Kamunun rotası büyük altyapı projeleri

- İbrahim Yılmaz

Orta Vadeli Programa (OVP) göre, kamu yatırımları, ozel sektorün gerceklestiremeyeceği ekonomik ve sosyal altyapı alanlarına yogunlastırılacak.

AA muhabirinin OVP'den yaptığı derlemelere göre, 2015-2017 yıllarını kapsayan dönemde kamu yatırımları, buyume ve ozel kesim yatırımlarını destekleme amacıyla gerçekleştirilecek. Kamu yatırım odenekleri, ozel sektorun uretken faaliyetlerini destekleyecek nitelikteki altyapı yatırımlarına yonlendirilecek. Bu kapsamda öne çıkan yatırımlar ise demiryolu, liman, lojistik merkezi gibi alanlar olacak.

Bu süreçte kamu yatırım projeleri onceliklendirilecek ve yatırımların kısa surede tamamlanmasına odaklanılacak. Söz konusu süreçte ayrıca, idame-yenileme, bakım-onarım ve rehabilitasyon harcamalarına da agırlık verilecek.

Kamu ve ozel kesim yatırımları birbirini tamamlayacak bütüncül bir yaklaşımla gerçekleştirilecek, bu doğrultuda kamu yatırımları, ozel sektor tarafından gerceklestirilemeyecek ekonomik ve sosyal altyapı alanlarında yogunlastırılacak.

Söz konusu dönemde kamu-özel sektör işbirliği de devam edecek, egitim, saglık, icme suyu ve kanalizasyon, bilim-teknoloji, bilisim, ulastırma ve sulama yatırımlarına oncelik verilecek.

OVP kapsamında, GAP, DAP, KOP ve DOKAP gibi dev projelerde ozel sektor yatırımları da desteklenecek.

Bu doğrultuda politika ve uygulamalarının koordinasyonu guclendirilecek, bu modeli yogunlukla kullanan kurulusların tasarım ve yonetim kapasitesi artırılacak.

Borçlanma ağırlıklı TL cinsinden olacak

Hükümet, OVP kapsamında kamunun borclanma politikasında da bazı değişikliklere gitti.

Bu kapsamda finansman ihtiyacının mumkun olan en uygun maliyetle karsılanması için stratejik olcutlere dayalı borclanma politikalarının uygulanmasına devam edilecek.

Borclanmanın agırlıklı olarak Turk Lirası cinsinden ve sabit faizli enstrumanlarla yapılması uygulanacak politikaların temel unsurları olacak.

Borc servisinin donemler arası dengeli dagılmasının saglanması ve ikincil piyasada fiyat etkinliginin artırılması amacıyla degisim ve geri alım ihaleleri de yapılabilecek.

Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) ve bağlı ortaklıklarının, 2015'te toplam 11 milyar 165 milyon 392 lira yatırım yapması öngörülüyor.

Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Bağlı Ortaklıklarının 2015 Yılına Ait Genel Yatırım ve Finansman Programı'nın tespitine ilişkin Bakanlar Kurulu kararı, Resmi Gazete'de yayımlandı,

Buna göre, kamu teşebbüsleri, 2015 yılına dair işletme bütçelerini program hedeflerini esas alarak hazırlayacak ve 1 Ocak 2015 tarihine kadar Hazine Müsteşarlığına, Kalkınma Bakanlığına ve ilgisine göre Özelleştirme İdaresi Başkanlığına bildirecek. Müsteşarlıkça sermaye aktarımı yapılması öngörülen kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları hariç olmak üzere ihtiyaç duyulması halinde işletme bütçesini oluşturan gelir ve gider kalemlerinde yüzde 10'a kadar artış veya azalış yapmaya kamu teşebbüsü yönetim kurulu yetkili kılındı.

Kamu teşebbüsleri, ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, ürettikleri mal ve hizmetlerin fiyat ve tarifelerini belirlemekte serbest olacak. Satış fiyatları ve tarifeler; uygulanan ekonomik programda yer alan ilke ve politikalar, programdaki mali hedefler ve teşebbüsün finansman ihtiyacı dikkate alınarak, kamu teşebbüsünü zarara uğratmayacak şekilde belirlenecek.

Kamu teşebbüsleri, karlılık ve verimliliklerini artıracak ve giderlerini azaltacak AR-GE ve inovasyon faaliyetlerinin geliştirilmesine ilişkin her tür işlemi yapmakla yükümlü olacak. Bu çerçevede, üniversitelerle veya diğer ilgili sivil veya kamu kurum veya kuruluşları ile işbirliği yapabilecek.

AR-GE çalışmaları kapsamında yapılacak harcamalar tasarruf tedbirleri dışında tutulacak.

KİT'lerin gelecek yıl için mali hedefleri belirlendi. Kamu teşebbüslerinin, 2015'te toplam 11 milyar 165 milyon 392 lira yatırım yapması öngörülüyor.

En yüksek yatırımı 5 milyar lira ile TCDD yapacak. TCDD'yi, 1 milyar 650 milyon lira ile Türkiye Elektrik İletim AŞ, 1 milyar 445 milyon lira ile Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı takip edecek.

En düşük yatırımı ise 2 milyon 300 bin lira ile TETAŞ yapacak.

KİT'lerin 2015 yılı mali hedefleri şöyle:

Kamu teşebbüslerinin 2015 yılı mali hedefleri (Bin TL)

(1) Borçlanma gereğindeki pozitif tutarlar, kuruluşun finansman ihtiyacı olduğunu ifade etmektedir.

(2) Borçlanma gereğinin ters işaretlisinden faiz gelir ve giderlerinin ayıklanması ile bulunmaktadır.