Kredilerde sigorta zorunluluğu kalkıyor

Tüketici sigorta yaptırmak isterse, başka bir sigorta şirketinin poliçesini bankaya verebilecek. Sigortacılar ise, kanunla getirilen bu uygulamanın tüketicinin lehine olmayacağını savunuyor. Başta konut olmak üzere tüm kredilerde sigorta zorunluluğu kalkıyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından Meclis'e sunulan Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Tasarısı, sigorta konusunda da önemli değişiklikler içeriyor. Buna göre; konut finansmanı için verilen krediler başta olmak üzere, bankaların verdikleri tüm kredilerde, tüketicinin açık talebi olmaksızın, kredi ile bağlantılı sigorta yapılamayacak. Tüketicinin sigorta yaptırmak istemesi halinde ise, istediği sigorta şirketinden sağladığı teminat, konut finansmanı kuruluşu ve kredi veren tarafından kabul edilecek. Yapılacak sigorta da hem kredi konusuna, hem borç tutarına, hem de kredinin vadesine uyumlu olacak.

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun çerçevesinde yapılan bu düzenleme, başta sigorta şirketleri olmak üzere bankaları da etkileyecek. Bugünkü uygulamada bankalar, taşıt kredilerine bağlı olarak zorunlu trafik sigortası ile kasko sigortasını; konut kredisine bağlı olarak zorunlu deprem sigortası ile konut paket poliçesini birlikte veriyorlar. Tüketici kredileri dahil olmak üzere tüm kredilerde de tüketicilere hayat sigortası yapılıyor. Bankalar bu sigortaları, iştiraki oldukları ya da birlikte çalıştıkları sigorta şirketlerinden yapıyor.

TÜKETİCİ ŞİKÂYETLERİ

Bu uygulama ise bir süredir tüketici şikayetlerine neden oluyordu. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, tüketicilerden, çekilen krediler kapsamında bilgileri dışında sigorta primi kesildiği, kabul etmeyen tüketicilere kredi verilmediği, seçim haklarının kısıtlandığına yönelik şikayetler alındığını açıklayarak; bankalarca, kredi kullandırılırken hayat ve konut sigortası yaptırmanın zorunlu olduğunun söylenmesi yönünde de şikayetler alındığına değindi. Bakanlık, ayrıca sigorta poliçesinin tüketicinin bilgisi dışında yenilenmesi veya poliçenin kar sağlamadığı gerekçesiyle iptal edilmesi gibi şikayetlerin de yoğun olarak geldiğini söyledi.

Bu çerçevede Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, hazırladığı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Tasarısı'nda, bankaların verdikleri tüm kredilerde tüketicinin isteği dışında sigorta yapılamayacağı hükmünü getirdi.

Sigortacılar tepkili

SİGORTACILAR ise kanuna konan bu maddenin tüketiciyi korumadığını, sigorta yaptırmayan tüketicilerin daha fazla faiz ödemek durumunda kalacağını belirtiyor. Sigorta uygulamalarının tüketicilerin menfaatine olduğunu belirten sigortacılar, şunları söylüyor: “Bu sigortalarda asıl amaç sigortalıyı korumak. Düşünün; tüketici, konut kredisi aldı ve üçüncü senenin sonunda vefat etti. Banka ne yapacak? Geri kalanlardan krediyi isteyecek ya da konuta el koyacak. Sigorta sayesinde ise geride kalanlar mağdur olmuyor, yapılan hayat sigortası ile kredi borcu kapanıyor, kalan bir bakiye varsa geride kalanlara tazminat ödeniyor. Bize göre, sigortalılar, şikayet etmek yerine bu sigortaları kendilerinin istemeleri lazım.”

Tüketici daha fazla faiz ödeyecek

AKSİGORTA Genel Müdürü Uğur Gülen, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Tasarısı ile getirilen uygulamanın sigorta yaptırmayan kişilerin kredi fiyatlamasına mutlaka olumsuz olarak yansıyacağını ve müşterinin daha fazla bir faiz ödemesine yol açacağını belirterek, şunları söyledi: “Sigorta olmadan kredi verilmesi, bankanın daha riskli kredi vermesi anlamına gelecek, bu da kredi fiyatlamasını etkileyecek. Bankalar, kredi verirken faizi, zaman maliyetini, risk primini ve karını ekleyerek hesaplıyorlar. Kişinin imzası dışında evi teminat alınarak, kredi riski, primi minimuma indiriliyor. Sigorta olmazsa teminat olarak alınan varlığın riski de artıyor. Örneğin, şu an kullanılan minimum konut kredisi 50 bin TL ve ortalamada konut kredileri 5 yıl vade ile talep ediliyor. Bu krediyi, bugünlerdeki faiz oranını olan yüzde 0,67 ile hesapladığımızda, bin 15 liralık aylık ödeme çıkıyor. Risk primi artıp, sadece faiz 5 puan artsa, ödenecek rakam bin 30 lira. Sonuç olarak yıllık 180 liralık bir risk maliyeti çıkar ki, bu da durumu anlamsız hale getirir. Bu tutar ile çok rahat konut sigortası yapılabilir. Aksi durumda hem sigortasız olup hem de aynı paranın ödendiği bir durum ortaya çıkar. Ayrıca tüketiciler, kredi alırken istemezlerse sigortalarını bizden yaptırmayabiliyorlar. İstedikleri yerden kasko, trafik sigortalarını yaptırıp, bankaya gelebiliyorlar. Konut kredisinde ise sigorta yaptırmak isteyen, özellikle de zorunlu deprem sigortasını, isteyen zaten kısıtlı zamanda konut kredisi işlemlerini yaptırmak istiyor. Bu nedenle kolaylık açısından banka tercih ediliyor.”