Eriyen karların faturası 1.3 milyar TL

Sefer YÜKSEL

2015 yılında kurda yaşanan sert artış, ekonomik aktivitede yaşanan durgunluk ve 7 Haziran sonrasında koalisyon kurulmamasıyla yaşanan siyasi belirsizlik şirket bilançolarında ağır tahribata neden oldu. Şirketlerin cirolarında hızlı düşüşler yaşanırken, karlarındaki erimeler de dikkat çekiyor. Şirketlerin yaşadığı yüksek kar kayıplarının Maliye'nin kurumlar vergisi gelirlerinde de hatırı sayılır bir düşüş yaşanmasına neden olacağı hesaplanıyor. Öyle ki, şirketlerin bilançolarının yılın ikinci yarısında ilk yarıya oranla daha da olumsuz bir seyir izleyeceği göz önüne alındığında yıl toplamında Maliye'nin yaklaşık 1.3 milyar lira bir vergi geliri kaybı yaşaması söz konusu.

3. ÇEYREKTE KAYIP ARTABİLİR

Şöyle ki, 2015 yılının ilk yarısında Borsa İstanbul'da işlem gören 405 şirketin karları, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13.3 eridi. 2014 yılının ilk altı ayında 24 milyar lira net kar elde den 405 borsa şirketinin toplam karı bu yılın aynı döneminde 3.2 milyar lira azalarak 20.8 milyar liraya geriledi. Ancak döviz kurunda, özellikle de Euro/ TL'de asıl sıçrama şirketlerin üçüncü çeyrek bilanço dönemi olan 1 Haziran-30 Eylül tarihleri arasında yaşandı. Söz konusu dönemde Euro/TL yüzde 16.2 artarak 2.93 TL'den 3.40 TL'ye fırladı. Aynı dönemde 2.68 TL'den 3.03 TL'ye fırlayan dolar kurunda yaşanan artış ise yüzde 13 oldu. Seçim sonrası belirsizlik ve kurlarda yaşanan bu artışları göz önüne alan analistlerin tahminlerine göre şirketlerin üçüncü çeyrek karlarında da geçen yıla göre ciddi düşüşler gözlemlenecek.

Yılın ilk 9 ayında bütçe gelirlerinin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13 artarak 354.2 milyar liraya ulaştığını ifade eden Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, söz konusu dönemde bütçe giderlerinin ise yüzde 13 artışla 367.7 milyar lira olduğunu dile getirmişti.

KARLARDAKİ KAYIP 6.4 MİLYARI BULACAK

2014 yılında borsa şirketleri toplam 46.1 milyar TL net kar elde etmişti. Yıl genelinde karlardaki toplam erimenin en az 6.4 milyar TL olacağı hesaplanıyor. Bu da geçen yıl 46.1 milyar lira olan toplam karın, bu yıl 39.7 milyar TL'ye düşmesi demek. Maliye, borsa şirketlerinin karları üzerinden geçen yıl 9.2 milyar lira civarında kurumlar vergisi tahsilatı gerçekleştirdi. Karlarda yaşanan bu kaybın, yılın ikinci yarısında da ilk yarısındaki gibi olması durumunda ise Maliye'nin bu şirketlerden elde edeceği kurumlar vergisi 7.9 milyar lira seviyelerine gerileyecek. Yani Maliye 1.3 milyarlık bir gelirden olacak.

TELEKOM ÖRNEĞİ İLE BEKLENTİ KÖTÜMSER

Henüz çoğu şirket yılın üçüncü çeyrek dönemine ilişkin bilançosunu açıklamadı. Ancak bilançosunu açıklayan Borsa İstanbul'un önemli şirketlerinden Türk Telekom'un üçüncü çeyrekte 493 milyon TL net zarar etmesi ve zararın nedeni olarak Türk Lirası'nın dolar ve Euro karşısındaki değer kaybını göstermesi kötümser tahminleri güçlendiren bir haber oldu. Bu nedenle kur kaynaklı söz konusu olumsuz etkinin önümüzdeki günlerde açıklanacak şirket bilançolarında görülmesi büyük bir ihtimal olarak gösteriliyor.