Faizsiz konut ve arabada yeni dönem! 30 yıl sonra gele yasal düzenleme
TBMM Genel Kurulu'nda, tasarruf finansman şirketlerinin denetim altına alınmasını da içeren düzenleme kabul edilerek yasalaştı. Yasayla vatandaşların konut, taşıt başta olmak üzere çeşitli varlıkları edinmeleri için finansman hizmeti sunan firmaların faaliyetleri yaklaşık 30 yılın ardından düzenlenmiş oldu. Sektörde halen 34 firma var.

Yasaya göre, tasarruf finansman şirketlerinin asgari sermaye tutarı 100 milyon
lira olacak. Müşteri, tasarruf finansman sözleşmesi imzalanmasını takip eden
14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin cayma hakkına sahip olacak.
Bu kapsamda katılım bedeli dahil tüm tasarruf geri ödenecek. Müşteri, tasarruf
finansman sözleşmesinin tasarruf dönemi bitimine kadar sözleşmede fesih hakkına
sahip olacak. Bu çerçevede ise katılım bedeli şirkette kalacak, müşterinin diğer
tasarrufları geri ödenecek.
Ağır yaptırım
Milliyet'ten Bahar
Atakan'ın haberine göre gerekli izinleri olmadan tasarruf finansman faaliyetlerinde
bulunanlar 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası
alacak.
Zimmetine para geçiren tasarruf finansman şirketi yönetim kurulu başkan ve üyelerine
de 6 yıldan 12 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilebilecek.
Cayma hakkını kullanan müşteriye, organizasyon ücreti dahil, aldığı tutarın
tamamını 14 gün içinde iade etmeyen, fesih hakkını kullanan müşteriye, belirlenen
süre içinde toplam birikim tutarını vermeyen şirketlerin sorumluları, altı aydan
iki yıla kadar hapis ve 500 güne kadar adli para cezasına çarptırılacak.
Tasarruf finansman şirketleri yalnızca yurt içindeki konut, çatılı iş yeri veya
taşıt ediniminden doğan borçları finanse edebilecek.
Bu şirketler tasfiyeleri halinde tasarruf sahiplerine ödenmek üzere, tahsil
ettikleri organizasyon ücretlerinin binde beşini gelir hesaplarından ayırmak
zorunda olacak. Şirketin fon havuzundaki paralar amacı dışında kullanılamayacak
ve haczedilemeyecek.
Devlet garantisi yok
Yasanın TBMM Genel Kurulu'ndaki görüşmelerinde, CHP İstanbul Milletvekili Zeynel
Özen'in, devlet söz konusu firmalara kefil olup olmayacağına ilişkin soruyu
yanıtlayan TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji
Komisyonu Başkanı Mustafa Elitaş, "Tasarruf finansman şirketlerinin yaptıkları
faaliyetlerden dolayı devlet garantisi söz konusu değil" dedi.
Halen sistemdeki müşteri sayısının 373 bin 615 olduğunu belirten Elitaş, bu
kişiler ayrılmak istedikleri takdirde BDDK vasıtasıyla onların hak ve menfaatlerinin
en iyi şekilde korunacağını ifade etti.
Hürriyet'ten Bülent Sarıoğlu'nun haberine göre firmaların Türkiye genelinde
760 şubesi bulunuyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine
göre bu sistemde şu ana kadar 100 bin 454 vatandaşa toplam 4 milyar 500 milyon
lira değerinde taşınmaz veya araç teslimatı yapıldı.
Tasfiye güvencesi
Şirketler, faizsiz esaslara göre faaliyet gösterecekler ve tasfiyeleri halinde
tasarruf sahiplerine ödenmek üzere organizasyon ücretlerinin binde 5'ini ayıracaklar.
BDDK, bu oranı firma bazında üç katına çıkarabilecek.
Cayma ve sözleşme fesih hakkına aykırı işlem yapılması halinde, 62 bin 500 liradan
az olmamak üzere işlem tutarının 5 katına kadar, sözleşmeye aykırı işlem yapılması
halinde ise 25 bin liradan 50 bin liraya kadar para cezası uygulanacak.
Erişim engeli
BDDK'nın talebiyle dava açılması halinde mahkemece iş yerlerinin faaliyetleri
ve reklamları durdurulacak, ilanları toplatılacak. BDDK, internetten içeriğin
çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararı verilebilecek. BDDK, izinsiz faaliyette
bulunan firmaları tasfiye edecek.
1418 yıla kadar hapis
18 yıla kadar hapis
Şirketin uğradığı zarar da tazmin edilecek. Suçun, zimmeti perdeleyen hileli
davranışlarla işlenmesi halinde cezalar 12 yıldan 18 yıla kadar hapis ve 20
bin güne kadar adli para cezasına yükselecek. İzni iptal edilen şirket ortaklarının
fonu menfaatlerine kullanmaları zimmet kabul edilecek.
15
Bu durumda 10 yıldan 20 yıla kadar hapis, para ve tazmin cezası uygulanacak.
Şirketler, yasa yürürlüğe girdikten sonra 6 ay içinde ödenmiş sermaye tutarını
50 milyon liraya çıkaracaklar. Sermayelerini arttırmayan firmaların faaliyet
izinleri iptal edilecek.
16Saadet zinciri olmasın diye
'Saadet zinciri olmasın diye'
TBMM Sanayi Komisyonu Başkanı Mustafa Elitaş, yaklaşık 40 yıldır devam eden
sistemin son 3 yılda cazip hale gelmesi üzerine yasal düzenlemenin gerekli olduğunu
vurguladı. Elitaş şunları söyledi: "2019 ve 2020 yılında kurulmuş 25 firmanın
bir saadet zincirini beraberinde getirmemesi, bu sektörün disipline edilebilmesi
için kanun teklifini ortaya koyduk. 1991 ve 2017 arasında bu kadar olağanüstü
şikayet yok.
17
Şikayetlerin bir kısmı teslimatın geciktirildiği, organizasyon ücretlerinin
iade edilmediğiyle ilgili. Yani buradaki şikayetler sözleşmeden kaynaklanan
durumdan ortaya çıkıyor. Sistemde bulunan 373 bin vatandaşımızın kalpleri müsterih
olarak herhangi bir sıkıntıyla karşılaşmayacaklarını, ayrılmak istedikleri takdirde
BDDK vasıtasıyla hak ve menfaatlerinin en iyi şekilde korunacağını ifade etmek
istiyorum.
18
Sisteme girmek ihtiyari, sistemden çıkmanın da kişinin kendi talebi doğrultusunda
olabilmesi hala devam ediyor. Sisteme gelen kişi 3 ay sonra, 6 ay sonra, 1 yıl
sonra hatta 3 yıl sonra da çıkma ihtiyacı hasıl olduğu takdirde sistemden çıkabiliyor."