Yılda yarım milyon Suudi Türkiye'yi ziyaret ediyor

ECENUR ÇOLAK

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Körfez gezisi kapsamında ziyaret edeceği Suudi Arabistan, karşılıklı üst düzey ziyaretlerin yanı sıra birçok alanda yakın ilişkilerin yürütüldüğü bir ülke. Bu kapsamda, Türkiye'ye gelen Suudi Arabistanlı turist sayısı 2014'te 342 bin iken, 2015'te artarak 450 bini aştı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın dört günlük Körfez gezisi ziyaretinin ikinci durağı Suudi Arabistan olacak. Arap Yarımadası'ndaki en büyük ülke Suudi Arabistan yaklaşık 31 milyonluk nüfusa sahip.

Yüzölçümü 2 milyon 149 bin 690 kilometrekare olan Suudi Arabistan'ın komşuları Ürdün, Irak, Kuveyt, Katar, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman ve Yemen şeklinde sıralanıyor. Kuzeydoğuda Basra Körfezi ve batıda Kızıldeniz'in çevrelediği Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad.

Suudi Arabistan, İslam'a göre iki kutsal şehir olan Mekke ve Medine'yi de sınırları içerisinde bulundurduğundan zaman zaman "İki Kutsal Caminin Arazisi" şeklinde de adlandırılıyor.

Suudi Arabistan kralları, Kral Fahd bin Abdülaziz'in 1986 yılında "İki Kutsal Caminin Hizmetkarı" unvanını kullanmaya başlamasından beri bu ismi de kullanıyor.

Suudi Arabistan'ın 31 milyonluk nüfusunun neredeyse tamamını Müslümanlar oluşturuyor. Ülkede az sayıda Hristiyan, Yahudi, Hindu ve Budist gibi çeşitli dini gruplardan kişiler de yaşıyor.

Arapçanın resmi dil ve İngilizcenin de konuşulan bir diğer yaygın dil olduğu ülkenin yüzde 67'si Arap. Suudi Arabistan'da 9 milyondan fazla yabancı işçinin çoğunluğunu Hindistan, Pakistan, Filipinler, Mısır ve Sri Lanka kökenliler oluşturuyor.

Monarşinin hakim olduğu ülkeyi Suud ailesi yönetiyor. Kral Abdülaziz tarafından 1932 yılında kurulan ülkenin başında şu an 2015 yılında tahta çıkan 7. Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz bulunuyor. Ülkenin Veliaht Prensi ise aynı zamanda Başbakan Yardımcısı ve İçişleri Bakanı olan Muhammed bin Nayif.

Suudi Arabistan'ın anayasası ise "Kuran ve Sünnet" olarak belirtiliyor. Ülkede Bakanlar Kurulunun yanı sıra üyelerini kralın atadığı 150 üyeli Şura Meclisi bulunuyor. Mecliste görüşülen yasa tasarıları, Bakanlar Kurulunca kabul edilmesi ve Kral tarafından onaylanması halinde yürürlüğe giriyor.

Terörizm ve aşırıcılıkla uluslararası mücadeleye aktif olarak katkıda bulunan Suudi Arabistan, Birleşmiş Milletler, Körfez İşbirliği Konseyi (KİK), Arap Birliği, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı gibi kuruluşlara üye.

Yaklaşık yarım milyon Suudi vatandaşı Türkiye'yi ziyaret ediyor

Türkiye ile Suudi Arabistan arasındaki diplomatik ilişkiler krallığın kurulmasından önce, 1929 yılına dayanıyor. İki ülkenin karşılıklı Ankara ve Riyad büyükelçiliklerinin yanı sıra konsoloslukları bulunuyor.

Türkiye'yi ziyaret eden Suudi Arabistan vatandaşı sayısı 2014 yılında 342 bin iken, 2015'te artarak 450 bini aştı.

İki ülke ilişkileri sık sık yapılan karşılıklı üst düzey ziyaretler, Karma Ekonomik Komisyonu, Türk-Suudi Koordinasyon Konseyi, İş Konseyi, ekonomi forumları, İİT ve KİK çerçevesinde yürütülüyor.

Geçen hafta Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Suudi mevkidaşı Adil el-Cubeyr'in başkanlığında iki gün süren Türk-Suudi Koordinasyon Konseyi Birinci Toplantısı gerçekleştirilmişti.

