Seçimde kim ne vaat ediyor. İşte karşılaştırmalı tablo...
Herkesin kafası karışık, seçim apar topar geliyor da seçmen kimin ne dediğini tam bilemiyor. Halbuki net bir resim görmek istiyor. Bu yüzden, çarşıda pazarda, aile toplantılarında, gazetelerin manşetlerinde tartışılan, hayatımızı değiştirecek en temel konuları topladık. Partilerin seçim beyannamelerine, mitinglerde ve basın toplantılarında söylediklerine göre kim ne diyor, nerede duruyor çıkarttık. İşte 2007 Seçimi için bir seçmen rehberi.
CHP |
GP |
DP |
MHP |
AKP |
DTP |
|
Avrupa Birliği |
AB'ye girme çabası sürecek |
Eğer üyelik yokuşa sürülüyorsa özel statü ortaklığı zorlanacak. O da olmuyorsa müzakereler sona erdirilecek, Gümrük Birliği'nden de çıkılacak |
AB'ye tam üyelik temel vizyon. Ama AB ile ilişkilerimizde mütekabiliyet ve onurlu devlet olma, en önemli ilkemiz. AB dışında seçenekler de değerlendirilecek |
İlişkiler hemen düzelmediği takdirde AB süreci sonlandırılacak |
AB'ye girme çabası sürecek, müzakereler açılmasa da reformlar devam edecek |
AB'ye girme konusunda her şey yapılmalı |
Türban |
Kamusal alanda türbana karşı |
Türkiye'nin böyle bir sorunu yok, gündemimizde de böyle bir madde yok diyor |
Bu ülkenin imam hatipli çocukları, başörtülü kızları bizim evladımız. Sorunlarını da el birliğiyle çözeriz, diyor üniversitede türbanın serbest olacağını söylüyor |
Çözeceğiz, türban namusumuzdur diyor ama bir belirsizlik var. Kah türban serbest olsun diyor, kah türban değil, Anadolu tipi başörtüsüne itirazımız yok diyor |
2002'de kesin çözeceğiz demişlerdi. Bu kez bir vaadi yok, seçim beyannamesinde adı geçmiyor |
Bu konuya hiç girmiyor |
Terörle mücadele |
Gerekli siyasi irade gösterilecek. Bu mücadelenin ekonomik, siyasi, dış politika boyutu olacak |
Türk Silahlı Kuvvetleri'ne bu konuda kayıtsız şartsız, içeride ve dışarıda gereken desteği vereceğiz |
Vaadi, üç ayda kontrol altına alınacak, bir yılda tümüyle bitecek. PKK'lı teröristler için dağda silahla gezeceklerine düz ovada siyaset yapsınlar demişti |
İstihbarat ağı güçlendirilecek. Bölgede teröristlerin faydalandığı kaynaklar kurutulacak. Su, gıda, elektrik ambargosu uygulanacak. Öcalan F tipine gönderilecek |
Milli Güvenlik Kurulu'na her türlü meşru olanaklar verilecek |
Terörün bir Kürt sorunu olmadığını, Kürt sorunun taraflarının hepsinin eli silahlı olmadığını söylüyor |
Irak'a operasyon |
Baykal operasyondan yana, partinin Güneydoğu milletvekilleri karşı |
Operasyondan yana |
İhtiyaç olursa her yere gireriz ama şu anda Türkiye'nin operasyona ihtiyacı yok diyor |
Mutlaka sınır ötesi operasyon yapılmalı |
Terör içeride bitti mi ki Irak'a gidiyoruz, diyor |
Operasyona kesinlikle karşı |
İşsizlik |
Kamu desteğine muhtaç aileler muhtarlar aracılığıyla belirlenecek. Vatandaşların iş bulmasını sağlamak için bilgi, donanım gibi gereksinmeleri de karşılanacak |
Her işsize 350 YTL maaş vaadi |
Yerel Mukayeseli Üstünlükleri Değerlendirme adlı programla el işleri, ateşli silahlar, kesici aletler ve benzeri uzmanlaşmış konularda destek verilecek |
İşsiz aile reislerine her ay 200 YTL. Meslek okulundan mezun kendi işini kurmak isteyen gençlere Halk ve Ziraat bankasından düşük faizli uzun vadeli kredi verilecek |
"Gençler İşadamı Oluyor" programı başlatılacak. İşgücü piyasasında İŞKUR'un tekel yetkisi kaldırılarak özel istihdam büroları açılacak |
Savaşacağız diyor, somut bir proje sunmuyor |
Özelleştirme |
Ziraat Bankası özelleştirilmeyecek. Halk Bankası, esnaf ve KOBİ'ler ulusal ihtisas bankasına dönüştürülecek. Bankaların tümünün yabancılara satılması yanlış |
