Türkiye'de kadınların erkeklerden yüzde 75 daha az kazanıyor

DİLARA ZENGİN

Dünya Kadınlarının Gelişimi raporu, kadınların iş gücüne katılımına ilişkin çarpıcı durumu gözler önüne serdi. Türkiye'ye ilişkin verilerin de yer aldığı rapora göre, Türkiye'deki kadınlar erkeklerden ortalama yüzde 75 daha düşük kazanç elde ediyor; Türkiye'de bir kadın bir erkeğin maaşının yüzde 25'ini kazanıyor.

Birleşmiş Milletler Cinsiyet Eşitliği ve Kadının Güçlendirilmesi Birimi (UN Women), Dünya Kadınlarının Gelişimi 2015-2016 raporunu yayımladı. Ekonomileri Dönüştürme, Hakların Farkına Varma başlığıyla yayımlanan rapor, küresel refahın olduğu bir dönemde milyonlarca kadının hala düşük maaşlı, düşük nitelikte ve sağlık hizmetlerinden bile mahrum kaldığı işlerde çalışmaya mahkum bırakıldığını gösterdi.

Yüzde 95 kayıt dışı çalışıyor

Raporda, dünyada erkeklerin dörtte üçünün iş gücüne katılırken kadınların sadece yarısının iş gücüne katıldığı kaydedildi ve gelişmekte olan bölgelerde kadınların istihdamının yüzde 95'e yakınının kayıt dışı olduğu ifade edildi. Kadınların maaşının erkeklerden yüzde 24 oranında daha düşük olduğunu ortaya koyan rapor, cinsiyetler arası maaş farkının çocuklu kadınlarda daha da genişlediğine dikkati çekti. Rapora göre, Fransa ve İsveç'teki kadınlar erkeklerden ortalamada yüzde 31 daha az kazanırken, bu oran Almanya'da yüzde 49, Türkiye'de ise sarsıcı şekilde yüzde 75 oldu. Özellikle Türkiye gibi kadınların iş gücüne katılımının düşük olduğu ya da çoğunluğunun kayıt dışı işlerde çalıştığı ülkelerde cinsiyetler arası gelir farkının geniş olduğunun vurgulandığı raporda, Türkiye'de bir kadının hayatı boyunca çoğunlukla bir erkeğin maaşının yüzde 25'i oranında kazanç elde ettiği hesaplandı.

Başarılı olsa da engelleniyor

Kadınların çoğunlukla düşük değerli işlerde çalıştığına işaret edilen raporda, dünya genelinde ev içi hizmetlerde çalışanların yüzde 83'ünün kadınlar olduğu ve neredeyse yarısının asgari ücret bile almadığı kaydedildi. Kadınların hala sendikalar, uluslararası finans kuruluşları ve maliye bakanlıklarındaki yöneticilik pozisyonlarında temsil edilmesinin yetersiz olduğunu ortaya koyan rapor, kadınların sendikalara üyeliğinin bazı alanlarda arttığını ama nadir olarak bu kuruluşlarda lider pozisyona gelebildiklerini gösterdi. Öte yandan kadınların iş hayatlarında başarılı olduklarında ise engellerle karşılaşmaya devam ettiklerini açıklayan rapor, Avrupa'da yönetici seviyesindeki kadınların yüzde 75'inin ve hizmet sektöründeki işlerde çalışan kadınların ise yüzde 61'inin işyerinde cinsel tacize uğradıklarını kaydetti.