İnternet, SSK'ya 4 katrilyon kazandıracak

İşyerlerinin sigorta beyannamelerini internet üzerinden kabul etmeye başlayan SSK, yeni uygulamanın prim kayıplarını ilk aşamada yüzde 20 azaltmasını bekliyor.

Geçen yıl 18 katrilyon lira olarak gerçekleşen sigorta prim geliri, e-bildirge olarak tanımlanan sistem sayesinde 2004'te 22 katrilyon liraya çıkacak. Çalışma hayatı uzmanları ise elektronik beyanname ile çalışanların sigorta primlerinin düzenli yatırılıp yatırılmadığının her ay takip edileceğine işaret ediyor. Aynı kaynaklar, ?Sıkça başvurulan yöntemlerden biri olan kâğıt üstünde giriş-çıkış yaparak çalıştırma dönemi de bitecek.? değerlendirmesini yapıyor. Çalışma hayatı uzmanı Prof. Fehim Üçışık, Türkiye'de 5 milyona yakın işçinin kaçak ya da düşük primle çalıştırıldığını belirtiyor. ?Artık kayıt dışı işçi çalıştırmak zorlaşacak.? diyen Üçışık, e-bildirgenin çalışanlara da denetimde aktif bir rol tanıdığını söylüyor. Buna göre çalışanlar, bir önceki aya ait primin ödenip ödenmediğini yatırılan tutarın eksik olup olmadığını internet üzerinden öğrenebilecek.

Böylece işçiler prime göre belirlenen emeklilik, ücretli izin, istirahat ve işsizlik maaşı gibi imkânlardan eksiksiz faydalanabilecek. Yeni uygulamanın, geliri ile giderlerini denkleştiremediği için Hazine'den geçen yıl 3,5 katrilyonluk takviye alan SSK'nın daha hızlı tahsilat yapmasını da sağlayacağı belirtiliyor. Kurumun özel sektörden 3,5 katrilyon, kamu kurumlarından da 1,5 katrilyon lira prim alacağı var. Hak-İş Başkanı Salim Uslu da uygulama ile primleri zamanında ödenmeyen çalışanların büyük bir mağduriyetten kurtulacağını kaydediyor. Çalışma Bakanlığı'nın kuracağı denetim mekanizmasının sistemi daha verimli hale getireceğini dile getiren Uslu, "Elektronik bildirge yükümlülüğünü yerine getirmeyen firmalar belirlenmeli ve bunlara caydırıcı cezalar verilmeli." diyor.

Üç aydır isteğe bağlı uygulanan e-bildirge, ekim ayı başından itibaren bütün işyerleri için zorunlu hale getiriliyor. Uygulama Çalışma Bakanlığı kadar işçileri de ümitlendirdi. Primleri bilgisayardan takip edebilmenin kendilerine büyük kolaylık sağlayacağını belirten işçilere göre, SSK binalarındaki yoğunluk bu şekilde azaldı. Çalışma Bakanlığı yetkilileri ise sistemin primleri aksatan işverenler üzerinde etkili olduğu görüşünde. Bakanlığın yaptığı değişikliğe göre 8 ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenlerin ağustos ayına ait aylık prim ve hizmet belgesini en geç 30 Eylül'e kadar internet üzerinden SSK'ya göndermesi gerekiyor. Bu hükmü ihlal edenler idari ceza müeyyidesi ile karşı karşıya kalacak. Kapsam dışı bırakılan 7 ve daha az sigortalı çalıştıran işyerleri de aylık prim ve hizmet belgelerini sigorta il müdürlüklerinin yanı sıra kullanıcı kodu alarak internet üzerinden bildirebiliyor.

Çalışma Bakanlığı e-bildirge sayesinde kaçak işçi çalıştırma oranlarında da düşüş yaşanacağını belirtirken, sigorta uzmanları ise 5 milyona yakın kişinin eksik primle çalışmaya razı olduğuna dikkat çekiyor. Prof. Dr. Üçışık, "Birçok kişi işten atılırım korkusu ile mahkemeye gitmiyor, sineye çekip işine devam ediyor. Bu uygulamadan daha çok bilinçli, internete ulaşabilen, sigortasız çalışma pazarlığı yapabilecek nitelikte çalışanlar yararlanabilecek gibi gözüküyor." diye konuşuyor. Üçışık da Hak-İş Başkanı gibi denetimin etkin hale getirilmesi gerektiğini aktarıyor.

zaman