İktidara geldikten 9 ay sonra bütün özelleştirme işlemlerini tamamlayacaklarını söylüyor. IMF ile yeni anlaşma yapmayacak. Borçları ödeyerek IMF'yi ülkeden kovacaklar |
IMF ile stand-by yapılmayacak. Yerli ve yabancı iş sahiplerinin bir bütün olarak kurumsal yönetişim ilkelerine uygun, saydam bir ortamda faaliyet göstermelerini sağlayacak |
Blok satış yerine halka arz yöntemi uygulanacak. Süreç şeffaf olacak. Devlet tekellerinin yerini özel sektör tekellerinin alması engellenecek |
Halk Bankası başta olmak üzere kamu bankalarının özelleştirilmesi çalışmaları tamamlanacak. Elektrik üretim ve dağıtımın özelleştirilmesinde yeni düzenlemeler |
Belirgin bir politikası yok |
Yabancılara mülk satışı |
Yasanın tekrar düzenlenmesi gerektiğini, bu haliyle mülklerin yabancılara peşkeş çekildiğini söylüyor |
Yeni düzenlemeler yapılmalı |
Yeni düzenlemeler yapılmalı |
Vatan elden gidiyor hissiyatında. Milli güvenliği tehdit etmeyecek şekilde, sınırlar ayrı ayrı belirlenecek. Uzun süreli kullanım hakkına ilişkin esaslar yeniden düzenlenecek |
2005'te çıkardıkları yasada belirtilen sınırlar içinde bir sakınca görmüyor |
İlgilenmiyor |
Yeşil kart |
Yeşil karta son. Sağlık alanında nüfus cüzdanı tek belge olarak kullanılacak. Sağlık primini ödeyemeyecek olan vatandaşların primini devlet üstlenecek |
Belirgin bir politikası yok |
Sağlık hizmetleri tek ve zorunlu ulusal sağlık sigortası kapsamına alınacak |
Sağlık sigortası bütün ülkeye yayılacak, sağlıkçıyla hasta arasındaki para alışverişi son bulacak |
Kalkmayacak. Genel sağlık sigortası sistemi getirilecek. "Medula" projesi ile hastaneler ve sosyal güvenlik kurumları arasında işlemler online olarak yapılacak |
Belirgin bir politikası yok |
Dokunulmazlık |
Düşünce ve ifade özgürlüğü ile sınırlandırılacak. Görevlerinde suç işleyen bakanlar hesap verecek. Siyasi Ahlak yasası çıkarılacak. Milletvekilleri mal beyanı yapacak |
Sadece kürsü dokunulmazlığı kalacak |
Kürsüyle sınırlandırılmalı |
Yasama faaliyetleri dışında kaldırılacak. Milletvekilleri, belediye başkanları, üst düzey görevlilerin görev öncesi ve sonrasında mal bildirimleri kamuoyuna açıklanacak |
Dokunulmazlık konusunu bir paket olarak değerlendiriyor. Kaldırılacaksa sadece milletvekillerinin değil asker, savcı ve emniyet mensuplarının da dahil edilmesini istiyor |
Bu konuda bir açıklaması yok |
Cumhurbaşkanı |
367 oyla Meclis tarafından seçilmeli, partiler aralarında uzlaşmalı |
İki aşamalı olmalı, halk seçmeli. 5+5 olarak düzenlenmesine karşı |
Halk seçsin |
Meclis seçsin |
İki aşamalı seçim olmalı. Halk seçmeli. Süresi 5+5 olmalı. Cumhurbaşkanının yetkileri azaltılmalı, parlamenter sistem güçlendirilmeli |
Halk seçmeli, yetkileri sınırlandırılmalı |
Anayasa |
Anayasa'nın bugünkü halinden memnun |
Görüş bildirmiyor |
Sivil ve demokratik yeni bir anayasaya ihtiyaç var, diyor |
Devletin kuruluş ilkeleri, Türkiye'nin milli birliği ve milli değerleri korunarak gerçek bir "Toplum Sözleşmesi Belgesi" olacak şekilde geniş bir uzlaşma ile yenilenmeli |
Baştan yazılacak. Yeni anayasa kısa, açık ve sivil olacak |
Değiştirilmeli, ordunun siyasal yaşama müdahale araçlarının tamamı kaldırılmalı, sivil bir anayasa oluşturulmalı |
Kapkaç |
Semt karakolları oluşturulacak. Polise, etkin görev için her türlü olanak sağlanacak. Yakalanan kapkaççı ve hırsızların hemen tekrar sokağa bırakılmaları önlenecek |
Kapkaç suçlularının tutuklanmasını hükme bağlayarak şehirlerdeki asayiş sorununu 24 saatte çözeceğini vaat ediyor |
