Akademisyenlerin emeklilik düzenlemesi herkesi kapsıyor mu?

Bilindiği üzere, 01 Temmuz 2017 tarih ve 30111 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7033 sayılı Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nda önemli düzenlemeler yapıldı. Bunlardan birisi öğretim elemanlarının emeklilik yaş haddinin 75'e çıkartılmasıydı.

Bu yazımızda, bu konu ile ilgili bazı değerlendirmelerde bulunacağız.

Kanuni düzenleme sonucunda 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 30 uncu maddesi; "Geçici 55 inci maddenin ikinci fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla, yaş haddini dolduracakları tarihten önce başvurmuş olup sözleşme tarihi itibarıyla öğretim üyesi kadrolarında bulunanlardan yükseköğretim kurumlarınca belirlenen bölüm ve programlarda görevlerinde kalmalarında fayda görülenler, yükseköğretim kurumunun teklifi ve Yükseköğretim Kurulunun onayı ile emeklilik yaş hadlerini doldurdukları tarihten itibaren, yetmiş beş yaşını geçmemek üzere emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanıncaya kadar birer yıllık sürelerle sözleşmeli olarak çalıştırılabilirler. Bunlarla, net tutarı, en son bulundukları kadroları için öngörülmüş olan gösterge, ek gösterge, taban ve kıdem aylıkları, üniversite ödeneği, yükseköğretim tazminatı, eğitim öğretim ödeneği, geliştirme ödeneği, makam ve görev tazminatları ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 9 uncu maddesinde belirlenmiş olan ek ödemenin toplamından ilgili mevzuatı uyarınca vergi ve diğer kesintiler yapıldıktan sonra kalan net tutarı geçmemek üzere belirlenecek ücret üzerinden sözleşme yapılır. Bunların sigortalılık veya iştirakçilik ilişkisi önceki kadro unvanları esas alınmak suretiyle devam ettirilir. Öğretim üyelerinin tabi olduğu yasak, ödev ve sorumluluklar ile disipline ilişkin hükümler bu şekilde çalıştırılanlar hakkında da uygulanır. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenir." şeklinde değiştirilmiştir.

Buna göre yasal düzenlemede de ifade edildiği gibi öğretim üyelerinin bu hüküm ışığında 75 yaşına kadar çalışabilmeleri için Yükseköğretim Kurulunca bazı öncelikli alanların (bölüm ve programların) belirlenmesi ve üniversitelerle paylaşılması gerekmektedir.

Örneğin, ülkemizin öncelikli alanlarında yer alan ve ciddi sayıda öğretim üyesi açığı bulunan Hukuk programında bir öğretim üyesi 67 yaş haddini doldurmadan önce görev yaptığı yükseköğretim kurumuna müracaat etmesi halinde ilgili üniversitenin tekliği ve Yükseköğretim Kurulunun onayı ile birer yıllık sözleşmeler çerçevesinde 75 yaşına kadar görevine devam edebilecektir.

Ancak, artan üniversite sayısı sonrası her alanda öğretim üyesi ihtiyacı olduğu dikkate alındığında Yükseköğretim Kurulu tarafından sözleşmeli öğretim üyesi çalıştırılmasında bölüm-program kısıtlaması yapılacağını düşünmüyoruz.

Sadece sözleşmeli olarak çalışacak öğretim üyelerine ödenecek ücret tutarları ile ilgili usul ve esasların Yükseköğretim Kurulunca belirlenerek uygulamanın yakın zamanda hayata geçmesi beklenmektedir.

Yavuz Selim KAPLAN