslakta yer alması benimsenen 10 temel düzenleme şöyle:
TÜM PARALAR KARA: Yolsuzluğa konu tüm suçlardaki paralar kara para kapsamına alınacak, bunların takibi de 20 yıl süreyle yapılabilecek.
PARALAR BDDK YERİNE HAZİNE'YE: Kara paradan elde edilen tüm kıymetler Hazine'ye gidecek. Böylece, TMSF'deki bankaların sahip ve yöneticilerinin devlete olan borçlarının tahsilinde sistem değişecek. Bu konuda yetki (icra, yeniden yapılandırma vb) Maliye Bakanlığı'na geçeceğinden tahsil edilebilen paralar da BDDK yerine Hazine'de toplanacak.
HORTUM SONRASI YAT-KAT SEFASINA SON: Büyük yolsuzluk soruşturmaları çerçevesinde mallarına tedbir konulduğu halde lüks yaşamları dikkat çekenlerin düzeni bozulacak. Bu kişilerin yaptığı sözleşmeler (devirkiralama vb) geçersiz sayılacak, buradan gelirlere de el konulabilecek.
İSPAT KÜLFETİ DAVALIYA:Kamu alacağı davalarında ispat külfeti bugün olduğu gibi davacı kamuya değil, davalıya yükletilecek. Davalılar, kanuni defter ve dayanağı belgelerdedelil karartma vb. yollarla usulsüzlük yaptıkları iddiası karşısında, aksini ispatla yükümlü tutulacak. Kusurlu kişilerin bunun ispat edilememesi nedeniyle kazanç sağlaması önlenecek.
HARÇTAN MUAFİYET: Halen uygulanan resim ve harçların borçlardan mahsup edilmesine son verilecek.
HAPİSTEN 20 YIL KURTULUŞ YOK: Yolsuzlukla ilgili ceza davalarında halen 2 ile 10 yıl arasında uygulanan zamanaşımı 20 yıla çıkarılacak. Ancak, bu madde, bundan sonra işlenecek yolsuzluk suçlarında uygulanıp, yasa gereği geriye yürütülemeyecek.
BORÇLARDAN KAÇIŞ ZOR: Devlet, 10 yıl geriye giderek sorumlular aleyhine alacak davası açabilecek.
SÜPER HAZİNE AVUKATLARI: Pasif durumdaki Hazine avukatları savcılara yakın yetkilerle donatılacak, Bakan onayı beklemeden borçlunun mallarına tedbir koydurabilecek, böylece bu kişilerin mallarının el değiştirmesi önlenecek. Hazine avukatları, şimdinin aksine ilgili hakkında dava açmıyorsa sadece bunun gerekçelerini bildirmekle yetinecek, gerek duyduğunda ise dava açabilecek.
BİLGİ VERMEK MECBURİ: Yetkisi genişletilecek Hazine avukatlarına bilgi-belge vermemek suç olacak.
MALLAR KAYYUMA: Soruşturulan kişilerin malları kayyıma devredilecek. Bakanlık, yolsuzluk ihbarcılarına ödül önerisine 'karalama kampanyasına yol açabilir' gerekçesiyle mesafeli yaklaşırken, zamanaşımını tümden kaldırma önerisini benimsemedi.

radikal