Emre itaatsizlikte hizmet yerini terk etmeme cezası

Anayasa Mahkemesi, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) Disiplin Kanunu'nun 19. maddesindeki, emre itaatsizlik nedeniyle verilen hizmet yerini terk etmeme cezasının iptal istemini reddetti.

Anayasa Mahkemesinin Resmi Gazete'de yayımlanan kararına göre, emre itaatsizlik nedeniyle hizmet yerini terk etmeme disiplin cezası alan bir kişi, cezanın iptali istemiyle dava açtı.

Davaya bakan Zonguldak İdare Mahkemesi, itiraz konusu kuralın Anayasa'ya aykırı olduğu kanısına vararak, iptali için Anayasa Mahkemesine başvurdu.

İdare Mahkemesinin başvurusunda, TSK Disiplin Kanunu'nun 19. maddesindeki, hizmet yerini terk etmeme disiplin cezasının kişi özgürlüğünü kısıtladığı ve Anayasa'ya aykırı olduğu savunuldu.

Başvuruyu esastan görüşen Anayasa Mahkemesi, düzenlemeyi Anayasa'ya uygun bularak, iptal istemini reddetti.

Yüksek Mahkemenin kararında, TSK Disiplin Kanununda öngörülen cezai yaptırımların amacının, askeri disiplini korumak ve sürdürmek olduğu belirtildi.

Kararda, hizmet yerini terk etmeme cezasının, personelin mesai bitiminden sonra görev yaptığı yerden ayrılmayıp, resmi daire, kışla, eğitim alanları ile diğer yerlerdeki hizmetine devam etmesi şeklinde tanımlandığı aktarıldı.

Cezaya çarptırılan asker kişinin bir odaya kapatılması ve hareket özgürlüğünün dar bir çerçeve ile kısıtlanmasının söz konusu olmadığı vurgulanan kararda, bu nedenle cezanın oda hapsi olarak nitelendirilemeyeceği kaydedildi.

Kuralın, hürriyet bağlayıcı bir yaptırım olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı belirtilen kararda, şu tespitler yapıldı:

"Hizmet yerini terk etmeme disiplin cezasının verilmesini gerektiren emre itaatsizlik disiplinsizliğini oluşturan eylemler, bu eylemleri gerçekleştirenlere uygulanacak disiplin cezası, bu cezayı vermeye yetkili birimler, cezanın süresi ve yerine getirilme şekli açık, net, anlaşılır şekilde düzenlendiğinden, kuralda hukuki belirsizlik de söz konusu değildir. Bu nedenle düzenleme suçların ve cezaların kanuniliği ilkesine de aykırı bulunmamaktadır."