İlk günden üç kararnameyle yeni sistemin teşkilat yapısı oluşturuldu

Türkiye'yi şahlandıracak Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi uygulamaya girdi, devletin çarklarını kilitleyen bürokratik hantallık bir günde kırıldı. Hizmet, yatırım, icraat ve devlet yönetimini hızlandıracak yeni sistemin avantajları Başkan Erdoğan tarafından hayata geçirilerek, anında pratiğe yansıdı.

24 SAATTE TEMEL OLUŞTU

Daha önce haftalara yayılan ve yoğun bürokrasi gerektiren kritik düzenleme ve atamalar, anayasaya dayanan Başkanlık yetkisini kullanan Erdoğan'ın aldığı kararlarla süratle tamamlandı. Başkan Erdoğan, ilk 24 saatinde yayımladığı üç kararname ile yeni sistemde Cumhurbaşkanlığı'na bağlı görev yapacak kurum ve kuruluşların teşkilat ve atama yapılarını oluşturdu.

AYLAR SÜREN YAŞ BİTTİ

Başkanlığını yapacağı Kabine'yi açıklayan Erdoğan, yeni Kabine'de Milli Savunma Bakanı olan Hulusi Akar'dan boşalan Genelkurmay Başkanlığı'na da jet hızıyla atama yaptı.

Daha önce aylar süren hazırlık ve YAŞ toplantısı gerektiren atamalar, "Başkomutan" sıfatı da taşıyan Başkan Erdoğan tarafından bürokrasiye takılmadan gerçekleşti. YAŞ kaldırıldığı için TSK'da terfilerin nasıl yapılacağına ilişkin düzenleme içeren kararname de yayımlandı.

16 BAKANLIĞIN YETKİLERİ

Yeni sistemde doğrudan Başkan Erdoğan'a bağlı görev yapacak kritik kurumların teşkilat yapıları da aynı hızla oluşturuldu. Sayıları 16'ya indirilen bakanlıkların görev ve yetkilerine ilişkin kararname de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Cumhurbaşkanı Yardımcılığı görevine ilişkin mevzuat da bürokrasiye takılmadan tamamlandı. Doğrudan Başkan Erdoğan'a bağlı görev yapacak Ofis ve Kurullar da dün yayımlanan kararnameyle oluşturuldu. Eski sistemde haftalar, aylar, gerektiren ve TBMM'de kavgalı oturumlara sebep olan düzenlemeler bir günde tamamlandı. Devlet mekanizmasının paslanmış dişlileri sonlanarak harekete geçiren yeni sistem icraatlara da yansıyacak.

YENİ SİSTEMİN İLK KARARNAMELERi

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne dair üç ayrı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, "1" numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nde, Cumhurbaşkanlığı teşkilatı hakkındaki düzenlemeler yer aldı. "2" numaralı kararnamede bazı kamu kurum ve kuruluşlarına ait kadro ve pozisyonların ihdası, iptali ve kullanımına dair esas ve usuller belirlendi. Üst kademe kamu yöneticileri ile kamu kurum ve kuruluşlarında atama usullerine dair usul ve esaslar ise "3" numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nde düzenlendi.

Karargah'ta Yaşar Güler dönemi

Orgeneral Hulusi Akar'ın Milli Savunma Bakanlığı'na getirilmesinin ardından boşalan Genelkurmay Başkanlığına, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Yaşar Güler atandı. Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Ümit Dündar, Genelkurmay 2. Başkanlığı'na ise Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanı Korgeneral Metin Gürak getirildi. TSK'da albaylıktan tuğgeneral, tuğamiral rütbelerine terfilerle generallik ve amirallikte bir üst rütbeye atamalar Cumhurbaşkanı tarafından yapılacak. Genelkurmay Başkanı, orgeneral ve oramiraller arasından 4 yıl görevde kalacak.

Jandarma terfileri 30 Ağustos'ta

İçişleri Bakanlığı Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında'ki muvazzaf subayların terfileri de her yıl 30 Ağustos Zafer Bayramı günü Başkan tarafından yapılacak.

Artık Devlet Başkanı

"1" numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre, Cumhurbaşkanı devletin başı ve yürütme yetkisi Başkan'a ait olacak. Cumhurbaşkanı Devlet Başkanı sıfatıyla Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Türk milletinin birliğini temsil edecek, anayasanın uygulanmasını, devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını temin edecek. Cumhurbaşkanı, yetkilerinden bir kısmını gerektiğinde astlarına devredebilecek.

