Resmi nikah vaadiyle mağdur olana tazminat ödenecek

Bursa'da, L.Ö. isimli kadın, akrabası olan G.A. ile 'resmi nikah kıyarız' vaadiyle evlendiğini, aradan geçen 3 yıla rağmen vaadin gerçekleşmediğini belirterek Asliye Hukuk Mahkemesinde tazminat davası açtı. 3 yıl boyunca resmi nikah yapılmasını talep ettiğini, ancak davalı ve ailesinin çeşitli bahaneler ile resmi nikah yapmaktan kaçındığını, sebepsiz yere davalı tarafından evden gönderildiğini öne sürdü. Yıllarca kendi ailesinin evinde yaşadığını, aradan geçen zaman içinde davalının sözlerini yerine getirmediği gibi başka bir kadınla resmi nikah yaparak evlendiğini dile getirdi. Bu gelişmelerden sonra kandırıldığını öğrendiğini, bu durumun toplum içinde itibarını zedelediğini, ileride sağlıklı bir evlilik yapabilme imkanını yitirdiğini belirterek, maddi ve manevi tazminat talebinde bulundu. Davalı G.A. ise, davacı ile anne babalarının hala-dayı çocukları olduğunu, karşılıklı rıza ile köyde düğün yaparak evlendiklerini söyledi. Çalıştığı yere gelecekleri için köyde resmi nikah kıyılmadığını, evlilik için gerekli hazırlıklara başladıklarını, ancak davacının davranışlarındaki değişiklik nedeniyle anlaşmazlık yaşamaya başladıklarını ileri sürdü. Bu sebeple resmi nikah işlemlerinin yarım kaldığını, davacının da resmi nikah yapmak istemediğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istedi.

Mahkeme, davacının evliliğin gerçekleştiği tarihte reşit ve mümeyyiz (kar ve zararını ayırt edici) olduğuna, resmi nikah yapılmaksızın kendi iradesi ile evlenmeyi kabul ederek davalı ile birlikte olduğuna dikkat çekti. Davalının tazminatla sorumlu tutulmasını gerektiren bir haksız eylem bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildi. Kararı davacı temyiz etti.

Yargıtay 4. Hukuk Dairesi kararı onadı. Kanuni süre içerisinde davacı bu kez karar düzeltme talep etti. Dosya yeniden Yargıtay 4. Hukuk Dairesi gündemine geldi.

Emsal bir karara imza atan daire, davacının mağdur olduğuna hükmetti. Oy çokluğu ile alınan kararda şöyle denildi:

"Somut olayda, tarafların akraba oldukları, ailelerin bilgisi dahilinde toplumsal gelenekler yerine getirilerek davacının ailesinin bulunduğu köyde düğün yapılmıştır. Davacı köyde yapılan düğün tarihinde 19 yaşındadır. Tarafların evlenip davalının ailesinin evinde birlikte karı koca hayatı yaşamaya başladıkları hususu, içerisinde bulundukları toplum tarafından bilinmektedir. Davacının resmi nikah olmadan geleneksel törenle evlenme eylemine rızası olsa bile, nikah kıyma vaadine dayalı olarak bu rızanın temin edildiği açıktır. Resmi nikah yapılacağı inancı ile tarafların ailelerinin ve yakınlarının iştiraki ile gerçekleştirilen düğün töreninden sonra davacının, davalı ile 3 yıl karı koca hayatı yaşaması, resmi nikah yapılmaması fırsat bilinerek hiçbir kanuni hakkı olmaksızın ailesinin evine gönderilmesi veya terke zorlanması yanlış olmuştur. Bu durumun toplumumuzun geleneksel yapısı ve tarafların yaşadıkları sosyal çevre gözetildiğinde, toplumda boşanmış kadın damgasını taşımasına yol açacağından, ortaya çıkan bu olgu davacının kişilik haklarına saldırı oluşturur. Böyle bir durumun varlığı, davacının yeni bir evlilik yapmasını zorlaştıracağı gibi ileride yapacağı evliliklerde de aleyhine kullanılabileceği kaçınılmaz bir gerçektir. Aynı zamanda akraba olan taraflardan davalının, davacının içine düşeceği bu durumu da gözeterek daha hassas davranması beklenmelidir. Bütün bu olgular birlikte ele alındığında davacının, davalı tarafından resmi nikah yapma vaadi ile kandırıldığı ve bunun etkisi altında, bedenen ve ruhen zarara uğratıldığı, bundan elem ve üzüntü duyduğunun kabul edilmesi ve davacının hukuka aykırı olan eylemden dolayı bozulan manevi dengesinin eski haline dönüşmesi, duygusal olarak tatmin edilmesi, zarar verenin de bir daha böyle bir eylemde bulunmaktan alıkonulması maksadıyla uygun bir manevi tazminata hükmedilmesi gerekir. Mahkemece, kişilik hakları zedelenen davacı yararına manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken yerinde olmayan yazılı gerekçeyle manevi tazminat isteminin reddine karar verilmiş olması doğru olmamıştır. Bu durum kararın bozulmasını gerektirir ise de karar onanmış bulunduğundan, davacının karar düzeltme istemi kabul edilmeli. Dairemizin ona kararının kaldırılarak mahkeme hükmünün bozulmasına oy çokluğu ile bozulmuştur."