'Cezaevlerinde kapasite konusunda ciddi bir fazlalık söz konusu'

Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdür Yardımcısı Namık Kemal Varol, "Kültür Bakanlığı ile imzalanan protokol gereği hükümlü ya da tutukluların kitaptan yararlanma oranı 16 kat artacak. Hükümlü ve tutuklular bugün bir milyon kitaba erişebiliyorken, bu protokol gereği 16 milyon kitaba erişir hale gelecek." dedi.

İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Hükümlü ve Tutuklu Hakları Alt Komisyonu, AK Parti Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman başkanlığında bu dönemin ilk toplantısını yaptı.

Toplantıda, Bakırköy Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumu İnceleme Raporu'na ilişkin komisyon üyesi milletvekillerinin görüşleri alındı.

AK Parti Diyarbakır Milletvekili Oya Eronat, cezaevi ziyaretlerinde kapasite fazlasının genel bir sorun olduğunu, bir kişilik odalarda, ranzalarda 6 kişinin yattığına şahitlik ettiklerini vurguladı.

Eronat, görüş günlerinin, çocukların okul devamsızlığına karşı hafta sonu olması gerektiğini, sağlık konusunda özellikle sevk işlemlerinde uzun süre beklendiği yönünde şikayetler bulunduğunu, bazı sevk işlemlerinin 3-4 ayı bulabildiğinin söylendiğini aktardı.

Çalışma ortamı bulunan cezaevlerinde mahkumların daha mutlu olduklarını gördüklerini ifade eden Eronat, "Bunun bir motivasyon olduğunu düşünüyorum." dedi.

HDP Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş, sorunların çözümüne ilişkin önerilerin üstü kapalı bir şekilde yazıldığını öne sürdü.

Ziyaretlerde belirlenen sorunların çözüme kavuşturulamaması halinde yapılan ziyaretlerin anlamsız olacağını savunan Beştaş, "Görüşmelerde bize göre cezaevlerinde diyet yemek çıkarılmaması önemli bir sorundu. Çölyak hastası bir mahkum normal ekmeği yiyememektedir. Bu insanlar için diyet ekmek alınmalı ve yemekler de buna göre çıkarılmalıdır. Ayrıca, mahkumların tutuklandıkları illerin çok uzağındaki başka illere götürülmesi ailelerin görüş için her hafta binlerce kilometre yol katetmesine sebep olmaktadır. Bu uygulamanın sebebini gerçekten merak etmekteyiz." diye konuştu.

CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal da cezaevlerinde bulunan kitapların listesini talep ettiğini ancak bu talebinin hala karşılanmadığını söyledi.

Tanal, ayrıca, İstanbul Valiliği İl İzleme Kurulunun raporu ile Komisyon raporunda ciddi farklılıklar bulunduğunu ve bu durumun kendisini dehşete düşürdüğünü belirterek, yaşanan farklılıkların irdelenmesi gerektiğini ifade etti.

- "Bir personel başına 4 tutuklu ya da hükümlü düşmektedir"

Milletvekillerinin açıklamalarının ardından Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdür Yardımcısı Namık Kemal Varol, Komisyon üyelerine sunum yaptı.

Cezaevlerindeki doktor yetersizliği konusunda Sağlık Bakanlığı ile görüşme halinde olduklarını, mevcutta her bin kişiye bir aile hekimi görevlendirilirken yapılan görüşmelerin olumlu sonuçlanması durumunda her 700 kişiye bir aile hekimi görevlendirilmesinin hayata geçeceğini kaydeden Varol, şöyle konuştu:

"Türkiye genelinde kapasite konusunda ciddi bir fazlalık söz konusu. Kapasite fazlasının bulunduğu bir yerde tüm işlerin tıkır tıkır yürümesi beklenemez. Kadın cezaevleri özelinde şu an Silivri'ye 600 kişi kapasiteli bir cezaevi yapılıyor. Önümüzdeki yıl bu cezaevinin hizmete germesiyle Bakırköy'deki yoğunluk normale dönmüş olacak. Aynı şekilde Ankara Sincan'a da bir cezaevi yapılıyor. Bu cezaevindeki koğuşlar ev gibi olacak. İyileştirme çabalarımız devam etmektedir. Şu an bir personel başına 4 tutuklu ya da hükümlü düşmektedir. Avrupa standartlarında bu sayı 2'dir. Özellikle tatil günlerinde personel sayısı minimum seviyeye düşüyor. Güvenlik açığı ya da riske girmemek için kurumlar görüş günlerini buna göre ayarlıyorlar. Ayrıca cezaevlerine, çocuğun anne ya da babasını ziyarete hafta sonu gelmesi halinde görüş izni verilmesi talimatını verdik. Bu emri tekrarlayacağız."

Namık Kemal Varol, yayınlardan yararlanamama konusunda geçtiğimiz hafta Adalet Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı arasında bir protokolün imzalandığını, protokol uyarınca cezaevindeki hükümlü ve tutukluların halk kütüphanelerinden yararlanabilmesinin önünün açılacağını söyledi.

Kurumda kayıtlı 1 milyon kitabın bulunduğunu, bu kitaplardan yararlanma sayısının ise geçtiğimiz yıl rakamlarına göre 1 milyon 200 bin olduğunu anlatan Varol, "Kültür Bakanlığı ile imzalanan protokol gereği kitaplardan yararlanma oranı 16 kat artmış olacak. Yani hükümlü ya da tutuklular bugün bir milyon kitaba erişebilirken bu protokol gereği 16 milyon kitaba erişir hale gelecekler. Görevliler 15 günde bir talepleri toplayıp kitapları temin edecek, okunanları da toplayıp iade edecek. Bu durumu önemsiyoruz, dolayısıyla kitaba ve bilgiye erişim konusunda yaşanan sorunlar kökten çözülmüş olacak." diye konuştu.

Varol, mevzuata göre kelepçeli muayenenin tamamen doktorun inisiyatifinde olduğunu, çıplak arama hususunun da bir zorunluluktan kaynaklandığını ifade etti.

Çıplak aramanın, kişinin kuruma ilk girişinde yapılan bir uygulama olduğunu belirten Varol, bunun da tamamen güvenlikten kaynaklandığını sözlerine ekledi.

Öte yandan Komisyon, gelen dilekçeler ışığında 8 Kasım Cuma ve 9 Kasım Cumartesi günleri Elazığ ve Diyarbakır cezaevlerini ziyaret etme kararı aldı.