1982 Anayasasının 83 maddesi değişti

183 MADDELİK 1982 ANAYASASI'NIN 83 MADDESİ DEĞİŞTİ

- 12 EYLÜL MADDELERİ HALEN ANAYASADA DURUYOR

ALİ ULURASBA

ANKARA (İHA) - 1982 Anayasası'nın şu ana kadar 83 maddesi değiştirilirken, hassas maddelere ise dokunulmadı. Cumhurbaşkanının yetkileri, YÖK'ün oluşumu ve yetkileri, Anayasa Mahkemesi, Danıştay, Yargıtay, Askeri Yargıtay, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, Sayıştay ve ekonomik hükümler değiştirilmeyen hükümler olarak Anayasa'daki yerini koruyor.

16 geçici ve 177 esas maddeden oluşan 1982 Anayasası'nın toplam 83 maddesi değiştirildi. Geçici maddeler dışında, askeri dönem anayasasından sivil anayasaya geçiş için değiştirilmesi gereken toplam 94 madde kaldı. Anayasanın sivilleşmesi için geçtiğimiz yıllarda da çok tartışılan Geçici 15. madde, siyasi partiler için sivilleşme kriteri haline geldi. Ancak bugüne kadar hiçbir iktidar bu maddenin tümüyle kaldırılması için öncülük yapmayı göze alamadı. Geçici 15. maddeyle ilgili en ileri adımı bugüne kadar

DSP-MHP-ANAP koalisyonu attı. Koalisyon hükümeti, Geçici 15. maddenin son fıkrasını kaldırarak, 13 Eylül 1980'den ilk seçimler sonrası kurulan TBMM Başkanlık Divanı'nın oluştuğu 6 Aralık 1983 tarihine kadar çıkarılan kanunların, kanun hükmünde kararnamelerin anayasaya aykırılığının ileri sürülemeyeceği hükmünü Anayasa'dan çıkardı.

12 EYLÜL MADDELERİ KALDI

Geçici 15. madde, 12 Eylül 1980 darbesi sonrasında kurulan Milli Güvenlik Konseyi'nin, Konsey döneminde kurulmuş hükümetlerin ve Danışma Meclisi'nin her türlü karar ve tasarruflarından dolayı haklarında cezai, mali veya hukuki sorumluluklarının iddia edilemeyeceğini ve bu maksatla herhangi bir yargı merciine başvurulamayacağı hükmünü içeriyor.

Bugüne kadar yapılan 83 maddelik anayasa değişiklikleri içinde ağırlıklı olarak siyasi haklar, kişi hak ve özgürlükleri ve sendikal haklara ilişkin hükümler yer aldı. Zaman zaman gündeme gelmesine rağmen Anayasa Mahkemesi'nin türban yasağına ilişkin kararlarına dayanak oluşturan maddelerden biri olan Anayasa'nın 24. maddesinin değiştirilip değiştirilmeyeceğiyle belli olacak.

1982 Anayasası'nın bugüne kadar değiştirilmemiş maddeleri içinde birçok tartışmalı hüküm de bulunuyor. Cumhurbaşkanının yetkileri, YÖK'ün oluşumu ve yetkileri, Anayasa Mahkemesi, Danıştay, Yargıtay, Askeri Yargıtay, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, Sayıştay ve ekonomik hükümler değiştirilmeyen hükümler oldu. Bu dönemde de bu hükümlerin değiştirilmesi için çalışmalar yapılacak. Tartışmalar ise şimdiden başladı.

ANAP döneminde 4 madde, DYP-SHP döneminde 16, DSP-MHP-ANAP döneminde 38 madde, AK Parti döneminde 25 maddede değişiklik yapılmıştı.