IMF'e söz verilse de döner sermayeden vazgeçilemiyor

IMF'ye söz verilmesine karşın döner sermayelerin kapatılmasından vazgeçiliyor. Sayıları 7 bini geçtiği tahmin edilen döner sermayelerden 2004 yılında 10 milyar YTL'lik hasılat elde edilmişti.

AKP Hükümeti, IMF'ye kapatılması için söz verilen hatta konuya ilişkin yasal düzenlemeleri yapılan yapılan döner sermayelerin kapatılmasından vazgeçiyor. Bunun yerine döner sermayeler 2007 yılı sonuna kadar yeniden yapılandırılması yoluna gidecek. Döner sermayeler, kuruluşların rahat gelir elde etme ve harcama yapmasına olanak tanıdığı için tercih ediliyor. Sayılarının 7 bini geçtiği tahmin edilen döner sermayelerde 2004 yılında yaklaşık 10 milyar YTL'lik hasılat elde edilmişti.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Yasası, 1 yıllık ertelemeden sonra 2006 başında yürürlüğe girmesi beleniyor. Kamuya şeffaflık getirmesi amaçlanan yasanın uygulanması için ikincil mevzuatının çıkarılması gerekiyordu. IMF de eylül sonuna kadar ikincil mevzuatın çıkartılmasını istiyordu. Ancak, kanunda bazı düzenlemelerin değiştirilmesi gereği doğdu. Bunun için bir taslak hazırlandı ve Başbakanlığa gönderildi. Hazırlanan taslağın 12'nci maddesinde IMF'nin daha önceki yıllarda mali disiplini bozduğu gerekçesiyle kapatılmasını istediği döner sermayeler için değişiklik gündeme geldi.

Yeniden yapılandırılması ön görülüyor
5018 sayılı kanunun Geçici 11'nci maddesinde, "Kanun kapsamındaki kamu idarelerinde kurulmuş döner sermaye işletmeleri ile fonlar 31.12.2007 tarihine kadar tasfiye edilir" deniliyordu. Yeni taslakta ise "Bu kanun kapsamındaki kamu idarelerinde kurulmuş döner sermaye işletmeleri 31.12.2007 tarihine kadar yeniden yapılandırılır" ifadesine yer verildi. Ayrıca maddede yeniden yapılandırmaya uygun olarak bundan sonra ne olacağı da, "Döner sermaye işletmeleri yeniden yapılandırılıncaya kadar bunların bütçelerinin hazırlanması, uygulanması, sonuçlandırılması ve muhasebe ile kontrol ve denetimi Maliye Bakanlığı'nca yürürlüğe konulacak yönetmelikle belirlenir. Fonların muhasebesi de bu kanunun öngördüğü musabe sistemine göre yürütülür" şeklinde düzenlendi.

10 milyar YTL'lik gelirleri var
Döner sermayelerin 1999 yılında 932 milyon YTL'lik brüt satış geliri elde ettiği belirlendi. 2003 yılında 6.4 milyar YTL'ye çıkan döner sermaye satışları, 2004'de de 9.9 milyar YTL'ye ulaştı. Bunun sadece 1 milyar YTL'si Hazine'ye aktarıldı. 2005 yılında ise döner sermayelerden Hazine'ye 1 milyar 270 milyon YTL gelir aktarılacağı hesaplanıyor. Döner sermaye işletmeleri olarak kayıtlarda 1.432 saymanlık görülüyor. Ancak döner sermaye işletmesi sayısının pratikte 7 bine ulaştığı tahmin ediliyor. Hemen her sağlık ocağı bünyesinde bir döner sermaye işletmesi bulunmasına rağmen, bunun toplamda tek birime bağlı olması nedeniyle sayı daha az görünüyor. Döner sermayeler, elde ettikleri hasılatı daha çok personel maaşlarına performansa göre destek verilmesi, fazla mesai ödemeleri ve bazı hastane ihtiyaçlarının satın alınmasında kullanıyor.

Bulmaca gibi gayrimenkul devir maddesi
Hazırlanan taslakta ilginç maddeler de dikkat çekti. Örneğin taşınmaz tahsisini düzenleyen 47'nci maddede değişiklik yapılarak, devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler de kamu idareleri tarafından birbirlerine ve köy tüzel kişiliklerine bedelsiz olarak tahsis edilebilecek. Oysa kanunun mevcut halinde tahsis sadece taşınmazlarla ilgili. Bu durumda bir yetki genişlemesi söz konusu olacak. Taslağa göre, Hazine'nin özel mülkiyetindeki taşımazlarla, devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin tahsisinde Maliye Bakanlığı, diğer taşınmazların tahsisinde ise maliki olduğu kamu idaresi devirde yetki sahibi olacak. Bu düzenlemenin ne için yapıldığı net olarak anlaşılamadı.

İç denetçilere yüksek maaş
Taslakla yeni atanacak iç denetçilere ek ödeme imkanı getirilecek. Taslağın 11'nci maddesine göre iç denetçilere en yüksek devlet memuru yani Başbakanlık Müsteşarı'nın ek gösterge dahil yüzde 200'ünü geçmemek üzere ek ödeme yapılabilecek. Kuruluşlara toplam 1.200 iç denetçi kadrosu verilecek. Ayrıca taslakta Maliye Bakanlığı'nın merkez teşkilatında çalışan uzmanların ve uzman kadrosuna geçecek şube müdürlerinin maaşlarında 400 YTL'lik artış da sağlanacak. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Yasası'nın kamu kuruluşlarında uygulanması için çıkarılması gereken yasayla, TBMM İç Tüzüğü'nde yapılması gereken değişiklik de 2007 sonuna erteleniyor.

referans