Mortgage, konut sorununu çözmekten uzak
Mimarlar, mortgage (tutsat) düzenlemesinin konut sorununu çözmekten uzak olduğunu vurgulayarak, öncelikli sorunun yapı stokunun sağlıklı hale getirilmesine yönelik politikaların geliştirilmesi olduğuna işaret ettiler.
TMMOB Mimarlar Odası'ndan yapılan açıklamada, özellikle kentlerde depreme yönelik sağlıklaştırma sorunlarının acil çözüm beklediğine dikkat çekildi. Açıklamada, mortgage olarak bilinen ?Konut Finansman Sistemine İlişkin Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun?nun bu temel anlayıştan ve Türkiye'nin konut sorununu çözmekten uzak olduğu ifade edildi.
Sistemin kredi kullanıcılarının haklarını esas almadığı belirtilen açıklamada, sistemin paranın güvencesini esas alan bir yapıda olduğu anlatıldı.
TAPLUMSAL MAĞDURİYET OLUŞUR
Türkiye'nin ekonomik koşullarının sistemin uygulanmasına elverişli olmadığı ifade edilen açıklamada, kredi kullanımı sırasında bireysel ve toplumsal mağduriyetlerin oluşabileceği hatırlatıldı.
Gayrimenkul değerleme alanı ve bu alana ilişkin düzenlemelerin konuyla ilgili mesleklerin ve onların bağlı olduğu odaların yetkisinde olması gerektiği belirtilen açıklamada, yasa kapsamında kurulacak alanların mantığı, bilimsel dayanağı ve hukuku bulunmayan gayrimenkul değerleme uzmanları birliğine bırakıldığına dikkat çekildi. Açıklamada, bu durumun Anayasa'ya ve ilgili yasalara aykırı olduğu vurgulandı.
Açıklamada, nüfusun kontrol edilemez bir şekilde arttığı ve kırsal nüfusun kentlere göçü nedeniyle giderek artan konut ihtiyacının çözümü için özellikle sektörün mucize olarak sunduğu sistemin, Türkiye'nin konut sorununu çözmekten uzak olduğu vurgulandı. Açıklamada, sistemin uygulanabilmesinin temel koşulu olan düşük enflasyon, buna bağlı düşük faiz, güçlü istikrarlı ekonomi, sürekli istihdam ve alım gücü bulunmadığı anlatıldı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Mevcut ekonomide bankalar iki üç ay gibi kısa vadelerle mevduat toplayabilmekte, topladıkları mevduatları ise mevcut ekonomik verilere göre vadelendirerek çeşitli alanlarda kredi olarak kullandırmaktadırlar. Mortgage, konut finansmanı sisteminin esası 30 yıl gibi uzun vadeli borçlanmadır. Bu açıdan bakıldığında mevcut ekonomik koşullar değişmeden bankaların veya mortgage sistemi nedeniyle oluşacak aracı kurumların uzun vadeli konut finansmanı sağlaması mümkün değildir."