Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu TOKİ'nin yürüttüğü kar amaçlı konut projelerini
mercek altına aldı.
Yedi ayrı projeyi inceleyen Denetme Kurulu, her birinde farklı usulsüzlükler
saptadı.
Denetleme Kurulu'nun raporu, projelerin "Kaynak Geliştirme Projeleri"
adı altında aceleyle ihale edilmesini eleştiriyor ve bu projelerin şirketin
kendi kaynaklarıyla gerçekleştirilebileceğine dikkat çekiyor. Firmaların daha
inşaat aşamasında satış yaparak oto-finansman sağladığına vurgu yapılan raporun
sonuç bölümünde şu görüşlere yer veriliyor:
"Emlak Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş yöneticilerinin, hasılat paylaşım
modeliyle ihale edilen projelerde gerçekleştirdiği mevzuata aykırı, usulsüz
işlem ve ihmal sonucunda, şirketin kamusal varlıklarının, emsallerine göre bariz
şekilde düşük fiyatlar uygulanmak suretiyle elden çıkarıldığı, bu şekilde Sermaye
Piyasası Kanunu'nun 15'inci maddesi kapsamında şirketin mal varlığında ve karında
azalmaya yol açtığı tesbit edilmiştir".
774 trilyon liralık zarar
Denetimden geçirilen beşi İstanbul Ataşehir'de ikisi de Ümraniye ve İzmir'de
toplam yedi projede kamunun zararı o günün rakamlarıyla 774 trilyon lira olarak
hesaplanıyor. Yani TOKİ'nin 774 milyon YTL'yi müteahhitlerin cebine aktardığı
vurgulanıyor.
Neler yapılmalı?
Kurulun onayladığı raporda yapılan tespitler doğrultusunda, TOKİ'den istenenler
şöyle:
Yeni ihale yapılmasının acilen durdurulması.
Sözleşmelerin, kamu zararlarını telafi edecek biçimde yeniden düzenlenmesi.
Şirketin tüm hesaplarının Sermaye Piyasası Kurulu tarafından denetlenmesi .
Mevzuata aykırı, usulsüz işlemlerin soruşturulması .
Şirketin, özkaynaklarından karşılayacağı, çevreyi gözeten ve kentsel yaşam
kalitesini yükselten projelere ağırlık verilmesi.
28 aralık 2004'de kurulun onayından geçen raporla ilgili hala bir işlem yapılmadı.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Kit Komisyonu'nda incelenen rapor kamu zararına
yol açan projelerin ve yeni ihalelerin durdurulmasını istiyor.
Ancak rapora rağmen TOKİ projeleri devam ediyor.
Göksel Özköylü/CNN TÜRK