Asayiş sorununu 15 günde çözeceklerini iddia ediyorlar |
Güvenlik kameraları artırılacak. 22.00-06.00 saatleri arasında görev yapacak, teknik donanıma sahip güvenlik görevlileri istihdam edilecek |
Bilimsel esaslara göre çalışacak Suç Analiz Merkezi projesi uygulanacak. Böylece istihbaratın daha etkin koordinasyonu sağlanacak |
Bir projesi yok |
Yargı |
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu bağımsız bir yapı olacak. Kurulda, Adalet Bakanı ve Müsteşarı'nın yer almaması sağlanacak. AB standartlarına uygun adli kolluk oluşturulacak |
Saygın bir hukuk adamına bir yargı reformu hazırlattıklarını söylüyor |
Yasalar sadeleşecek, davaları karara bağlama süreci hızlanacak, Sayıştay'ın hesap denetleme mahkemesi vasfı korunacak ve kesinlikle bakanlıklar üzerinde bir politika denetimi yapmasına izin verilmeyecek |
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu seçimiyle ilgili yasa yeniden düzenlenecek. Bilgisayar programları ile mahkemeler, cumhuriyet savcılıkları ve kolluk kuvvetleri desteklenecek |
Yargı yetkisini kullanan kişi ve kurumların bağımsız ve tarafsız karar vermelerini kolaylaştıracak tedbirler almayı hedefleyen bir reform paketi hazırlandı |
Belirgin bir söylemi yok |
Mazot |
1.25 YTL |
1 YTL olacak |
1 YTL'nin altına düşecek |
1.25 YTL |
Diğer partilerin hesap bilmediğini, Türkiye'nin petrol kuyuları olmadığını söylüyor |
Bir vaadi yok |
301 |
Kalsın diyor. Yasanın tartışmayı değil hakareti suç saydığını, bunun da normal olduğunu söylüyor |
Belirgin bir tavrı yok |
Benzer hükümlerin Avrupa ülkelerinde de olduğunu, Türkiye'nin kendi ihtiyaçlarıyla evrensel hukukun ölçüleriyle bir denge kurması gerektiğini söylüyor |
Kaldırılmasına karşı |
Kalsın ama değişsin diyor. Bu konuda STK'lardan somut öneri bekliyor |
Kaldırılsın istiyor |
ÖSS |
Kaldırılacak. Zorunlu eğitim 10 yıl olacak. Lisenin son iki yılında öğrencilerin üçte biri üniversiteye yönlendirilecek |
Kaldırılacak |
Kalkmaz diyor. Mesleki-teknik eğitim mezunları iki yıllık ön lisans programlarına yönlendirilecek. Zorunlu eğitim 12 yıl olacak |
Kaldırılacak. Zorunlu eğitim 12 yıl. Yabancı dille eğitime izin verilmeyecek. Türklüğün ve İslam'ın değerlerini yaşayan ve yaşatan şahsiyetlerin hayatı ve felsefesi ilköğretim okullarında seçmeli ders olarak okutulacak |
Kalkmaz diyor. Zorunlu eğitim 12 yıl olacak. Öğrencilere kredi ve burslar artacak |
İlgilenmiyor |
YÖK |
YÖK'ün kaldırılması gerektiğini savunuyordu ama şimdi YÖK'le ortak eğitim reformu yapacaklarını söylüyor |
Bugünkü şartlarda YÖK'ün de görevini sürdürmesi gerekiyor diyor |
Yetkileri azaltılacak. Planlama, denetim ve akreditasyon organı haline getirilecek |
Yetkileri azaltılacak. YÖK standart belirleme, koordinasyon ve planlamadan sorumlu olacak |
Seçim beyannamesinde ters düştüğü ve halledeceğiz dediği YÖK'le ilgili bir başlık yok |
Kaldırılmasını istiyor |
Aile içi şiddet Töre cinayeti |
Kadına Karşı Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı hazırlanacak. Sığınma evleri yaygınlaşacak, ücretsiz danışmanlık, psikolojik destek ve yasal yardım yapılacak |
En çok kadın adayı olan parti ama aile içi şiddet ve töre cinayetleriyle ilgili belli bir proje sunmuyor |
Kesinlikle karşıyız. Anne toplumumuzda kutsaldır, kadın saygıya değerdir diyor ama somut projesi yok |
Kadına şiddeti yaratan sebepler ortadan kaldırılacak diyorlar ama nasıl, belli değil |
Aile içi şiddet, töre ve namus cinayetleri ile mücadelede 'sıfır tolerans diyor. Kadın konukevi sayısını yıl sonuna kadar 50'ye çıkartacağını söylüyor |
Projesi yok |