Konut kredisinde sabit faiz kalkıyor
Türkiye'de milyonlarca insanın dört gözle beklediği Mortgage sistemi, yeni faiz
düzenlemesi ile birlikte gelecek. Sabit faiz yerine değişken faiz getiriliyor.
SPK'nın hazırladığı "İpoteğe Dayalı Konut Finansmanı (Mortgage) Kanun Tasarısı
Taslağı'nda bankaların konut kredilerine uyguladığı "sabit faiz" zorunluluğu
kaldırılıyor. Yerine, daha önce yasaklanan "değişken faiz" yeniden getiriliyor.
DURUMA GÖRE FAİZ
Peki bu ne demek? Mortgage başladığında bankalar vatandaşa "değişken faizle" kredi verecek. Örneğin bir vatandaş, aylık yüzde 1'den kredi aldı. Yıllık yüzde 12 faiz ödeyecek. Ancak 1 yıl sonra enflasyon düştü. O zaman bankaya gidip, yeni enflasyona göre faizini ve ödemelerini düşürtebilecek. Ancak, madalyonun bir de öbür yüzü var.
İYİ Mİ, KÖTÜ MÜ?
Enflasyon artarsa bu kez banka, faiz oranını artıracak. "Değişken faiz" kimine göre iyi, kimine göre kötü. İyi diyenler "Artık ekonomi rayına oturdu. Enflasyon yüzde 2-3 olacak. Enayi faizi ödemekten kurtulacağız" diyor. Sistemi eleştirenler ise, "Yine kriz olursa yanarız" görüşünü savunuyor.
Konutta sabit faiz bitiyor
Vatandaşın uygun şartlarda konut sahibi olmayı umut ettiği mortgage, konut kredilerindeki sabit faiz avantajını ortadan kaldıracak. Mortgage ile birlikte değişken faiz yeniden başlayacak
Bankaların konut kredilerine sabit faiz uygulama zorunluluğu bitiyor. Tüketici Kanunu'nda değişiklik yapılması amacıyla hazırlanan yeni taslak, bankaların konut kredilerinde değişken faiz uygulama yasağını kaldırıyor. Yeni düzenlemeyle birlikte, konut kredileri sabit ya da değişken faiz üzerinden verilebilecek.
VATANDAŞA KORUMA
Söz konusu değişiklik, SPK tarafından hazırlanan İpoteğe Dayalı Konut Finansmanı (Mortgage) Kanun Tasarısı Taslağı ile yapılacak. Taslakla getirilen en kritik yenilik ise, konut kredilerine uygulanacak faiz sisteminde oldu. Geçmişte özellikle yaşanan krizler sonrasında değişken faizin vatandaşı mağdur etmesi nedeniyle Tüketici Kanunu'na vatandaşı koruyan bir madde eklendi. Bu maddeyle "tüketici kredisi" başlığı altında yer alan konut, taşıt ve ihtiyaç kredilerine sadece "sabit faiz" uygulanabileceği hükme bağlanırken, değişken faize yasak kondu.
Bu düzenleme nedeniyle bankalar, son dönemde verdikleri tüm konut, taşıt ve ihtiyaç kredilerine sabit faiz uygulamak zorunda kaldı. Ancak, mortgage sisteminin altyapısını oluşturmak amacıyla hazırlanan yeni taslak, vatandaşa sağlanan bu güvenceyi konut kredileri yönünden ortadan kaldırıyor. Taşıt ve ihtiyaç kredilerinde ise bir değişikliğe gidilmiyor. Hazırlanan taslağa göre, bankalar konut kredisi verecekleri zaman vatandaşa sabit, değişken ya da bu iki sistemin birlikte uygulanacağı modelden birini sunacak. Sunulan model faizli model üzerinden sözleşme imzalanacak. Vatandaşın tercih hakkını dilediği gibi kullanıp kullanamayacağı konusunda ise taslağa bir güvence konulmadı. Dolayısıyla faiz modelini belirleme konusunda bankalar serbest hareket edebilecek.
BAKANLIKTAN İTİRAZ
SPK'nın taslağı Sanayi Bakanlığı'nda rahatsızlık yarattı. Bakanlık, üç seçeneğin yine de birlikte getirilmesi halinde, tercih hakkının bankalara değil, sadece vatandaşa verilmesi uyarısında bulundu. Yeni faiz düzenlemesi, taslağın Meclis'ten geçerek yasalaşması halinde yürürlüğe girecek. Bu nedenle, o tarihe kadar bankalardan sabit faizle kredi alan tüketiciler açısından herhangi bir değişiklik söz konusu olmayacak.
Tercüman