Zararlı organizmalar bor madeni ile yok edilecek

YEŞİM SERT KARAASLAN - Türkiye, sivrisinek kovucu, ev ya da hastane dezenfeksiyonunda kullanılan ürünler ve antibakteriyal içeren sabunları da içine alan "biosidal ürünler"de kimyasallar yerine bor madeninin kullanılması için bilimsel çalışmalar yürütüyor. Borun, bazı antibakteriyal özelliklerinden yararlanılarak yapılacak ürünler, gerekli izinlerin alınmasından sonra hem Türkiye'de hem dünyada piyasaya arz edilecek.

Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanı Dr. Hüseyin İlter, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çevredeki zararlı organizmalarla mücadele amacıyla kullanılan ürünlerin 'biosidal ürünler" olarak adlandırıldığını söyledi.

Sivrisinek, böcek, fare için kullanılan ürünlerin, evde ya da hastane dezenfeksiyonunda kullanılan ürünlerin ve antibakteriyal içeren sabunların bu kapsama girdiğini ifade eden İlter, bunların bazı kimyasalları içerdiğini belirtti.

İlter, bu kimyasalların insan hayvan ve çevre sağlığına olumsuz etkileri olabildiğini dile getirerek, bunların uygun kullanılmadığında zehirlenme, alerji, zehire bağlı organlarda hasar ve kanser gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabildiğinin altını çizdi. Bu tür ürünlerin günlük hayatta çok sık kullanıldığını belirten İlter, özellikle antibakteriyal adı altında çok fazla ürün çıkmaya başladığını söyledi. İlter, "Bunların kimisi bizden ruhsatlı kimisi ruhsatlı değil. Her türlü ürünümüzde artık antibakteriyal ifadesi yer almaya başladı" diye konuştu. Sağlık Bakanlığının ruhsat verdiği yaklaşık 2 bin 500 ürün bulunduğunu anlatan İlter, bu ürünlerin kontrol altına alınmasının önemli olduğunu Bakanlık olarak ruhsatsız ürünlerin piyasadan toplatılmasına yönelik yoğun bir çalışma başlattıklarını bildirdi.

İlter, bu kavramın Türkiye için yeni bir kavram olduğunu, Avrupa'dan geldiğini aktaran İlter, Bakanlığa bağlı biosidal ürünler birimi bulunduğunu ve burada ruhsatlandırma ve piyasa denetimi çalışmalarının yürütüldüğünü dile getirdi.

-"Borun, bazı antibakteriyal özelliklerinden yararlanılacak"

Türkiye'de bu alana ilişkin tüm paydaşların bir araya geldiği bir kongrenin geçtiğimiz haftalarda düzenlendiğini ifade eden İlter, burada biosidal ürünlerin güvenli kullanımına ilişkin yapılabilecekler üzerinde durulduğunu söyledi.

İlter, bu alana ilişkin sağlık çalışanlarının eğitimden geçmesinin de önemine dikkat çekildiğini belirterek, şunları kaydetti:

"Özellikle bor gibi madenlerin biosidal alanda kullanılmasına yönelik çalışmalar yer aldı. Biz, deterjanlarda kullanımına ilişkin geçen yıl ruhsat vermiştik. Biosidal ürünlerde de bor kullanılabiliyor.

Bor, Avrupa'da iyi bir şekilde savunulmadığı için borun bazı toksik etkileri olduğuna yönelik çok da bilimsel olmayan çalışmalar yapılmış. Bilim insanları, bor madeninin olumsuz etkisinin çok fazla olmadığını, düzenli ve uygun kullanımında ise hiç olmayacağı görüşünü aktardı. Bor'un Türkiye için önemli bir cevher olması nedeniyle savunulup, Avrupa'da dikkate alınması ve dünya piyasasına sunulabilmesine yönelik bilimsel çalışmalar sunuldu. Bu çalışmalar devam edecek."

"Borun, bazı antibakteriyal özelliklerinden yararlanılarak" ürünlerin üretileceğini anlatan İlter, "üretim yapıldıktan sonra hem Türkiye'de hem dünyada piyasaya arz edilecek" dedi. İlter, bor madeninin bu ürünlerde kullanılmasına Avrupa Birliği'nin izin vermediğini, ancak bilimsel çalışma sonuçlarının sunulduktan sonra bu sorunun ortadan kalkacağına inandıklarını bildirdi. İlter, Şu anda buna ilişkin bilimsel çalışmalar yapılıyor, bittikten sonra üretime geçilecek" dedi.

-Sanayi ile bir araya gelinecek

Bor kullanımına ilişkin sanayi ile biraya gelindiğini ve birlikteliğin devam edeceğini anlatan İlter, "Ekonomi Bakanlığı, sektör temsilcileri, kamu niteliğindeki şirketlerle daha önceden ortak çalışma başlatmıştık" dedi.

Ekonomi Bakanlığı'nın Avrupa Birliği nezdinde bor madeninin kullanımına ilişkin açtığı bazı davaların bulunduğunu anımsatan İlter, "Biz de o davaları destekleyeceğiz ve Sağlık Bakanlığı olarak çalışmalarımızı sürdüreceğiz" diye konuştu.

İlter, bu ürünlerin denetim ve ruhsatlandırmalarından Sağlık Bakanlığının sorumlu olduğunu belirterek, "Biosidal ürünlerin bor dahil denetim ve ruhsatlandırmasından Bakanlığımız sorumludur" açıklamasında bulundu.