Noterler keşif yapacak, tanık dinleyecek
AKP Grup Başkanvekili Sadullah Ergin ve 8 milletvekilinin imzasını taşıyan "noterlere mahkeme yetkileri veren" kanun teklifi, TBMM Başkanlığı'na sunuldu.
AKP Grubu'nun TBMM Başkanlığı'na sunduğu ve 8 maddeden oluşan, "Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" teklifiyle, noterlere mahkemelerin görev alanına giren ancak yargısal nitelik taşımayan görevler devrediliyor. Sözkonusu düzenleme, teklifte, 1512 sayılı Noterlik Kanunu'nun 71'inci maddesinden sonra gelmek üzere "noterlerin yapacakları diğer işlemler" başlığı altında ek madde şeklinde yer alıyor. Buna göre noterler,"terk eden eşin ortak konuta davet edilmesine, mirascılık belgesinin verilmesine, tespiti ve tesciline, borçluya ifa veya teminat göstermesi için süre verilmesine, ayıplı hayvanın bilirkişi tarafından muayenesine, eserin ayıplı olup olmadığına" yönelik kararlar verebilecek. KEŞİF YAPABİLECEK Noterler, keşif ve bilirkişi incelemesi de yapabilecek, tanık dinleyebilecek. Bu konuda, Hukuk Usulü Mahkemeleri Kanunu hükümleri uygulanacak. Bu işlemler yapılırken, kolluk kuvvetleri zorunlu görevli sayılacak. Tayin, emeklilik, istifa veya ölüm gibi nedenlerle noterliğin boşalması halinde Türkiye Noterler Birliği sözkonusu yere geçici olarak bir noter atayabilecek. Noterlerin yaptıkları işlemler ve düzenledikleri belgelere karşı sulh hukuk mahkemesine itiraz yolu açık olacak. NOTERE "AİLE HAKİMLİĞİ" GÖREVİ Teklif; Türk Medeni Kanunu'nun, 164'üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "hakim" ve "sulh hakimi" ibarelerinin "noter" , "sulh mahkemesince" ibaresinin ise "noterce" olarak değiştirilmesini öngörüyor. Düzenleme; noterlere, Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu ile ilgili yetkiler de veriyor. MAHKEMELERİN YÜKÜ HAFİFLEYECEK AKP'li Ergin, kanun teklifinin gerekçesini; mahkemelerin içinde bulundukları ağır iş yükünü hafifletmek ve bu iş yükünün önemli bir kısmını noterlere devretmek olarak gösterdi. Gerekçede, şu ifadelere yer verildi: "Mahkemeler, bazen sadece belirli belgeleri düzenlemek için dosya açmakta ve bu durum önemli ölçüde zaman israfına yol açtığı gibi, masraf yapılmasına da sebebiyet vermektedir. Mahkemelere intikal eden bu tür işler, mahkeme önüne geldiğinde ister istemez yargısal prosedürün asgari aşamalarının izlenmesini zorunlu kılıyor. Yargının iş gücünün azaltılması ve gerçekten yargısal bir faaliyet sayılmayan işlerin yargı organlarının görevleri dışına çıkarılması son yıllarda en çok üzerinde durulan konularından biridir. Tespit veya belge verilmesi niteliğindeki bir çok işlem yargı organlarında önemli bir iş yükü oluşturmaktadır. Mahkemelere bırakılmış olan bazı iş ve işlemlerin mahkemelerin görevleri dışına çıkarılması bir çok yönden hem gerekli, hem yararlı olacaktır." Gerekçede; mahkeme dışına çıkartılan işlemlerin noterlere bırakılması sonucu hukuki yönden eksiklik olmaması için, bu işlemlerin bizzat noterler tarafından yapılacağı vurgulanırken, noterin bulunmadığı zamanlarda ancak hukuk fakültesi mezunu bir noter görevlisi ya da stajyerin işlem yapmasına imkan tanınıyor.