Turizme bağlı sektörlerin hasar tespit hesapları belli oldu

Meltem ERSOY

Turizm sektöründen gelen kötü haberler ve bozulan beklentilerin ardından dün Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'ndan (BDDK) iyi haber geldi. Buna göre, bankalarca turizm sektörüne kullandırılan krediler yeniden yapılandırılacak ve ötelenebilecek. Bu haber turizm sektöründe moralleri düzeltse de turizmle iş yapan sektörler hasar tespit hesabı yapıyor. Son yıllarda giderek daha fazla yabancı turiste satış yapan perakende sektörü cirosunun yaklaşık yüzde 5'ini yabancıdan elde ederken, burada neredeyse yarı yarıya düşüş bekliyor. Otomotiv sektörü daha çok turist transferlerinde kullanılan hafif ticaride olumsuz etkilenirken, otellerin yenileme yatırımlarını ertelemesi de ev tekstilinden züccaciyeye kadar pek çok sektörün beklentilerini aşağı çekiyor. İşte sektörlerin turizme bağlı yaptıkları hasar tespit hesapları...

İlk 2 ayda Türkiye'ye gelen turist sayısı 8.5 düştü. İlk 2 ayda Türkiye'ye gelen Rus sayısı yüzde 51 geriledi. Antalya toplam turist sayısında yıla yüzde 22 düşüşle başlıyor

YEME-İÇME

TURYİD BAŞKANI KAYA DEMİRER:

MASADA TURİSTTEN KAYIP 500 MİLYON TL'Yİ BULABİLİR

"Bizim TURYİD olarak temsil ettiğimiz işletmelerde yabancı kredi kartıyla ödeme oranı yüzde 20-25. İstanbul genelinde turist sayısında da bu yıl için yüzde 50 kayıp bekleniyor, bu rakamlardan hareketle biz de cirolarımızın yüzde 15'ini sadece turizmden kaybedeceğiz gibi gözüküyor. 2015'i TL bazında 2014 yılıyla aynı, yani yaklaşık 3.5 milyar TL ile kapatmıştık. Bu sene için de 'TL bazında aynı kalsak iyi' diyorduk, ama şu an beklentilerimiz karışmış durumda. Turistten 500 milyon TL'lik bir kayıp olabilir."

PERAKENDE

BMD BAŞKANI SAMİ KARİYO:

YABANCIDAN GELEN CİRODA YARI YARIYA DÜŞÜŞ VAR

"Turizm odaklı bazı şehir ve alışveriş merkezlerinde daha yoğun, bazılarında daha az etki gözlemleniyor. Ortalama bir rakam vermek gerekirse perakende cirosunun yaklaşık yüzde 5'inin yabancı turistten geldiğini söylemek mümkün, bu rakam Antalya gibi illerde ya da Cevahir, İstinye Park gibi bazı alışveriş merkezlerinde yüzde 25'lere kadar çıkabiliyor. Her ne kadar Nevruz'da İranlılar ve Arapların gelmesiyle iyileşmeler yaşandıysa da totalde yine de düşüş var. Cirodaki turist kaynaklı düşüşün de yaklaşık yarı yarıya olduğunu söyleyebiliriz."

OTOMOTİV

ODD GENEL SEKRETERİ HAYRİ ERCE:

TİCARİDE ÖZELLİKLE ANTALYA CİVARINDA ZAYIFLIK YAŞANIYOR

"2016 yılının ilk çeyrek rakamlarında hafif ticari araç yüzde 12'lere küçüldü. Bunda turizmin etkisi bölgesel diyebiliriz. Antalya, Alanya, Side gibi merkezlerde bir zayıflık var. Fakat ilk 3 ayın rakamlarında esas ağır ticaride daha dramatik bir düşüş var, oran yüzde 40'larda, 50'lerde. Ticaretin ağırlaşması etkili burada, çünkü ağır vasıta ticaret amacıyla alınan bir emtia. Dolayısıyla burada turizmin ticarideki etkisinden çok daha büyük ve anlamlı bir düşüş yaşandığını söyleyebiliriz."

MEKAN TEKSTİLİ

TETSİAD BAŞK. YAŞAR KÜÇÜKÇALIK:

MEKAN TEKSTİLİNDE DÜŞÜŞ 55 MİLYON $

"Ev ve mekan tekstilinin toplam hacmi 14 milyar dolar, bunun 8 milyar doları iç pazar, iç pazarın da yüzde 25'i oteller. Oteller maliyet tutturamama nedeniyle yenilemeleri erteleyince burada yüzde 20-25'lik daralma bekliyoruz. Yani bu 500 milyon dolar eder. Dış pazarı saymıyorum bile, orada da bozulmalar söz konusu." KAPALIÇARŞI Kapalıçarşı Esnafı Der. Başk. HASAN FIRAT: Yüzde 20'si kadar iş yaparsak ne ala "Turizmdeki düşüşten en çok etkilenen yerdir Kapalıçarşı. Bize bireysel turist dışında kongre turizmi, şirket toplantıları gibi toplu turist grupları da gelir normalde, hepsi iptal. Geçen senenin yüzde 20'si kadar iş yaparsak öpüp de başımıza koyarız. Durum o kadar kötü. Neredeyse sıfır ticaret dönüyor şu anda Kapalıçarşı'da."

KAPALIÇARŞI

KAPALI ÇARŞI ESNAFI DER. BAŞK. HASAN FIRAT:

YÜZDE 20'Sİ KADAR İŞ YAPARSAK NE ALA

"Turizmdeki düşüşten en çok etkilenen yerdir Kapalıçarşı. Bize bireysel turist dışında kongre turizmi, şirket toplantıları gibi toplu turist grupları da gelir normalde, hepsi iptal. Geçen senenin yüzde 20'si kadar iş yaparsak öpüp de başımıza koyarız. Durum o kadar kötü. Neredeyse sıfır ticaret dönüyor şu anda Kapalıçarşı'da."

ZÜCCACİYE

ZÜCDER BAŞK. ÖMER ERTUĞRUL ERDOĞAN:

YENİLEME GECİKTİ KAYIP 1 MİLYAR $

"İç piyasada perakende ticaret hacmi 10 milyar dolara ulaştı. Bunun yüzde 30'u restoran, otel gibi turizm işletmelerinin harcamaları. Güneydeki otel ve restoranlar tabak, bardak, çatal-bıçak ve diğer mutfak malzemelerinde yenileme yapacak durumda değil. Bu nedenle bizim pazarımızda yüzde 10'luk, yani 1 milyar dolarlık kayıp bekliyoruz."