Kamuda çalışanların uyacakları etik ilkeler belirlendi

Anayasa Komisyonu, kamuda çalışanların görevleri sırasında uymaları gereken etik ilkeleri belirledi. Cumhurbaşkanı, bakanlar, milletvekilleri, TSK ve yargı mensupları kapsam dışı...

Siyasilere mal bildirimi, bakanlara ticari işlerini kayyuma devretme zorunluluğu getiren ve 'Siyasi Etik Komisyonu' kurulmasını öngören teklif beklerken, Meclis, kamu görevlilerinin uyacağı etik kurallara öncelik verdi. Kamu görevlileri etik kurulu yasa tasarısı için Anayasa Komisyonu'nda oluşturulan alt komisyon, AB'ye uyum çerçevesinde hazırlanan tasarıda değişiklikler yaptı.

Komisyon, Cumhurbaşkanı, bakanlar ve milletvekillerinin yanı sıra, özel yasaları olduğu gerekçesiyle TSK ve yargı mensuplarını da yasa kapsamından çıkardı.

Tasarı, ilkelerin 'Kamu Görevlileri Etik Kurulu' tarafından yönetmelikle değil, yasayla belirlenmesine karar verdi. İşte komisyonun önerdiği 15 etik ilke:

Menfaat yasak

Kamu hizmeti, kamu görevlilerinin her türlü kişisel kazancın üzerinde Anayasa'ya, yasalara ve ahlak ilkelerine göre yerine getirdikleri kamu görevidir.

Kamu görevlileri, görevlerinin hakkaniyet ölçülerine göre yerine getirilmesini engelleyecek mali menfaat elde edemez.

Kamuya açık olmayan devlet bilgilerini kullanarak mali işlemler yapamaz ve bu bilgilerin bir başka özel çıkar için uygunsuz kullanımına izin veremezler.

Yasal düzenlemelerde ifade edilen istisnalara uygun olanlar dışında, çalıştığı kurumun alacağı resmi bir kararı bekleyen, kurumla iş yapan ya da kurumca düzenlenen faaliyetleri yürüten veya kamu görevlisinin görevini yerine getirip getirmemesinden menfaatleri esas alarak etkilenen kişi ya da kuruluştan harhangi bir hediye ya da parasal değeri olan başka bir eşya alamaz, talep edemez.

Görevlerinde onurlu davranmak, sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını hizmet içi ve dışındaki davranışlarıyla göstermek zorundadır.

Yetkililer dışında, devleti bağlayıcı yorumlar ve vaatlerde, gerçekdışı beyanlarda bulunamazlar.

Kamu binalarını ve taşıtlarını özel amaçlarla kullanamazlar.

Devlete ait malları korur, kollar, bunları yetkisiz faaliyetlerde kullanamaz ve her an hizmete hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri alırlar.

Tarafsız davranır ve herhangi bir özel kuruluş ya da kişiye öncelikli uygulamada bulunamazlar.

Kendi görevleri dışında resmi devlet görevi ve sorumluluğuyla bağdaşmayan iş ve faaliyetlerde bulunamaz, bu amaçla iş arayamaz ya da anlaşma yapamazlar.

İsraf, sahtekârlık, kötüye kullanma ve rüşvet olaylarını yetkililere ve yargıya bildirirler.

Yasa tarafından zorunlu kılınan, vergiler gibi tüm mali yükümlülükler de dahil olmak üzere vatandaş olarak bütün yükümlülüklerini süresinde yerine getirirler. Yurttaşlara örnek olurlar.

Görevlerini yaparken, dil, din, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, mezhep, yaş ve bedensel engeller gibi ayrım yapamazlar, fırsat eşitliği sağlayan yasa ve düzenlemelere bağlı kalırlar.

Kamu görevlilerinden sürekli veya geçici görevli veya yetişme, inceleme ve araştırma yapmak için yabancı memleketlerde bulunanlar, devlet itibarını veya görev haysiyetini zedeleyici fiil ve davranışlarda bulunmazlar.

Kamu görevlileri, TC Anayasası'na ve kanunlarına sadakatla bağlı kalmak ve milletin hizmetinde TC kanunlarını sadakatla uygulamak zorundadır.

Kurul nasıl çalışacak?
'Kamu Görevlileri Etik Kurulu', etik ilkelerin ihlal edildiği iddiasıyla yapılacak başvurular üzerine gerekli araştırmayı yaparak sonucu ilgili makamlara bildirecek. Kurula, TC vatanşları ile Türkiye'de ikamet eden yabancı gerçek kişiler başvurabilecek. Kurul, başvuruları en geç üç ay içinde sonuca ulaştıracak. Sonuç Başbakanlığa bildirilecek. Kurul kararı, Başbakanlık Müsteşarı'nın onayıyla Resmi Gazete'de yayımlanacak.
Bakanlıklar ve diğer kamu kurum ve kuruluşları, kurula istediği bilgi ve belgeleri vermek zorunda. Kurul, mal bildirimlerini de inceleyebilecek. Hediye alma yasağının kapsamını belirleyecek olan kurul, en az genel müdür veya eşit seviyedeki kamu görevlilerince alınan hediyelerin listesini gerektiğinde her takvim yılı sonunda görevliden isteyebilecek.

radikal