Dolar neden dün 1.23'e fırladı?

Riskten kaçış dolara yaradı

Riskli yatırımlardan kaçınma hızlanınca, yabancılar borsada satıp dolara geçti. Dolar dün 1.23'e fırladı, borsadaki kayıp yüzde 2.34 oldu, faiz yüzde 17'yi aştı

EKONOMİ SERVİSİ

Dünyanın önde gelen finans kuruluşlarının mortgage kredileriyle ilgili endişelerinin yeniden artması, başta Avrupa olmak üzere dünya borsalarında riskten kaçmayı hızlandırdı. Avrupa borsalarındaki kayıplar yüzde 1'e yaklaşırken, İMKB'deki kayıp yüzde 2.34 oldu. İstanbul borsasındaki düşüş ekim ayı sonundan bu yana yüzde 10.69'a ulaştı.

Dün önemli destek seviyeleri kırılan endeks gün içinde 51 bin puanın da altına inerken, günü 1.230 puanlık düşüşle 51.452'den kapattı. Borsadaki hızlı düşüş doların 1.23'e çıkmasına neden oldu. Bankalararası piyasada dolar 1.2310'a kadar yükseldi ve yüzde 2.8'lik artış gösterdi.

Dolar dünkü artışıyla kasım ayında YTL karşısında yüzde 5.66 değer kazandı. Bono faizi de yüzde 17'nin üzerine çıkarak 20 Eylül'den bu yana en yüksek değerine yükseldi.

Banka hissesi sattılar

Yabancı ağırlıklı satışlar bankacılık sektöründe kendini gösterdi. Yabancılar borsada banka hissesi satıp dolara talep gösterince piyasalar hareketli bir gün yaşadı. Endekste en çok ağırlığı olan hisselerden İş Bankası (C)'deki düşüş yüzde 5.41 ve Akbank'ta yüzde 4.12 oldu. Banka hisselerindeki ortalama kayıp ise yüzde 3.16 ile borsa ortalamasının üstünde gerçekleşti. Borsanın yeni misafiri Tekfen'deki günlük düşüş yüzde 3.25 oldu. Borsadaki işlem hacmi de yüzde 24 artarak 1.4 milyar YTL'ye çıktı.

Uzmanlar, piyasalarda yeniden likidite sıkışıklığı yaşanması nedeniyle kırılganlığın arttığını belirtiyorlar.

FT'den yeni kredi karmaşası uyarısı

Yatırımcılar, finansal sistemin yeni bir kredi kargaşasına girmesinden korkuyor. Bu kargaşanın, finans kurumlarına daha fazla kaybettirmesi ve reel ekonomiyi daha fazla yaralamasından endişe ediliyor.

Ekonomi gazetesi Financial Times'taki habere göre; kredi piyasaları, banka analistleri ve ekonomistlerin, ABD'nin resesyona doğru gittiğini dikakte alarak işlem yapıyor. JP Morgan'dan ekonomist Jan Loeys, resesyonun fiyatları içeri çektiğini belirterek, geçen hafta piyasaların 'fiili panik modu'na geçtiğini söyledi. Loeys, "Merkez bankaları, eğer kredi piyasalarındaki çökmeyi engellemek istiyorlarsa, daha aktif ve sesli olmaları için baskı oluşturması gerekir" dedi.

Borsa ve dolar nereye koşuyor?

Yurtdışındaki riksten kaçınma eğilimi dün borsada hızlı düşüşler yaşanmasına neden oldu. Endeks 1,230 puanlık düşüşle 51,452 puandan kapanırken, dolar 1,2220 YTL'ye yükseldi. Endeksin 48 bini test etmesi bekleniyor

SEDA BAŞTUĞ / İSTANBUL

Yurtdışında artan riskten kaçınma eğilimi ile içeride de borsadaki düşüş hızlanırken, dolar ve faizde sert yükselişler görüldü. İMKB 100 Endeksi bin 230 puanlık düşüşle 51 bin 452 seviyesinden kapanırken, dolar 1,2220 YTL'ye yükseldi. Uzmanlar, borsadaki düşüşün nedenini yurtdışı piyasalara bağlarken, endeksin 48-50 bin seviyelerini test edebileceği öngörüsünde bulundu. Dün yaşananların Amerika'daki mortgage piyasalarının etkisi olduğunu belirten uzmanlar, 2008'de de bu dalgalanmanın dünya piyasalarını etkileyeceğini öngörüsünde bulunuyor. Borsa birinci seansta, 431 puan düşerek 52 bin 251 puandan kapandı. İkinci seansın başlamasıyla Avrupa borsalarındaki kayıp yüzde 1'i aşınca İMKB'de satış baskısı arttı. Endekste gün içinde yüzde 2.5 oranında düşüşler yaşandı. Dolar alış kotasyonları gün içinde 1,2290 YTL'ye kadar yükseldi.

PETROL 96 DOLARIN ALTINA

Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları, OPEC'in petrol üretim miktarını artıracağı beklentisi nedeniyle 96 doların altında indi. ABD hafif ham petrolünün fiyatı 2,15 dolar değer kaybederek varili 95,55 dolara gerilerken, Fiyatların düşmesinde, yatırımcıların OPEC'in önümüzdeki hafta yapacağı toplantıda, rekor seviyelerde seyreden petrol fiyatını dizginlemek için ?bu yıl ikinci kez arzı artıracağı? beklentisi etkili oldu.

Endeks 48 bini test edecek

Polen Menkul Değerler Araştırma Müdürü Ayhan Kolay: Mali sektör üzerindeki yabancı baskısı devam ediyor. Dış piyasalarda yaşanan olumsuzluklar devam ediyor. Borsadaki mali sektör hisselerinde yabancı satış baskısı bulunuyor. Dışarıdaki seyirleri takip etmemiz lazım. Petrolün düşüşü de tepki nedeniyle. 50 bin 800'den sonra tepki gelebilir. 48 bin seviyelerine kadar düşebilir. 2008 de çok umutlu değil dışarıda.

Altın ve Para Piyasaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk: Özellikle ay sonu bankaların açıklarını kapatmak için dövizdeki hareketlilik. Borsa'da Avrupa piyasalarına entegre olmuş bir yapı var. Orada gerilimler olunca bizde de yansımaları oldu. Muhtemelen borsa bugün de gerileyebilir. 50 bin 600 seviyesini test edip Aralık'ta tekrar yukarı çıkar ve 56 bine ulaşır. Dövizde alış ve satış olacak. Ama satışlar ay başında olacak.