POLİS, karayolunda trafik kontrolleri dahil hiç kimsenin
aracını ve üstünü izinsiz arayamayacak. Bu konudaki tartışmalara Anayasa
Mahkemesi son noktayı koydu. Yüksek Mahkeme, arama için polisin, ''Hakim veya
gecikmesinde sakınca olan hallerde en büyük mülki amirin iznini alması"nın şart
olduğuna ilişkin düzenlemeyi, Anayasa'ya uygun buldu.
Hamur Sulh Ceza Mahkemesi, "Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu'na konulan "Usulüne
göre verilmiş hakim kararı" ibaresinin iptali için Anayasa Mahkemesi'ne
başvurdu. Yüksek Mahkeme, bu başvuruyu reddetti. Karar dünkü Resmi Gazete'de
yayımlandı.
ÖZEL YAŞAM KORUNMALI
İptal kararında, polisin ancak usulüne göre verilmiş hakim kararı veya bu
sebeplere bağlı olarak gecikmesinde sakınca bulunan hallerde mahallin en büyük
mülki amirinin vereceği yazılı emirle suçun önlenmesi amacıyla arama
yapabileceğini anımsatılarak şöyle denildi:
"Anayasa'nın 20. maddesi, sadece adli aramalarda değil, özel yaşama müdahale
oluşturan tüm aramalarda uygulanma olanağına sahiptir. Bu nedenle de madde ile
öngörülen hakim kararı güvencesinden önleme aramalarının istisna tutulduğu
düşünülemez."
X-ray ve güvenlik araması hariç
ANAYASA Mahkemesi'nin de vize verdiği yeni düzenlemelere göre, polis havaalanı,
kamu kuruluşlarındaki x-ray cihazı ile güvenlik amaçlı aramalar dışında;
karayolundaki aramalar da dahil izinsiz uygulama yapamıyor.
Arama için şüpheli ve sanığın yakalanabileceği ya da suç kanıtlarının elde
edilebileceği hususunda da "makul şüphe" bulunması da şart. Bu durumda şüpheli
ve sanığın üstü, eşyası, konutu, işyeri ve ona ait diğer yerlerde, ancak hákim
kararı üzerine veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde en büyük mülki amirin
yazılı emri ile arama yapılabiliyor.
Polisin artık ortada hiçbir neden yokken, rastgele yoldan çevirip üst araması yapması veya kimlik sorması dönemi de bu düzenlemelerle kapandı.
hürriyet