Brent petrol 11,5 yılın düşüğünde

FULYA ÖKTEM / HABERTURK.COM / EKONOMİ SERVİSİ

Küresel hisse senedi piyasaların 30 yılın en kötü yeni yıl başlangıcı yaptığı 2016, Çin'deki endüstriyel yavaşlamaya dair endişeler , Kuzey Kore'nin hidrojen bombası testi, iki stratejik petrol üreticisi Suudi Arabistan ve İran arasında patlak veren kriz ve Ortadoğu'da tansiyonu hiç düşmeyen jeopolitik gerginlikler ile başladı.

Geçmiş yıllarda bu tip gelişmelere sert yükselişle tepki veren petrolde düşüşü hiçbir şey engelleyemiyor.

11,5 YILIN DÜŞÜĞÜNDE

Güne 36,64 dolardan başlayan Brent petrolün varil fiyatı yüzde 3,70 kayıpla 35,56 dolara geriledi. Brent böylece Temmuz 2004'ten bu yana en düşük seviyeyi görmüş oldu. Avrupa'nın petrol göstergesi Brent'in önceki kapanışı 37,22 dolardan olmuştu.

UZMANLARDAN İRAN UYARISI

2016'da petroldeki dip fiyatlara bağlı şirket iflasları ve ülkelerin bütçe dengelerinde tahribatlar görülebileceğini belirten ALB Forex Araştırma Uzmanı Volkan Kuğucuk, petrol piyasasında tam anlamıyla köşe kapmaca oynandığını söyledi.

"ASIL SORU(N) GÖZDEN KAÇIYOR"

HABERTURK.COM'a fiyatlardaki keskin düşüş ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Volkan Kuğucuk; "Yaptırım kıskacından kurtulacak olan İran üretimi artırma hedefi ile geliyor. Irak'ın tam kapasite petrol üretimi yapmadığını da tırnak içine alalım. Suudiler üretimi kısamıyor çünkü pazar payını kaybedebilir. Diğerleri için de bu geçerli. ABD net ithalatçı idi, şimdi ihracat yasağının kalkmasıyla potaya girdi. Düşük fiyatlar ve maliyetler nedeniyle artık daha çok üretip daha çok satmak zorundalar. Kızışan savaşın kaldırdığı toz içinde gözden kaçırılan en önemli nokta ise petrolde fiyatların ne kadar süre düşük kalacağıdır" dedi.

"ARZ FAZLALIĞINI YARATACAĞI TAHRİBATI KONUŞACAĞIZ"

A1 Capital Direktörü Belgin Maviş ise daha önce HABERTURK.COM'a yaptığı değerlendirmede 2016 yılının petrolde fiyat savaşları ile geçeceğini belirterek "İran'ın 2016'da piyasalara girmesi ile birlikte daha farklı bir boyuta geçecek olan petrol mücadelesi dünyanın sıklıkla konuşacağı önemli konulardan olacak. Petrole sırtını dayamış ülkelerde arz fazlalığının yaratacağı tahribatı konuşacağız" demişti.

BRENT İLE WTI ARASINDAKİ MAKAS KAPANIYOR

Batı Teksas (WTI) tipi ham petrolün varil fiyatı ise yüzde 1,20 düşüşle 35,54 dolara geriledi. WTI gün içinde en düşük 35,42 doları gördü. ABD, geçtiğimiz günlerde 40 yıllık ihracat yasağını kaldırdı. OPEC Genel Sekreteri El Bedri, ABD'nin petrol ihracatını serbest bırakmasının fiyatlara etki yapmasını beklemediğini belirtti. Uzmanlara göre ABD petrolünün Brent yerine satılabilmesi için arada 4 dolar fark olması gerekiyor. Bunun altında bir fark maliyetleri karşılamaya yetmiyor.

Uluslararası Enerji Ajansı, Kasım'da OPEC üyesi ülkelerin yıllık gelirlerinin son beş yılda ortalama 1 trilyon dolardan 550 milyar dolara düştüğünü açıkladı. IEA'ya göre düşük fiyatlarının oluşturduğu baskı ile petrol yatırımları yüzde 20 azaldı.

OPEC Genel Sekreteri El Bedri, düşük petrol fiyatlarının kalıcı olmadığını, düşük faiz ortamının birkaç ay veya bir yıl içinde değişeceğine inandıklarını söylese de analistler tersini düşünüyor. Goldman Sachs 20 dolar öngörüsünde ısrar ederken Moody's Brent ve WTI çin 2016 ve 2017 fiyat tahminlerini ciddi şekilde düşürdü.