Kamu Yönetimi Temel Kanun Tasarısında üst düzek kadrolara atamalara ilişkin olarak yer alan hükümlere ilişkin çelişkiler ve öneriler
Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı Taslağının İnsan kaynakları yönetimi başlıklı
45'inci maddesinde; "Kamu hizmetleri memurlar, tam zamanlı veya kısmi
zamanlı çalışan diğer kamu görevlileri ve işçiler eliyle yürütülür.
Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin işe alınmaları ve görevde yükselmeleri
ehliyete dayalı seçme sınavı ve liyakat esasına göre yapılır.
Tam zamanlı veya kısmi zamanlı çalışan diğer kamu görevlileri ve işçiler kadro
şartına bağlı olmaksızın sözleşmeye dayalı olarak istihdam edilir. Sözleşmede,
ilgili personelin görevleri, hak ve yükümlülükleri ile performans ölçüleri yer
alır.
Memurlar ve diğer kamu görevlileri, performans ölçülerine göre değerlendirilir
ve ödüllendirilir.
Hükümetin görevi sona erdiğinde, müsteşarlar ile başkanlık ve genel müdürlük
şeklinde kurulan bağlı ve ilgili kuruluşlarda başkan veya genel müdürlerin görevi
kendiliğinden sona ermiş sayılır. Ancak bu görevlere yeni bir atama yada görevlendirme
yapılıncaya kadar bu kişiler görevlerine devam ederler. Bu şekilde görevi sona
erenler özlük hakları saklı kalmak üzere, kadro şartı aranmaksızın bakanlık
müşaviri olarak atanırlar.
Merkezi idarede 2451 sayılı Bakanlıklar ve Bağlı Kuruluşlarda Atama Usulüne
İlişkin Kanun hükümleri dışında kalan memurların atamaları bakan tarafından
yapılır. Bakan u yetkisini alt kademelere devredebilir. Bakanlık bağlı ve ilgili
kuruluşlarının kuruluş kanunlarındaki atamaya ilişkin özel hükümler saklıdır.
Merkezi idarenin kadro ihdas, iptal ve değişikliği ile kadrolara ilişkin diğer
hususlar genel hükümlere tabidir."
Bu metne dikkatli bir şekilde bakıldığında bazı çelişkili ve eksik hususların
olduğu göze çarpacaktır. Bunları aşağıdaki şekilde sıralamak mümkündür.
1- 16 ncı maddesinin (c) bendinde; "....Ancak birim ve personel sayısı
dikkate alınarak bakanlıklarda ve müsteşarlık şeklinde kurulan bağlı kuruluşlarda
en çok üç müsteşar yardımcılığı; başkanlık ve genel müdürlük şeklinde kurulan
bağlı kuruluşlarda en çok üç başkan yardımcılığı ve genel müdür yardımcılığı
kadrosu ihdas edilebilir."hükmüne yer verilmiştir. Müsteşar Yardımcıları
hiyerarşik olarak Genel Müdürlerin üzerinde olmasına rağmen Hükümetin görevi
sona erdiğinde Müsteşar Yardımcılarının kendiliğinden sona ermiş sayılıp sayılmayacağı
yönünde bir hükme yer verilmemiştir.
2- Hükümetin görevi sona erdiğinde, müsteşarlar ile başkanlık ve genel müdürlük
şeklinde kurulan bağlı ve ilgili kuruluşlarda başkan veya genel müdürlerin görevi
kendiliğinden sona ermiş sayılacağı belirtilmesine rağmen bu kadrolara yapılacak
atamaların 2451 sayılı Kanun çerçevesinde ortak kararname ile atanmasının öngörülmesinin
kendi içerisinde çelişkili bir durum olduğunu düşünüyoruz. Çünkü, bu kadroların
hem siyasi olduğunu belirtip hem de ortak kararname ile atanmalarını sağlamak
kendi içerisinde tutarlı değildir.Bunun yerine ilgili Bakanın önerisi ve Başbakanın
onayı ile atamanın yapılmasının daha uygun olacağını düşünüyoruz.
3- 32'nci maddesinde; "Bakanlık müşavirlerinin gerekli olup olmadığı ve
yirmiyi geçmeyecek şekilde sayısı kuruluş kanunlarında gösterilir." hükmüne
yer verilmiştir. Görevi sona erenlerin özlük hakları saklı kalmak üzere, kadro
şartı aranmaksızın bakanlık müşaviri olarak atanmasının öngörülmesi, Bakan müşaviri
kadrosunu aşırı bir şekilde şişireceği gibi , kötüye kullanılmaya da müsait
bir durumdur. Çünkü, kısa bir süre belirtilen kadrolarda bulunanların müşavir
kadrosuna atanmasıyla bu kadronun özlük haklarından aynen yararlanmaları kamu
yararına uygun değildir ve kötüye kullanılmasının önüne geçilemez. Kadro şartı
aranmadan bu işlemin yapılması da ayrı bir handikaptır.
4- Görevi sona erenlerin özlük haklarının aynen korunması da anlaşılır bir şey
değildir. Bunun yerine görevden alınanların özlük haklarının belirli oranlarda
korunmasının daha uygun olacağını düşünüyoruz. Yani Müsteşarlık görevini yapan
bir kişinin müşavir kadrosuna atanmasından sonra da Müsteşarın özlük haklarını
aynen almaya devam etmesinin hiçbir mantıklı açıklaması olamaz.