Asgari geçim indirimi iş barışını bozabilir
Vergi iadesi kalktı, yerine asgari geçim indirimi geldi. İndirimin, işvereniyle net ücretten anlaşan çalışanlara nasıl yansıtılacağı konusunda yasal boşluk var Maliye, "Özel hukuk alanına girmeyiz" diyor
Fiş biriktirerek vergi iadesi almayı kaldırıp yerine asgari geçim indirimini getiren uygulama, işvereniyle net ücret üzerinden sözleşme yapan çalışanların mağdur olmasına yol açabilecek. İşverenin geçim indirimini net ücret içinde göstererek çalışana ödememesi olasılığı üzerine formül arayan Maliye Bakanlığı hukukçuları, sonuca ulaşamadı.
Maliye Bakanlığı, konunun özel hukuk alanına girmesi nedeniyle asgari geçim indiriminin net ücretliye ödenmesini zorunlu hale getiremeyecek.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in vergi iadesini kaldıran, "Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunu" onaylamasının ardından gözler uygulamanın nasıl olacağına çevrildi.
Vergi yükü azalacak
Bakanlığın hesaplamalarına göre, mevcut düzenlemede yüzde 6.71 olan asgari ücret üzerindeki vergi yükü, evli ve 3 çocuklu bir çalışanda yüzde 0.88, evli 2 çocukluda yüzde 1.5, evli tek çocukluda yüzde 2.63, evli çocuksuzda yüzde 3.75, bekâr çalışanda ise yüzde 5.25'e düşecek. Evli ve 4 çocuklu bir asgari ücretlinin geliri vergi dışında kalacak.
Buna göre evli ve 4 çocuklu bir asgari ücretli yıllık 812 YTL asgari geçim indirimi alacak. Bu oran evli ve 3 çocukluda 765 YTL, evli 2 çocuklu çalışanda 759 YTL, evli 1 çocukluda 645 YTL, evli ve çocuksuz çalışanlarda 573 YTL, bekârlarda ise 478 YTL olacak. Ancak asgari ücretliye yansıyan bu iyileşmenin işvereni ile net ücret üzerinden anlaşma yapan çalışanlara da yansıyıp yansımaycağı belirsiz kaldı.
Mağdur etmeyin uyarısı
Vergi Konseyi'nin, "Asgari geçim indirimi net ücretliyi mağdur edebilir" uyarısı üzerine çalışma başlatan Maliye Bakanlığı, bu konuda bir düzenleme yapmanın mümkün olmadığını saptadı. İşverenle çalışan arasında serbest olarak imzalanan anlaşmaya kamunun müdahalesinin olamayacağı yönündeki hukuk görüşünden yola çıkan bakanlık, işverene, "Net ücretliye asgari geçim indirimini öde" diyemeyecek. Böylece asgari geçim indirimi büyük ölçüde işverene yarayacak.
Bakanlık yetkilileri, işvereniyle brüt ücret üzerinden anlaşan çalışanların maaşlarının daha yüksek vergi dilimine girerek yılın ikinci yarısından itibaren düşmeye başladığına dikkat çekti.
Net ücret alanların ise vergilerdeki artıştan etkilenmediğinin altını çizen yetkililer, "Yani vergi artışlarını işveren karşılayarak çalışanına net bir ücret veriyor. İşvereni asgari geçim indirimini ödemeye zorlayacak bir hukuki yapı yok. Ancak çalışana geçim indiriminin ödenmesi konusunda bilinçlendirme kampanyaları yapılabilir" dedi.