Özürlünün emekliliğine bürokratik 'engel' çıktı
Sağlık raporları konusundaki yeni yönetmelik 'yanlış' yorumlanınca emekliliğe gün sayan bazı engellilerin özür oranları düşürüldü. Raporları yenilenenler daha yıllarca çalışacak
Engelli çalışanların özür oranlarını tespit ettirmek için aldıkları sağlık kurulu raporu kıstaslarında değişikliğe gidilmesi ve bu değişikliğin kimi kurumlarca yanlış yorumlanması bazı vatandaşların mağduriyetine yol açtı. Söz konusu yorum farkından dolayı özür oranları azaltılan kimi vatandaşlar, emeklilik için gün sayarken daha yıllarca çalışmaları gerektiğini öğrendiler. Özürlüler İdaresi Başkan Vekili Abdullah Güven ise sağlık kurulu raporuna ilişkin yeni yönetmeliğin kazanılmış hakları koruduğunu söyledi.
Yönetmelik değişikliğinden sonra bürokrasinin kötü sürpriziyle karşılaşan vatandaşlardan biri olan Kadir Poyraz, işe gireceği 1988 yılında, Numune Hastanesi'ne giderek çalışma gücü kaybı oranını muayeneler sonucunda aldığı raporla tespit ettirdiğini ve bu oranın yüzde 45 olarak belirlendiğini söyledi. Poyraz, yaşadıklarını şöyle anlattı:
Bilen hakkını savunuyor
"3 bin 600 günümü doldurdum ve 10 Ocak günü emekli olacaktım. Gelir vergisi muafiyetiyle ilgili olarak Ankara Defterdarlığı'na başvurdum. Defterdarlık bana çalışma gücü kaybımı belirleyen yeni bir rapor getirmem gerektiğini belirtti. Daha önce rapor aldığım Numune Hastanesi'ne gittim. Muayene dahi edilmeden çalışma gücü kaybımın yüzde 45'ten yüzde 19'a indirildiğine dair rapor verildi. Oysa özrümde hiçbir değişiklik yok. Bu durumda ancak 9 yıl sonra emekli olabileceğim."
Hasan Gökhan Köse ise özürlü vatandaşlara tanınan emeklilik fırsatından yararlanmak için Ankara Defterdarlığı'na başvurdu. İşlemlerin başlayabilmesi için Mayıs 2006'da Numune Hastanesi Sağlık Kurulu'ndan aldığı "Yüzde 40 çalışma gücü kaybı vardır" raporunun yenilenmesi gerektiğini öğrenen Köse, Numune Hastanesi'ne gitti. Köse'yi muayene eden doktor çalışma gücü kaybı oranlarının yeni standartlara göre belirlendiğini ve kayıp oranının yüzde 19'a indirildiğini söyledi.
Doktora, 16 Temmuz 2006'da çıkan yönetmeliğe göre çalışma gücü kaybı oranları belirlenmiş kişiler için yeni sağlık kurulu raporu düzenlenmesinin gereksiz olduğunu söyleyen Köse'nin özür oranı yeniden yüzde 40'a çıkarıldı.
Özür oranın düşürülmesi emekliliğinin yanı sıra bu vatandaşların pek çok sosyal haktan yararlanmalarını da etkiliyor.
'Kazanılmış haklar korunur'
Özürlüler İdaresi Başkan Vekili Abdullah Güven'in değerlendirmesi şöyle:
"Söz konusu yasa ve yönetmelikler, engellilere verilmesi gerekli hakları en üst düzeye çıkarmayı hedefliyor. Yönetmelikteki geçici maddeyle engelli vatandaşlarımızın, ilk aldıkları sağlık kurulu raporuyla hakları muhafaza edilmeye çalışıldı, dolayısıyla hak kaybı olmaması gerekir. Sağlık kurulu raporu, yıllar önce ABD'den alındığı şekliyle hazırlanıyordu. Oysa ABD, bunu defalarca revize etmişti. Sağlık kurulu raporuna ilişkin yeni yönetmelik, Sağlık Bakanlığı'nın öncülüğüyle üniversiteler, meslek örgütleri ve özel sektörden bilim adamlarınca oluşturuldu. Türkiye, bu yönetmelikte Dünya Sağlık Örgütü'nün engellilik oranı tespitleriyle ilgili ölçütlerini esas aldı."