Beştepe'ye bağlı ofisler kuruldu

Cumhurbaşkanlığına bağlı, özel bütçeli, kamu tüzel kişiliğini haiz, İdari ve mali özerkliğe sahip, Dijital Dönüşüm Ofisi, Finans Ofisi, İnsan Kaynakları Ofisi ve Yatırım Ofisi kuruldu. Dijital Dönüşüm Ofisi, kamunun dijital dönüşümünü koordine edecek, milli teknolojinin geliştirilmesi ve bu kapsamda farkındalık oluşturmak amacıyla gerekli projeler geliştirecek, öncelikli proje alanlarında yapay zeka uygulamalarına öncülük edecek, siber güvenlik ve bilgi güvenliğini artırıcı projeler geliştirecek. Finans Ofisi, ulusal ve uluslararası bankacılık ve finans sektörünü izleyecek ve analizler yaparak raporlayacak. İnsan Kaynakları Ofisi, Türkiye'nin insan kaynakları envanterini çıkaracak ve ihtiyaç duyulan alanlarda yetenek gelişim faaliyetlerini yürütecek. Yatırım Ofisi ülkenin ekonomik kalkınmasında gereksinim duyulan yatırımların artırılmasına yönelik çalışmalar yürütecek.

Vekalet en yaşlı başkan yardımcısında

Cumhurbaşkanlığı makamının herhangi bir nedenle boşalması halinde, yenisi seçilinceye kadar en yaşlı Cumhurbaşkanı yardımcısı Cumhurbaşkanlığına vekalet edecek ve Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanacak. Cumhurbaşkanının hastalık ve yurtdışına çıkma gibi sebeplerle geçici olarak görevinden ayrılması hallerinde, Cumhurbaşkanının görevlendirdiği yardımcısı Cumhurbaşkanına vekalet edecek. Cumhurbaşkanı Yardımcıları özel kalem müdürleri, Cumhurbaşkanı Yardımcılarının resmi ve özel yazışmalarını yürütecek.

POLİTİKA KURULLARI OLUŞTURULDU

Cumhurbaşkanlığı bünyesinde yer alacak Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları, Eğitim ve Öğretim Politikaları, Ekonomi Politikaları, Güvenlik ve Dış Politikalar, Hukuk Politikaları, Kültür ve Sanat Politikaları, Sağlık ve Gıda Politikaları, Sosyal Politikalar ve Yerel Yönetim Politikaları Kurulları kuruldu. Kararnameyle kurul başkanları, başkanvekilleri, üyeler ile kurulların genel görev ve yetkileri de belirlendi. Cumhurbaşkanı, kurulların başkanı olacak, kurullar en az üç üyeden oluşacak ve kurul üyeleri Cumhurbaşkanınca atanacak. Görev alanlarına giren konularda kamu kurum ve kuruluşlarına görüş verecek kurullar, görev alanlarına giren konularda Bakanlıklar, kurum ve kuruluşlar, sivil toplum ve sektör temsilcileri, alanında uzman kişiler ve ilgili diğer ilgililerin görüşünü alarak uygulanan politikaları ve gelişmeleri izleyecek, yapılan çalışmalarla ilgili Cumhurbaşkanı'na rapor sunacak.

İşte Beştepe'ye bağlı kurumlar

Kararname ile Cumhurbaşkanlığına bağlı olup kanunları Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerindeki hükümlere tabi olan kurum ve kuruluşlar belirlendi. Buna göre, Devlet Arşivleri Başkanlığı, Devlet Denetleme Kurulu, Diyanet İşleri Başkanlığı Genelkurmay Başkanlığı,

İletişim Başkanlığı, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve Türkiye Varlık Fonu, Cumhurbaşkanlığına bağlı olacak.

Türkiye 'özel temsilci' görevlendirecek

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, AB Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin gibi yurtdışında özel bir görevin ifası geçici olarak "özel temsilci" görevlendirilebilecek. Görevlendirme büyükelçi ve elçilerin yanı sıra bazı geçici görevler için bu unvanı taşımayanlar için de yapılabilecek.

Hastaneler 6 ayda bir değerlendirilecek

Sağlık Bakanlığı'na bağlı sağlık kuruluşları 6 veya bir yıllık sürelerle değerlendirmeye tabi tutulacak. Değerlendirme sonuçlarına göre, hastaneler yukarıdan aşağıya doğru (A), (B), (C), (D) ve (E) şeklinde gruplandırılacak. Hastanelerin ağırlıklı ortalaması, il düzeyinde hastanelerin grubunu belirleyecek.

İlaç fiyatlarını Başkan belirleyecek

İlaç fiyatlarının tespitine ilişkin usul ve esaslar, Bakanlığın teklifi üzerine Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek. İlaçla ilgili son dönem gelişmeleri arasında, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın akciğer kanseri başta olmak üzere birçok hastalığın tedavisinde kullanılan 18 adet ilacı geri ödeme listesine alması yer alıyor.

Osman Nuri CERİT