Bu ilde, her iki kişiden birinde böbrek taşı var

Türkiye'de hastalarda en fazla böbrek taşının rastlandığı Güneydoğu Anadolu Bölgesinde uzmanlar vatandaşları beslenme konusunda uyarılarda bulundular.

Sağlık Bakanlığı istatistiklerine göre dünyada yüzde 10, Türkiye'de yüzde 15 oranında görülen böbrek taşının Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yüzde 30 oranında görüldüğünü hatırlatan uzmanlar yöreye özgü beslenmedeki aşırı kırmızı et tüketimi başta olmak üzere iklim koşullarının ve az sıvı tüketiminin taş oluşumunu artırdığı uyarısında bulunuyor.

Bölgeden daha çok 'yan ağrısı' şikayeti çok sayıda hastanın başvuruda bulunduğu Mardin Devlet Hastanesinde tetkikler sonucu bu hastaların yüzde 50'sine böbrek taşı teşhisi konulurken, yeni alınan ESWL cihazı ile ayda ortalama 20 hastaya da taş kırma operasyonu gerçekleştiriliyor. Hastalarda böbrek taşı hastalığının çokça rastlandığı yerlerden olan Mardin'de Devlet Hastanesi'ne yeni alınan cihaz ile böbrek taşları artık ameliyat gerek duyulmadan kırılabiliyor. Mardin Devlet Hastanesi'ne, son teknoloji ile donatılmış, sadece seçkin hastanelerde bulunan ESWL cihazı alındı. Konuyla ilgili bilgi veren Tıbbı Hizmetler Başkanı Dr.Rıza Dündar, böbrek taşı kırmada kullanılan cihaz ile bu konudaki sevklerin önüne geçildiğini söyledi.

SES DALGALARIYLA KIRILIYOR

Hastanede ESWL ünitesi kurulduğu bilgisini veren Tıbbı Hizmetler Başkanı Dr.Rıza Dündar, "1 ay önce hastanemize kazandırdığımız Türkiye'de sadece birkaç merkezde bulunan bu cihaz ile normal filmde görülen taşların yanı sıra görülmeyen taşlar da kırılabiliyor. 1 aydır hizmete sunulan bu cihaz sayesinde önceleri Diyarbakır ve Ankara'ya gitmek zorunda kalan hastalarımızı artık başarıyla tedavi ediyoruz. Taş kırma cihazı, böbrek ve idrar kesesindeki taşları, yüksek frekanstaki ses dalgaları yardımıyla dışarıdan kırmaktadır. Bu işlem esnasında hastaya gerek görülmedikçe narkoz verilmez ve bayıltılmaz. Bundan sonra hastalarımıza daha iyi bir hizmet verme şansımız olmaktadır ve diğer illere sevke gereksinim en aza indirilmiştir."dedi.

Mardin Devlet Hastanesinde görevli üroloji uzmanı Op.Dr. Fuat Kızılay yaptığı açıklamada, üriner sistem taş hastalığının üroloji pratiğinde en sık karşılaşılan hastalıklardan biri olduğunu, tüm dünyada yüzde 10 oranında görülen bu hastalığın Güneydoğu Anadolu Bölgesinde 3 kat fazla görüldüğünü söyledi. Dr. Kızılay, proteinden zengin gıdalarla beslenmek, iklimin sıcak olması ve kalıtımsal nedenlerin böbrekte taş oluşumunu artırdığını, tüm bu etkenlerin de Güneydoğu'da bulunması nedeniyle bölgede böbrek taşı görülme oranının yüksek olduğunu söyledi.

