Bel çevreniz 80 cm. ise şeker hastalığına adaysınız

Dünyada diyabet konusunda en etkili isimlerden biri olarak kabul edilen Sör Profesör George Alberti Amsterdam'da düzenlenen diyabet kongresinin oturum başkanlığını yaptı. Diyabet hastalığının tedavisindeki son gelişmelerin tartışıldığı kongre sonrası Prof. Dr. Alberti, GÜNAYDIN'ın sorularını yanıtladı:

* İnsülin tedavisine başlamak için en uygun kriter hangisi?

Bence insüline başlamanın en önemli sebebi diğer tedavilerle kandaki glukoz seviyesinin kontrol altında olmaması. Hemoglobin A1C testi, önemli bir göstergedir. Normal değerin yüzde 6'nın altında olması gerekiyor. Diyelim ki bu değeriniz yüzde 7 çıktı ve düşürülemedi; o zaman hiç vakit kaybetmeden insüline başlamak gerekir. Önceden aylarca insülin beklenirken şimdi Amerikan ve Avrupa diyabet cemiyetlerinin kararıyla daha hızlı davranılması öneriliyor.

TEMBEL DOKTOR BEKLİYOR

* Neden doktorlar beklemeyi tercih ediyor?

Bir şey yapmamak bazen daha kolay oluyor. Doktorlar tembel. Hastalarının insülin enjeksiyon nedeniyle daha fazla mutsuz olacağını düşünüyorlar. Ancak hastaların hayatı tedaviden sonra son derece olumlu değişiyor.

* İnsülin için ne zaman enjeksiyondan başka forma geçilebilir?

Araştırmalar sürüyor. Ancak uzun süre daha böyle devam edecek. Enjeksiyon hastalar için düşünüldüğü kadar zor değil. Ben hastalarıma insülin kullanımını gösterirken iğneyi kendime batırırım.

* Adacık nakli ile insülinden ömür boyu kurtulmak mümkün değil mi?

Sadece çok az sayıda hastaya uygulanabiliyor. Karmaşık, pahalı ve zor.

* Şişmanlık riski ne kadar artırır?

Eğer toplumda kilo problemi olmazsa sadece kişilerin yüzde 1'inde 'tip 2' (erişkinlerde görülen şeker hastalığı) diyabet olurdu. Erkeklerin göbekleri 94 santimin, kadınların bel çevresi de 80 santimin üzerindeyse mutlaka diyabet ölçümü yaptırsınlar. HbA1C ölçümünü yaptırmalarını öneririm.

Başbakanın şeker stresi 7 çocuklu ev kadını kadar

ESRA TÜZÜN

* Siz Türkiye'de Başbakan'ın şeker komasına girdiğini duydunuz mu?

Hayır duymadım, ancak buna üzüldüm.

* Tüm dünyada politikacılar yaşadıkları stres nedeniyle diyabette yüksek riskli grupta mı? Şeker hastası olan pek çok politikacı var.

Her türlü stres, diyabet hastalığı için risk oluşturur. Sadece yönetici ya da politikacı olmak değil, 7 çocuklu bir ev kadını veya bir inşaat ustası olmak bile diyabet için büyük stres riskidir. Sizin başbakanınız yedi çocuklu bir ev kadını ile aynı oranda risk taşımaktadır. görüştü.

Tüm dünyada şeker hastalığının tedavisi için yeni kriterler belirlendi. Avrupa ve Amerika Diyabet Araştırmaları Derneği'nin son olarak hazırladığı kılavuzda 3 aylık kan şekeri diyabet ölçümü ortalaması yüzde 7 olan hastaların insüline başlaması önerildi. Daha önce potansiyel diyabet hastası olarak kabul edilmediği için ilaç tedavisine geç başlayan hastalarda hasar riskinin büyük oranda arttığı açıklandı. Göz sorunlarından kalp krizine, inmeden böbrek yetmezliğine kadar pek çok rahatsızlığın daha sık görüldüğü belirtildi.

