Enflasyona yarayan ÖTV otomobili yolda bıraktı
KDV ve ÖTV destekleri kasım ayında enflasyonun düşük gelmesine katkı sağladı. Ancak canavarın ateşini düşüren çifte hamle, otomotive beklenen etkiyi yapmadı. Canlanması beklenen otomobil ve hafif ticari araç pazarı geçen ay yüzde 42 oranında daraldı. Desteklerin etkisi sınırlı olunca umduklarını bulamayan bayiler toplamda 58 bin 204 araç satabildi
Otomobil ve hafif ticari araç pazarı kasım ayında yüzde 42 daraldı. Toplamda 58 bin 204 araç satıldı. Yapılan KDV ve ÖTV destekleriyle pazarın bir hayli canlanması beklenirken, araç kredilerindeki yüksek faiz sorunu satışlarda da istenilen etkiyi yaratmadı. Vergi indirimlerinin kasım ayı enflasyonuna yaradığı görüldü. 1.44 olan enflasyonun sadece 0.86'lık kısmını otomobil fiyatları oluşturdu.
Türk otomotiv sektörü iç pazarda zor günler geçirirken, özel tüketim vergisi (ÖTV) ve katma değer vergisi (KDV) destekleriyle nefes alacağı tahmin ediliyordu. Bir nebze de olsa bu destek bazı markalara yaradı. Ama toplam pazar daralmadan yine kaçamadı. Bunun önündeki en büyük engel ise yüksek kredi oranları oldu. Ekim ayında otomobil ve hafif ticari araç satışları yüzde 76,5 daraldı. Bu sektör için büyük kayıp olarak kayıtlara geçti. Ardından otomobil ve hafif ticari araçlarda ÖTV ve KDV indirimi gerçekleşti. Otomobillerdeki ÖTV oranı 15 puan düştü. Hafif ticari araçlarda ise KDV yüzde 18'den yüzde 1'e indirildi. Buna markaların yıl sonu indirimleri eklenince sıfır araç fiyatları neredeyse 70 bin lira geriledi. Showroomlar doldu taştı. Bazı bayilerde satacak araç kalmadı. Herkes iç pazarın büyük bir ivme yapmasını beklerken Kasım 2018 rakamları Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) tarafından açıklandı. Toplam pazarda kasım ayında 58 bin 204 araç satıldı. Bu rakam geçen yılın kasım ayında 100 bin 859 düzeyinde bulunurken, otomobil ve hafif ticari araç pazarının yüzde 42.29 küçüldüğünü ortaya koydu. Kasımda bir önceki yılın aynı ayına göre otomobil satışları yüzde 39.17 azalarak 46 bin 204'e geriledi. Kasım 2017'de ise bu küçülme 2016'ya göre yüzde 17 olmuştu. Tüm bu rakamlar karşılaştırıldığında gözler önceki günlerde açıklanan enflasyon verilerine döndü.
Türkiye'nin kasım ayı enflasyonu 1.44 puan olarak açıklandı. Enflasyondaki bu düşüşe en büyük etkiyi ise otomobil satışlarının yaptığını belirtmiştik. Benzinli ve dizel otomobillerin satışındaki KDV ve ÖTV desteği 1.44'lük enflasyonda 0.86 puana denk geldi. Böylece otomobil ve hafif ticari araç satışlarındaki vergi indiriminin sadece enflasyona yaradığı görülüdü. Satışlarda kasım ayında da daralma kaçınılmaz oldu.
İNDİRİM TİCARİYE DE UĞRAMADI
Kasım 2018 döneminde hafif ticari araç satışları da düştü. Ticari modellerin satışları yüzde 51.81 daralarak, 12 bin adede geriledi. Otomobil ve hafif ticari araç satışları, Ocak-Kasım 2018'de geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 33.75 azalarak 543 bin 231 düzeyinde gerçekleşti. Toplam pazarda geçen yılın 11 ayında 819 bin 954 satış yapılmıştı. Bu yılın 11 ayında 2017'nin aynı dönemine göre otomobil satışları yüzde 31.71 azalarak 425 bin 478, hafif ticari araç satışları ise yüzde 40.19 gerileyerek 117 bin 753 olarak kayıtlara geçti.
ALİ YILDIRIM/KARAR