ET YERİNE OT YİYİN

Böbrek taşı hastalığının özellikle Mardin'de çok sık görüldüğünü de dikkat çeken Op.Dr. Fuat Kızılay bölgede yoğun görülmesinin başlıca etkenleri arasında yöreye özgü beslenme şeklinin geldiğini ifade ederek şunları söyledi:

'Bölgede kırmızı et tüketimi yaygın. Batıda haftada birkaç gün tercih edilen kırmızı et, bölgede her gün ve bazen günde 2 öğün tüketiliyor. Bu da taş oluşumunu artırıyor. Bunun yanı sıra bölgede hayvansal gıdaların tüketilmesi de yaygın. Burada sebze yemeklerine rağbet çok az. Bu da vücut bünyesinde dengesizliğe yol açıyor. Bizlerde böbrek taşı oluşumuna karşı vatandaşlara et yerine biraz da ot yeyin. Yani sebzelerle vücudunuzu koruyun uyarısında bulunuyoruz. Hava sıcaklığının bölgede yüksek olmasına rağmen sıvı tüketiminin yetersiz olması, asitli içecekler kahve ve tuzlu yiyeceklerin çokça tüketilmesi de taş oluşumunu etkiliyor.'

Mardin'de ilk defa kurulan ESWL cihazı ile Mardin başta olmak üzere Şırnak ve ilçelerde hastalardan tüm benzer şikayetlerle geldiklerini yapılan kontrol ve tetkiklerin ardından bu hastalara böbrek taşı teşhisi koyduklarını vurgulayan Kızılay, üroloji bölümünde ayda gerçekleştirdikleri ameliyatlardan 50'sinin taş kırma işlemi operasyonu olduğunu belirtti.

BÖBREK TAŞI NASIL OLUŞUR?

Hastalığın bölgede en sık 20-50 yaş arasında görüldüğünü ifade eden Dr. Kızılay, ?Böbrek taşları idrarda kristalleşen minerallerin oluşturduğu ve böbreğin iç kısmında büyüyen sert oluşumlardır. Normalde idrar bu kristalleşmeyi engelleyen kimyasallar içerir. Ancak bu engelleyicilerin yetersiz kaldığı kimselerde idrarda kristaller oluşur. Taş hastalığında ağrı, idrarda yanma ve idrarda kanama gibi belirtilerinin yanında bazen hiçbir belirti de vermeyebilir. Sonucunda ise böbrek kaybına yol açabilir. Bu nedenle bu hastalıkta erken tanı ve tedavi oldukça önemlidir. Geç kalındığı durumlarda taş tedavi edilse bile böbrekte düzelmeyen kalıcı hasarlara yol açabilir. Bundan dolayı belli aralıklarla ihmal etmeden mutlaka bir üroloji uzmanına gözükülmelidir.?dedi.

Böbrek taşının daha çok erkeklerde görülmesinin başlıca nedeninin erkeklerin dışarıda proteinden yüksek gıdalarla beslenmesine bağlı olduğunu ifade eden Kızılay, bu etkenlerin ürik asit taşlarının oluşumuna neden olduğunu belirtti.

ERKEKLERDE DAHA ÇOK GÖRÜLÜR

Erkeklerin kadınlara oranla daha fazla böbrek taşı riski altında olduğunu hatırlatan Dr.Kızılay ayrıca şu uyarılarda bulundu:

?Erkeklerin özellikle gün ortasında ızgara başta olmak üzere kırmızı et ağırlıklı beslenmelerinden dolayı kadınlara oranla taş görülme olasılığı daha yüksek. Dengeli beslenmeye özen göstermeliyiz. Öğün atlamadan ve bol sıvı ve sebze tüketerek beslenmeye alışmalıyız. Kış mevsiminde 1.5 litre, hava sıcaklığının artış gösterdiği aylarda ise 1.5-3 litreye kadar sıvı tüketimini artırmalıyız. 70 kilogram ağırlığındaki bir kişinin günlük protein ihtiyacı 70 gramdır. Günde 2 su bardağı süt veya yoğurt, günlük 3 köfte kadar et, 2-3 yemek kaşığı katı, sıvı veya karışık yağ, yarım kilo meyve ve sebze ile bol su tükettiğimizde böbreklerde taş oluşma riskini kesinlikle önlemiş oluruz.'