Darbe girişimine karşı ilk 24 saatte Türkiye'ye destek verdi

Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz'daki darbe girişiminin ardından Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı arayarak devletinin ve halkının desteğini iletmişti.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil el-Cubeyr de darbe girişiminin ilk 24 saatinde Bakan Çavuşoğlu'nu arayarak Suudi Arabistan'ın Türkiye'ye desteğini yinelemişti. Daha sonra Cubeyr, Veliaht Prens, aynı zamanda Başbakan Yardımcısı ve İçişleri Bakanı Muhammed bin Nayif gibi üst düzey yetkililer Türkiye'ye ziyarette bulunmuştu.

Suudi Arabistan'ın da üye olduğu KİK, geçen yıl ekim ayında başkent Riyad'da düzenlenen bakanlar toplantısının ardından yayımlanan ortak bildiride Türkiye'de 15 Temmuz'da darbe girişiminde bulunan FETÖ'yü "terör örgütü" ilan ederek Türkiye'nin örgütle mücadelesini desteklediğini bildirmişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2015 yılında Kral Selman'ın daveti üzerine Suudi Arabistan'a Riyad ve Cidde'yi kapsayan resmi ziyarette bulunmuştu.

Kral Selman da ilk olarak Kasım 2015'te G20 Zirvesi kapsamında Türkiye'ye gelmişti. Bu ziyaretten sadece birkaç ay sonra, geçen yıl nisan ayında Kral Selman tekrar Türkiye'ye resmi ziyaret gerçekleştirmişti.

Suudi Arabistan ve Türkiye arasındaki askeri ilişkilerde de son dönemde büyük sıçrama yaşandı. Yalnızca 2016'da iki ülke arasında 4 askeri tatbikat yapıldı.

"Koordinasyon konseyi ilişkileri yeni bir boyuta taşıdı"

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Körfez gezisi kapsamında Bahreyn'e hareket etmeden önce Atatürk Havalimanı Devlet Konukevi'nde basın toplantısı düzenlemişti.

Son 2 yılda Suudi Arabistan'la çok yakın ve samimi iş birliği tesis ettiklerini vurgulayan Erdoğan, siyasi, askeri, ekonomik, kültürel, ticari birçok alanlarda bu münasebetleri derinleştirirken başta Suriye olmak üzere bölgesel konularda istişare ve eş güdüm paylaştıklarını aktarmıştı.

Erdoğan, Kral Selman'ın nisanda Türkiye'ye yaptığı ziyaretin her açıdan bir kırılma noktası olduğunu belirterek bu sırada kurulan Türk Suudi Koordinasyon Konseyinin ilişkileri yeni bir boyuta taşıdığını kaydetmişti.

Konseyin ilk toplantısının Dışişleri Bakanlarının Başkanlığında 8 Şubat'ta Ankara'da gerçekleştirildiğini anımsatan Erdoğan, şöyle devam etmişti:

"Şunu bir kez daha ifade etmekte fayda görüyorum. Kardeşimiz, kadim dostumuz olan bu ülkeyle ilişkilerimize stratejik bir zaviyeden bakıyoruz. Suudi Arabistan'ın güvenlik ve istikrarına büyük önem veriyoruz. Kral Selman ile görüşmelerimizde Koordinasyon Konseyi Toplantısında alınan kararları liderler olarak değerlendirme imkanı da bulacağız. Ayrıca ikili ve bölgesel meseleleri de ayrıntılı olarak ele alma fırsatımız olacak. Bölgede Irak, Suriye öbür tarafta Körfez'deki Yemen vesaire bütün buralardaki gelişmeler tabi ki gündemimizin içinde yer alan konular. Ekonomik ve ticari ilişkilerimiz hiç şüphesiz Suudi Arabistan'daki temaslarımızın ana gündem maddeleridir. Askeri savunma sanayi ve güvenlik iş birliği de ziyaretimizin diğer önemli konularıdır. Bu çerçevede Veliaht Prens Başbakan Birinci Yardımcısı ve İçişleri Bakanı Muhammed bin Naif ve Veliaht Vekili Başbakan İkinci Yardımcısı ve Savunma Bakanı Prens Muhammed bin Selman ile de görüşmelerde bulunacağım."