Rüşveti alan kişi, soruşturma başlamadan önce rüşvet konusu şeyi teslim ederse cezadan kurtulacak.
Rüşveti alan kişi, soruşturma başlamadan önce rüşvet konusu şeyi teslim ederse cezadan kurtulacak.
Türk Ceza Kanunu tasarısı üzerinde çalışmalarını sürdüren
TBMM Adalet Alt Komisyonu "zimmet", "irtikap" ve "rüşvet" maddelerinde
değişiklikler yaptı.
Buna göre rüşvet alan, hakem, bilirkişi, noter veya yeminli mali müşavirse,
verilecek ceza üçte birden yarısına kadar artırılacak. Rüşveti alan kişinin, bu
nedenle soruşturma başlamadan önce rüşvet konusu şeyi soruşturmaya yetkili
makamlara aynen teslim etmesi halinde, hakkında rüşvet suçundan dolayı ceza
hükmolunmayacak.
Faal pişmanlık
Rüşvet veren kişinin, bu nedenle soruşturma başlamadan önce, pişmanlık duyarak
soruşturma makamlarını haberdar etmesi halinde, onun hakkında da ceza
hükmolunmayacak. Verdiği rüşvet kendisine iade edilecek. Faal pişmanlık affı,
rüşvet suçuna iştirak eden diğer kişilere de uygulanacak.
Görevine girmediği halde, bir işi yapabileceği veya
yaptırabileceği kanaatini uyandırarak rüşvet alan kamu görevlisi bir yıldan beş
yıla kadar hapis yatacak. Görevi nedeniyle zilyetliği kendisine devredilmiş olan
veya koruma ve gözetimiyle yükümlü olduğu malı kendisinin veya başkasının
zimmetine geçiren kamu görevlisi beş yıldan 12 yıla kadar hapis cezası alacak.
Soruşturma başlamadan önce, zimmete geçirilen malın aynen iade edilmesi veya
uğranılan zararın tamamen tazmin edilmesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisi
indirilecek. Zimmet suçunun konusunu oluşturan malın değeri azsa, verilecek ceza
üçte birden yarıya kadar düşürülecek.
İfa ettiği görevin sağladığı nüfuzu kötüye kullanmak suretiyle kendisine veya
başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda vaatte bulunulmasına bir kimseyi
icbar eden kamu görevilisi, beş yıldan 10 yıla kadar hapiste yatacak.
Hileli davranışlarla kendisine veya başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda
vaatte bulunulmasına bir kimseyi ikna eden kamu görevlisi, üç yıldan beş yıla
kada hapisle cezalandırılacak.
Doktora bıçak parası vermek zorunda kalan kişiler de bu cezadan kurtarılmak için
"irtikap" kapsamına alındı. Buna göre bu kişiler artık rüşvet vermekten
yargılanmayacaklar. Bu durumda sadece doktor ceza alacak.
Değer ölçütü
Doç. Dr. Adem Sözer, bir memurun devletin demirbaşı olan bir malı zimmetine
geçirmesi durumunda hakimin günün koşullarına göre, malın bedelini göz önüne
alarak ceza vereceğini belirtti. Örneğin, memur iş yerindeki sıradan bir
sandalyeyi evine götürmüşse bunda indirim yapılacak, ancak bu sandalye çok özel
bir antika ise indirim olmayacak. Aynı şekilde iş yerinden bir lamba, zarf
içinde teslim edilmiş 20 milyon lira gibi az miktar para, ilaç, çöp kutusu gibi
evinde kullanabileceği bir malı zimmetine geçirmesi halinde indirimin
yapılmaması durumunda verilecek cezanın adalet duygusunu zedeleyeceği
düşüncesiyle bu hüküm getirildi. Zimmet, irtikap suçunun işlenmesine kasten göz
yuman denetimle yükümlü kamu görevlisi, müşterek fail olarak sorumlu tutulacak.
Denetim görevini ihmal edip suçun işlenmesine imkan tanıyan kamu görevlisi, 6
aydan 3 yıla kadar kadar hapis yatacak.
milliyet