4. derece müdür kadrosuna atanan teknik personelin maaşı düşer mi?

Soru: 4.derece Jeolog(TH) kadrosundan yine 4.derece Kültür Müdürü(GİH) kadrosuna atanan bir memur için hangi özel hizmet tazminatı oranı kullanılmalıdır ?

Yani özel hizmet tazminatı olarak 4.derece Jeolog kadrosuna ait %130 oranı mı yoksa en son atandığı ve daha düşük özel hizmet tazminatına sahip Müdür kadrosunun %68 olan oranı mı kullanılmalıdır? Zira %68 oranı kullanılırsa kişi müdür olduğunda maaşı önceki durumuna göre azalıyor.

Cevap: Devlet memurlarının mali hakları kural olarak kadro unvanı ve derecesi esas alınarak belirlenmektedir. Ek gösterge, makam tazminatı, temsil tazminatı, zam ve tazminatların hesabında memurun kadro unvanı ve derecesi esas alınmaktadır. Bu temel kuralın bazı istisnaları vardır. 657 sayılı Kanunun 43/B maddesi ek göstergeler bakımından, 69. maddesi ek gösterge, zam ve tazminatlar bakımından, 152. maddesi sağlık ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfı ile teknik hizmetler sınıfından görevli personelden mesleki üst öğrenim bitirenlerin yararlanacağı tazminatlar bakımından istisnalar arasında sayılabilir.

Devlet memurlarının yararlanacağı zam ve tazminatlar 657 sayılı Kanunun 152. maddesi uyarınca yürürlüğe konulan Bakanlar Kurulu Kararı (yeni hükümet sisteminde Cumhurbaşkanı Kararı) ile belirlenmektedir. En son belirleme 2006 yılında yürürlüğe konulan ve Yan Ödeme Kararnamesi olarak bilinen 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yapılmış, takip eden yıllarda ufak çaplı bazı değişikliklerle birlikte Bakanlar Kurulu Kararları ile anılan Kararın uygulamasına devam edilmiştir. En son 21.3.2019 tarihli ve 848 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 2019 yılında uygulanmasına karar verilen 2006/10344 sayılı Kararın 2020 yılında da uygulanması için yeni bir Cumhurbaşkanı Kararı henüz yayımlanmamıştır.

657 sayılı Kanunun 69. maddesinde, "Kurumlar, Eğitim ve Öğretim, Sağlık ve Yardımcı Sağlık ve Teknik Hizmetler Sınıflarına dahil memurlardan, kariyerlerinden yararlanmak istediklerini 2 - 4 üncü dereceler arasındaki idari görevlere ait olup kazanılmış hak derecelerinin iki altındaki derecelerden tesbit ve ihdas edilmiş kadrolara atayabilirler.

Bu suretle atanan memurların aylıkları kazanılmış hak dereceleri üzerinden ödenir. Ancak kazanılmış aylık dereceleri ve kariyer hizmet sınıfları için tesbit edilen ek gösterge, zam ve tazminatlar ile atandıkları görevlerin ek gösterge, zam ve tazminatlarının farklı olması halinde fazla olanı ödenir." hükmü yer almaktadır.

69. madde hükmüne uygun olarak 2006/10344 sayılı Kararın 4/(ğ) maddesinde ise, "657 sayılı Kanunun 69 uncu maddesi uyarınca zam ve tazminat ödenebilmesi için, atamanın bu maddeye göre yapıldığının ve anılan madde uyarınca aranan hizmet gerekçesinin atama onayında belirtilmiş olması zorunludur. Kazanılmış hak aylık derecesinin üstü, eşiti veya ikiden fazla alt dereceli kadrolara atananlara anılan maddeye göre zam ve tazminat ödenmez." denilmektedir.

Bu hükme göre örneğin, kazanılmış hak aylık derecesi 1 olan bir mühendis 3. dereceli bir müdür kadrosuna atandığı takdirde ek gösterge, zam ve tazminatları 3. dereceli müdür değil, 1. derece mühendis kadrosu esas alınarak belirlenecektir. Aynı şekilde 2. dereceli mühendis 4. dereceli müdür kadrosuna atanırsa ek gösterge, zam ve tazminatları 2. derece mühendis kadrosu esas alınarak ödenecektir. Ancak, 3. derece mühendis 3. derece, 2. derece veya 1. derece müdürlüğe atanırsa 69. madde hükmünden yararlanamayacaktır.

Mezkur hüküm mevzuatta yer almakla birlikte çok nadiren uygulanan bir hükümdür. Teknik ve sağlık hizmetleri sınıfına dahil kadrolarda bulunmaktayken genel idare hizmetleri sınıfı kapsamında müdür kadrosuna atananların yararlanacağı özel hizmet tazminatı tutarları ayrıca belirlenerek sorun farklı bir yoldan çözüme kavuşturulmuştur.

Sonuç olarak 4. derece jeolog kadrosundayken 4. derece müdürlüğe atanan kişinin 657 sayılı Kanunun 69. maddesi hükmünden yararlanması mümkün bulunmamaktadır. Bu durumdaki personel 4. derecede yüzde 68, 3. derecede yüzde 80, ikinci derecede yüzde 100 oranında özel hizmet tazminatından yararlanacaktır. Ancak 1. derecede durum değişmekte, jeolog unvanı dikkate alınarak yüzde 135 oranı yerine II sayılı Cetvel, 9. Grup, 6. sıradan yüzde 145 oranında özel hizmet tazminatı ödenecektir.

Diğer taraftan 657 sayılı Kanunun 43/B maddesi gereğince ilgilinin teknik hizmetler sınıfından müdür kadrosuna ilk ataması 4. dereceli kadroya yapıldığından ek gösterge rakamının belirlenmesinde müdür değil jeolog unvanı esas alınacaktır.

Bu durumda yüzde 68 oranında özel hizmet tazminatı ödenmesi sebebiyle ilgilinin maaşında düşüş olacaktır. Maaş düşüşü yaşanmaması için şartları tutuyorsa ve boş kadro varsa ilgilinin 657 sayılı Kanunun 68/B maddesi uygulanarak 1. dereceli müdür kadrosuna atanmasının uygun olacağını değerlendirmekteyiz.