1 Mart tezkeresinin tutanakları açıklanacak mı?

Nuray BABACAN

AK Parti'nin iktidara gelmesinin ardından TBMM'deki ilk önemli sınavı olan ve Kuzey Irak'a asker gönderilmesini amaçlayan 1 Mart Tezkeresi'nin reddedildiği gizli oturumun tutanakları, tartışma konusu olacak. 1 Mart 2003'te gerçekleşen Meclis'teki tarihi oturumda, gizli oylamaya 533 milletvekili katılmış, 264 kabul oyuna karşın 250 ret oyuyla tezkereye geçit verilmemişti. 19 da çekimser oy kullanıldı. 361 milletvekili olan AK Parti'de o dönemde Cumhurbaşkanı Abdullah Gül Başbakan, henüz milletvekili seçilemeyen Tayyip Erdoğan ise genel başkanlık görevini üstleniyordu. AK Parti'de firenin yüksek olması nedeniyle aralarında bakanların da bulunduğu çok sayıda kişinin tezkereye ret oyu verdiği uzun süre konuşulmuştu.

CHP AÇIKLANMASINI İSTEYECEK

CHP, Meclis içtüzüğünün 71. maddesine göre 10 yıl gizli tutulan kapalı oturumların tutanaklarının açılması için TBMM Başkanlığı'na başvurma kararı aldı. İçtüzükte, “Kapalı oturum tutanakları ve özetleri, kapalı oturum tarihinden itibaren 10 yıl geçtikten sonra yayımlanabilir. Bunların daha önce veya sonra yayımlanması hususunda Genel Kurul, Danışma Kurulu'nun teklifi üzerine işaret oyuyla karar verir” hükmü bulunuyor. O dönem mühürlenerek saklanan görüşmenin kayıtlarının tutulduğu çuvalda 153 sayfa tutanak, 4 bant, 5 sayfa stenograf notu, açık oylamaya ilişkin 24 sayfalık oy tablosu bulunuyor.

AK PARTİ AÇMAMAYI DÜŞÜNÜYOR

Bu nedenle, partilerin talebi olsa da tutanakların açılmasına, TBMM Genel Kurulu'nda oylama ile karar verilecek. AK Parti istemezse, tutanakların açılması mümkün görünmüyor. Siyasi kulislerde, iktidar partisinin, kendi içinden 1 Mart Tezkeresi'ne farklı oy kullananların ortaya çıkması ve bunun yaratacağı tartışma nedeniyle tutanakların açılmasını istemediği konuşuluyor. Parti yöneticileri, bu yöndeki görüşlerini Başbakan Erdoğan'la paylaşacak ve kararı Erdoğan verecek.

TARTIŞILAN TEZKERE

Tezkere, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Kuzey Irak'a gönderilmesini ve gerektiğinde kullanılmasını, ayrıca muhtemel bir askeri harekat çerçevesinde yabancı silahlı kuvvetlere mensup hava unsurlarının Türk hava sahasını kullanmalarına 6 ay süreyle izin verilmesini öngörüyordu. Buna göre, en fazla 62 bin yabancı askeri personel Tükiye'de bulunabilecek ve yabancı kuvvetlerin hava unsurları 255 uçak ve 65 helikopteri aşamayacaktı.

KARAR ABD'Yİ KIZDIRMIŞTI

1 Mart Tezkeresi'nin reddedilmesiyle, Irak savaşında başta İncirlik Üssü ve limanlar olmak üzere Türk topraklarını kullanmaya hazırlanan ABD'de büyük hayal kırıklığı yaşandı. Savaş gemilerini İskenderun Limanı açıklarında bekleten ABD, savaş sırasında gerekli transit noktaları ve lojistik destek için farklı ülkelerdeki askeri üsleri kullanmak zorunda kaldı. Av-bombardıman ve yakın-destek hava operasyonları için uçak gemileri ile Suudi Arabistan'daki hava üslerinden yararlanıldı. Uzun menzilli stratejik bombardıman operasyonları ise İngiltere Lakenheath ve Hint Okyanusu'ndaki Diego Garcia Üssü'nden yapıldı.