Konut satışında yaman çelişki

TÜİK'in önceki gün açıkladığı 'Tüketici Güven Endeksi'nde konut alımına ilişkin beklentiler son bir yıldır düşüş göstermesine rağmen konut satışları hız kesmiyor. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) dün açıkladığı verilere göre Türkiye genelinde konut satışları ağustosta bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6.5 oranında artarak 112 bin 463 adete ulaştı. İstanbul, 18 bin 873 konut satışı ile en yüksek paya (yüzde 16.8) sahip oldu, bu şehri 13 bin 139 konut satışı (yüzde 11.7) ile Ankara, 6 bin 490 konut satışı (yüzde 5.8) ile İzmir izledi.

İpotekli konut satışları ise ağustosta yüzde 1.9 artış göstererek 36 bin 21'e yükseldi. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışın payı yüzde 32 oldu. Diğer satış türleri sonucunda el değiştiren konut sayısı ise ağustosta, 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 8.8 artarak 76 bin 442'ye ulaştı. İlk defa satılan konut sayısı ağustosta, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9 artarak 53 bin 218'e ulaştı. Toplam konut satışları içinde ilk satışın payı yüzde 47.3 olarak hesaplandı.

ENDEKS UYUŞMADI

İlk satışlarda İstanbul 9 bin 70 konut satışı ile en yüksek paya (yüzde 17) sahip oldu. İkinci el konut satışları ise ağustosta, 2014'ün aynı ayına göre yüzde 4.3 arttı ve 59 bin 245'e yükseldi. İstanbul, ikinci el konut satışlarında, 9 bin 803 konut satışı ve yüzde 16.5 pay ile ilk sırada yer aldı. Söz konusu kentte toplam konut satışları içinde ikinci el satışların payı yüzde 51.9 oldu. Ankara, 6 bin 986 konut satışı ile ikinci sırada yer alırken, bu kenti 3 bin 781 konut satışı ile İzmir izledi. Dün açıklanan veriler ilginç bir çelişkiyi de ortaya çıkardı. Önceki gün açıklanan Tüketici Güven Endeksi'nde yer alan ve tüketicinin gelecek 12 ayda konut alma ihtimalini gösteren endeks en düşük seviyeye inerken dünkü konut satışlarıyla karşılaştırıldığında tablo pek uyuşmadı. Örneğin Kasım 2014'de konut alma ihtimali -25.4 gerileme yaşarken Kasım 2014'de Türkiye'de satılan konut sayısı yüzde 1.1 artmıştı. Benzer süreç son bir yılda da devam etti. Endekste sürekli bir düşüş görünürken konut satışında sürekli artış yaşandı.

En çok konut satışı Iraklılar'a

Yabancılara yapılan konut satışları, ağustosta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 15,2 artarak 2 bin 44 oldu. Bu alanda ilk sırayı 602 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul'u 518 konut ile Antalya, 177 konut ile Bursa, 147 konut ile Yalova, 110 konut ile Sakarya, 108 konut ile Trabzon takip etti. Irak vatandaşları geçen ay 401 konut satın aldı ve bu alanda ilk sıraya yerleşti. Söz konusu ülke vatandaşlarını 271 konut ile Suudi Arabistan, 226 ile Kuveyt, 155 konut ile Rusya, 86 konut ile İngiltere vatandaşları takip etti.

Konut fiyatları en fazla Türkiye'de artacak

Türkiye'de önümüzdeki 12 ay içinde konut fiyatlarında yükseliş beklentisi geçen yıla göre 10 puanlık artışla yüzde 82 oldu. Türkiye bu oran ile konut fiyatı artışlarının en çok beklendiği ülke oldu. ING Bank'ın yaptığı araştırm asonuçlarına göre Türkiye'de gelecek 12 ay içinde konut fiyatları artacak diyenlerin oranı geçen yıl yüzde 72 iken, bu yıl yüzde 82'ye yükseldi. Avrupa, ABD ve Avustralya dahil olmak üzere toplam 15 ülkede gerçekleştirilen araştırmada, Türkiye konut fiyatlarında artışın en fazla beklendiği ülke olurken; bu oran Avrupa'da yüzde 56'da kaldı. Türkiye'deki katılımcıların yüzde 55'i faiz oranları düştükçe konut fiyatlarının yükseleceği görüşünü taşırken; faiz oranlarındaki düşmenin konut fiyatlarını da düşüreceğini düşünenlerin oranı ise yüzde 14'te kalıyor. Araştırmaya göre, Avrupa ülkelerinde yaşayan her dört kişiden biri her ay ev kredisi ödemenin zor olduğunu belirtirken, bu oran Türkiye'de her beş kişiden ikiye çıkıyor. Avrupa genelinde araştırmaya katılanların yüzde 46'sı ev almayı tamamen bir yatırım olarak görürken; Türkiye'de ise bu oran yüzde 79'a çıkıyor. Yani Türkiye'de her beş kişiden dördü ev almayı yatırım olarak nitelendiriyor. Araştırmaya göre, ev alabilmek için 'kenarda birikiminin olması' Türkiye'de yaşayanlar için Avrupa genelindeki kadar önemli bir kriter olmazken; Türkler için ev almaya karar verme aşamasında en etkili üç unsur; hane geliri, ev fiyatları ve kredi faiz oranları olarak sıralanıyor.