200 BİN HASTA VAR

Hollanda'nın Amsterdam şehrinde düzenlenen Avrupa Diyabet Kongresi'ne 15 bin doktor katıldı. Dünyadaki 200 bin dolayındaki diyabet hastası için yeni tedavi seçenekleri tartışıldı. Çünkü halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen diyabetin tedavisinde ancak yüzde 12 başarı sağlanıyordu. Doktorlar bu konudaki başarıyı artırmak için neler yapabileceklerini ele aldılar. Avrupa Diyabet Çalışmaları Birliği ve Amerikan Diyabet Derneği bu kongrede ortak kriter belirlediler. Bugüne kadar pek çok konuda fikir ayrılığı yaşayan derneklerin aldığı bu karar ile insüline başlamak için neyin baz alınacağı konusunda doktorlara öneriler getirildi. Dernekler üç aylık kan şekeri ölçümü olan HbA1C oranının büyük önem taşıdığı konusunda birleşti. HbA1C oranının yüzde 7'nin üzerinde olması durumunda insüline başlanması gerektiği vurgulandı. Sağlıklı insanlarda bu oran, 6 düzeyinde.

İNSÜLİNİN YAN ETKİLERİ

HbA1C oranı yüzde 7'nin üzerine çıktığında doktorların artık klasik diyabet tedavisi insüline başlaması konusunda bir bildiri yayınlandı. Bu bildiri tıp dünyası açısından büyük önem taşıdı çünkü Türkiye dahil pek çok ülkede doktorlar HbA1C düzeyi yüzde 8 olduğunda bile insülin tedavisi yerine diğer ilaçları tavsiye ediyorlardı. İnsülinin bazı yan etkileri ve hastaların çekinceleri nedeniyle tedaviye başlama konusunda yüzde 8'in üzerindeki rakamlar hedef alınıyordu. Ancak kongrede sunulan araştırma bu duruma açıklık getirdi. 69 bin 418 diyabet hastası üzerinde yapılan araştırma, hastaların HBA düzeyi bir puan düşürüldüğünde kalp krizi riski yüzde 14, el ayak organlarının kesilmesi gibi damar hastalıkları yüzde 43 azalıyor. HbA1C yüzde 8'den 7'ye indiğinde göz hasarı yüzde 21, böbrek hasarı yüzde 34 oranında azalıyor.

Diyabet bu hastalıklara davetiye çıkarıyor

1Gelişmiş ülkelerde diyabet, erişkinlerdeki körlük ve görme bozukluğunun en sık görülen nedenidir. 2Diyabet, kaza sonucu gerçekleşenler dışında, en sık görülen uzuv kaybı sebeplerindendir. Genel nüfusa kıyasla diyabetli hastalarda alt uzuv kayıplarını gerektiren operasyonlar 15-50 kat daha fazladır. 3Diyabet giderek daha fazla yüksek oranda böbrek yetmezliğine neden oluyor. Örneğin Amerika'da son evre böbrek hastalığının en sık karşılaşılan nedenidir. 4Diyabetli olan bireylerde kalp damar hastalığı gelişme olasılığı diyabetli olmayanlara kıyasla 2-4 kat daha yüksektir. İnmeler, diyabeti olan ve kan basıncı yüksek bireylerde, yalnızca tansiyonu yüksek olan bireylere oranla 2 kat daha fazla ortaya çıkar.

Kendi kendinizin diyabet ölçümünü yapın

ESRA TÜZÜN

HbA1C: Bu veri üç aylık kan şekeri ölçümüdür. Normal değerler yüzde 6'dır bunun üzeri diyabet riski taşıdığınızın açık göstergesi anlamına gelir. Tokluk kan şekeri 140 mg/dl'den az olmalı.

Açlık glukozu: Halk arasında açlık kan şekeri ölçümü olarak bilinir. Yemekten 8 saat sonra genellikle sabahları ölçülür. Açlık kan şekerinin 110 mg/dl'den az olması gerekir.