Fiş almayana ceza başladı
Kazım Yılmaz'ın Vatan'daki yazısı
Maliye'nin hazırlıkları tamam. Fiş almayan tüketiciye ceza kesmeye başlıyor. Artık bir dükkanın ya da büfenin önünde Maliye'nin memuru sizi çevirecek ve "Fiş aldınız mı?" diye soracak. Almadıysanız hemen tutanak tutacak ve siz 27.80 YTL cezaya çarptırılacaksınız.
Daha önce belge almayan tüketiciye ceza kesilmesi için belge almadığının denetim elemanları tarafından tespit edilmesi gerekiyordu. Denetim elemanları da bununla uğraşmadıkları için kanun fiilen uygulanmıyordu. Vergi iadesi kaldırılırken bu cezayı kesmenin kolaylaştırılması için Gelir İdaresi Başkanlığı'na yetki verdi.
Denetimler başlıyor
Gelir İdaresi Başkanlığı bu yetkisini kullandı ve gerekli düzenlemeyi yapan genel tebliği yayımladı. Tebliğle yoklama yapmaya yetkili memurların tamamı, mükellef olmayanların satın aldıkları mallar ya da hizmetler için belge alınmadığına ilişkin tespitleri yapma hususunda yetkili kılındı. Bundan sonra yoklama yapmaya yetkililer tarafından yapılan denetimler sonucu belge alınmadığına ilişkin olarak nihai tüketiciler nezdinde düzenlenen tutanaklara dayanılarak özel usulsüzlük cezası kesilecek.
Belge alınmadığına ilişkin tespit tutanağının belge almayanlara verilen örneği, ceza ihbarnamesi yerine geçecek. Ceza esasen tutanağın alıcıya verildiği tarihten itibaren 30 gün içinde, tespitin yapıldığı yeri yetki alanı içerisinde bulunduran vergi dairesine ödenecek. Ancak ceza kesilenler, cezayı tutanağın kendilerine verilen örneğini ibraz etmek ve tutanakta belirtilen vergi dairesini belirtmek suretiyle başka bir vergi dairesine de ödeyebilecek.
Tebliğde cezaya karşı dava açılabileceği belirtilmiyor fakat bu cezaya karşı da 30 gün içinde dava açmak mümkün. Tutanakta yazılı vergi dairesine dilekçe ile başvurulur ve ödenirse cezanın üçte biri kalkacak. Üçte ikisi ödenecek.
Sakız alan ne yapacak?
Daha önce sadece satıcıya ceza kesiliyordu. Bu defa yoklama memurları hem satıcı hem alıcı hakkında tutanak düzenleyecek. Tüketicilere de 27.80 YTL ceza kesilecek. Ceza aldığınız mal veya hizmetin değerine göre değişmiyor. Tasarı Meclis'te iken 14.2.2007 tarihindeki yazımda "25 kuruşluk sakız alana 28 YTL ceza" diye yazdım. İşte şimdi uygulamaya girdi. Bahsettiğim yazıda küçük çocukların ceza ehliyeti olmadığına göre, onlar sakız için fiş almazlarsa ceza ödeyip ödemeyeceklerinin açık olmadığını yazdım ve ceza hukukçularının açıklamalarını beklediğimizi belirttim. Kimseden ses çıkmadı. Hırsızlık yapanlar cezalandırılmazken sakıza fiş alamayan çocuklara ceza kesilirse biraz komik olacak.