Yargı reformuna 9 başlıkta değerlendirme

Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı "Yeni yargı reformu strateji belgesi", Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) tarafından hazırlanan raporla 9 başlık altında analiz edildi. Raporda, "Yargı Reformu Strateji Belgesi hukukun üstünlüğü ilkesi doğrultusunda Türk adalet sisteminin demokratikleşme iradesinin bir yansımasıdır" denildi. Prof. Dr. Muharrem Kılıç tarafından hazırlanan "Türk Yargı Adaletinde Reform Perspektifi ve Politikalar" raporundaki değerlendirmeler şöyle:

Demokratik siyasal sistemin derinleştirilmesi adına, hak ve özgürlüklerin daha güvenceli hale getirilmesi ve geliştirilmesine yönelik hedefleri, belgenin insan hakları perspektifini ortaya koymaktadır.

Bağımsızlık, tarafsızlık ve şeffaflık ilkelerinin bir mesleki davranış ilkesi (ethos) olarak geliştirilebilmesi adına "yargı etiğinin güçlendirilmesi" temel hedeflerden birisi olarak belirlenmiştir.

İşte tüm detaylarıyla "Yargı reformu paketi"

İnsan kaynaklarının yalnızca niceliksel yönden değil, niteliksel açıdan da geliştirilmesi bu hedef kapsamında bir perspektif olarak belirlenmiştir.

"Yargıda Hedef Süre" uygulaması daha önceki belge döneminde başlatılmış olan yerinde bir uygulamadır. Yargıda bir iç zaman yönetimi öngören bu uygulama aracılığıyla sistemin şeffaflığının artırılması ve makul sürede yargılanma hakkının daha etkin biçimde korunması amaçlanmaktadır.

Belgede yıllardır ülke gündeminde yer alan bu meselenin çözülmesine ilişkin somut bir hedef öngörüsünün bulunması mesleki yetkinliğin temini adına umut vericidir.

Özellikle adli yardım sistemi içerisinde "kadın haklarına ilişkin uygulamaların geliştirilmesi" bir hedef olarak yer almaktadır. Bununla birlikte yaşlı olan yurttaşların adliyelerde hizmete erişimini "kolaylaştıracak önlemlerin alınması" hedeflenmektedir.

Belgede kovuşturma mecburiyeti ilkesinin katı biçimde uygulanması anlayışından feragat edilmesi, dünya genelindeki genel eğilime de uygun biçimde, oldukça isabetli bir reform politikası olarak görülmektedir.

Öngörülen sistemi yalınlaştırma ve etkili biçimde adalete erişimi mümkün kılma yönündeki somut hedeflerin yargıya olan güveni tesise de esaslı bir katkı sağlayacağını ifade edebiliriz. Bu anlayışın idari yargılama usulü açısından da öngörülmüş olmasını, oldukça isabetli bir hedef olarak kaydedebiliriz.

Belgenin sulh temelli çözüm uygulamalarını yargı adaleti sistemimizde geliştirme ve yaygınlaştırma yönlü perspektifi anlam kazanmaktadır.

BURAK ERDEM ÇELİK