Kamu İhale Kanunu'nda değişiklik hazırlığı...
Ulaştırma Bakanlığı'nın Kamu İhale Kanunu'nda değişiklik yapılmasına ilişkin
ön çalışmasında, KİT'lerin kanun kapsamından çıkarılması, ilan ve ihale sürelerinin
kısatılması öngörülüyor.
Alınan bilgiye göre, yüksek tutarlarda ve fazla ihale yaptığı için Kamu İhale
Kanunu'yla doğrudan ilişkide bulunan kuruluşlar arasında yer alan Ulaştırma
Bakanlığı, İhale mevzuatıyla ilgili sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin bir
çalışma hazırladı.
Diğer bakanlıklardan da Kamu İhale Kanunu'nun işleyişiyle ilgili görüş isteyen
Ulaştırma Bakanlığı, bu bilgileri ve AB tarama süreci sonrasında ortaya çıkan
tabloyu değerlendirerek, bir yasa taslağı hazırlayacak.
Ulaştırma Bakanlığı'nın, Bakanlar Kurulu'na sunacağı taslağın zeminini oluşturacak
''Kamu İhale ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunlarındaki Mevcut Durum ve Değişiklik
Önerileri'' başlıklı ön çalışmada, yeni ihale mevzuatının 3 yıla yaklaşan uygulama
döneminde, arada yapılan değişikliklere rağmen sistemin iyi işlemediği ifade
edildi.
Çalışma metninde, ''KİT'ler başta olmak üzere, ticari ve sınai faaliyet gösteren
kuruluşların, doğrudan üretime veya ana faaliyetlere yönelik 3 milyon 796 bin
571 YTL'nin üzerindeki alımlarının Kamu İhale Kanunu'na tabi tutulmasının, kuruluşların
faaliyetlerini kısıtladığı ve karlılıklarını olumsuz etkilediği'' kaydedildi.
Bu amaçla hazırlanan çalışmada, ''KİT'ler dahil olmak üzere ticari ve sınai
faaliyet gösteren kuruluşların doğrudan üretime veya ana faaliyetlerine yönelik
mal ve hizmet alımları, Kanun kapsamı dışına çıkarılması'' öngörülüyor.
İLAN SÜRELERİ KISALTILIYOR
Bakanlığın çalışmasında ihale sürelerine ilişkin olarak da şu düzenlemeler
yer aldı:
''- Süre tasarrufu sağlayabilmek için 40 günlük ilan süresi 24'e, şikayet başvuru
ve inceleme süreleri de 105 günden 35 güne indirilecek. Böylece toplam 86 gün
kazanılacak.
- İdarelerin sürekli ihtiyaç duyduğu planlanamayan nitelikteki yedek parça,
aşı, ilaç, tıbbi sarf malzemeleri, test ve tetkik sarf malzemeleri gibi mal
alımları ile sistem, makine, araç ve gereçlerin bakım ve onarımları gibi hizmet
alımlarının süresi 3 yılı kapsayan çerçeve anlaşmalarla temin edilebilecek.
- Süreklilik arz eden temizlik, güvenlik, yemek servisi, personel taşıma gibi
hizmet alımları ile akaryakıt, gıda gibi mal alımlarının toplam süresi 2 yılı
geçmeyecek biçimde yıllara sari ihale edilebilecek.''
AŞIRI DÜŞÜK TEKLİFLER
Çalışmada, yapım işleri ihalelerinde, Kanun'nda öngörülen aşırı düşük teklif
değerlendirmesinin, uygulamada beklenen etkinliği gösteremediği vurgulanırken,
''idarelerce ya hiç sorgulama yapılmadan en düşük teklif sahibinin tercih edildiği
ya da Kanun'da belirtilen sorgulama kurallarıyla bağdaşmayan subjektif değerlendirmelerle
ihalelerin sonuçlandırıldığı'' kaydedildi.
Bunun, ihaleye katılan firmalarla idare arasında ihtilaflara yol açtığı belirtilen
çalışmada, yapım işlerinde aşırı düşük tekliflerin tespitine ve değerlendirmesine
yönelik ihale komisyonun 'takdir kullanımı'nı ortadan kaldıran yeni bir uygulamaya
yer verildi.
Buna göre, sunulan tekliflerin aritmetik ortalaması alınarak, yaklaşık maliyetle
yapılacak hesaplama sonucu ''sınır değer'' belirlenecek. ''Sınır değer'' esas
alınarak tespit edilen ''en avantajlı teklif'' kabul edilecek.
ŞİKAYET İÇİN TEMİNAT ZORUNLULUĞU
Ulaştırma Bakanlığı'nın ön çalışmasında, şikayet sürelerinin uzunluğu da eleştirildi.
Çalışmada, ''şikayet sürecinin, yeterince açık ve anlaşılır düzenlenmemiş olması
nedeniyle, çoğu zaman kötü niyetli kişilerce istismar amaçlı kullanıldığı''
kaydedilerek, bunun da ''ihale sürecini geciktirdiği ve kamu görevlilerini baskı
altında bıraktığı'' ifade edildi.
Öngörülen düzenlemeyle, bu sorunun önüne geçilebilmesi için ''itirazen şikayet
başvurusunda bulanacaklara, belli bir teminat yatırma zorunluluğu'' getirildi.
İLAN ÜCRETLERİ İÇİN BAKANLAR KURULU'NA YETKİ
Kamu İhale Bülteni'nde yayımlanan ilanlar için Kamu İhale Kurumu'nun ''fahiş
bedeller'' uyguladığı da savunulan çalışmada, ilan ücretlerinin, Maliye Bakanlığı'nın
teklifi üzerine Bakanlar Kurulu'nca belirlenmesi uygulamasına yer verildi.
İlan masraflarının azaltılması için de yerel gazetelerdeki ilanların kısa ilan
biçiminde yapılması ve daha geniş bilgiler için Kamu İhale Bülteni'ne atıf yapılması
öngörüldü.
E-İHALE YASAYA GİRİYOR
Yeni düzenlemeyle, ''pazarlık usulü ihalenin kolaylaştırılması'' da amaçlanıyor.
Buna göre pazarlık usulü ihalelerinde, sözleşme yapma ve kesin teminat alma
zorunluluğu kaldırılacak. Aciliyet arz eden ihalelere karşı yapılan başvurularda
KİK incelemesi 20 günden, 10 güne düşürülecek.
Bu arada hazırlanacak yeni yasal düzenlemede, ihalelerin, insan faktöründen
uzak, tümüyle elektronik ortamda yapılmasını öngören e-ihale uygulamasına da
yer verilmesi planlanıyor. Ayrıca ''yükleyicilerin tazminat sorumluluğunun sınırlandırılması''
konusunun da yasada yer alması düşünülüyor.